علیرضا دبیر : مکتوب نوشته‌ام مدالی در کار نیست
حال و روز ورزش اول ایران خوب نیست. کرونا، تعطیلی اردوها، تحریم و شرایط بد اقتصادی حاکم بر کشور، عرصه را آن‌قدر بر گوش‌شکسته‌ها تنگ کرده که از خانه کشتی فقط بوی یأس و ناامیدی می‌آید. ورزشی که چشم امید یک ملت برای آبروداری در بازی‌های المپیک بود، حالا به جایی رسیده که حتی قول یک مدال طلا را هم در المپیک توکیو نمی‌دهد.
علیرضا دبیر، رئیس فدراسیون کشتی، شرایط را به‌قدری بغرنج توصیف می‌کند که می‌گوید مسئولان به همان اندازه که از کشتی حمایت می‌کنند، مدال المپیک بخواهند. او خجالت‌زده کشتی‌گیری است که پول بلیت اتوبوسش را ندارد تا از شهرستان به تهران بیاید. گلایه‌ها و ناراحتی‌های علیرضا دبیر بیشتر متوجه کمیته ملی المپیک است؛ نهادی که بودجه هفت‌میلیاردی فدراسیون کشتی را به دو‌و‌نیم میلیارد کاهش داده و بودجه این فدراسیون را هم‌ردیف رشته‌های تک‌سهمیه‌ای در المپیک قرار داده است. دقایقی با رئیس فدراسیون کشتی هم‌کلام شدیم تا از اوضاع و احوال این روزهای تیم‌های ملی کشتی آزاد و فرنگی مطلع شویم.
از اوضاع‌واحوال کرونایی این روزهای ورزش کشور شروع کنیم. شرایط در فدراسیون کشتی چطور است؟
ما هم مثل سایر فدراسیون‌ها درگیر کرونا هستیم اما خب اردوها را توانستیم شروع کنیم. نزدیک به 80 کشتی‌گیر و مربی در اردوها هستند. این نفرات قرنطینه کامل هستند، اصلا به بیرون ورود و خروج ندارند. خود من هم که به تمرینات سر می‌زنم، مدام تست می‌دهم که خطری نباشد. فقط وارد سالن می‌شوم و از فاصله صدمتری نگاهشان می‌کنم. کسی هم حق ندارد وارد اردوها شود. پرسنل و نیروی خدمات فدراسیون هم پنج روز به پنج روز قرنطینه می‌شوند. جایشان با هم عوض می‌شود، بعد تست می‌دهند و دوباره به سر کارشان برمی‌گردند. در کل همه‌جوره ارتباط اردونشینان با بیرون قطع است. حتی وقتی تیم ملی فرنگی، تمرین دویدن دارد، با مینی‌بوس می‌بریم و می‌آوریمشان.
آقای دبیر، شما در حالی ریاست فدراسیون را بر عهده گرفتید که دقیقا یک سال تا المپیک باقی مانده بود. طبیعتا یک سال زمان کمی بود برای اینکه بخواهیم نتایج المپیک را به نام شما بنویسیم اما یک‌باره المپیک به خاطر کرونا یک سال به تعویق افتاد. فکر می‌کنید این اتفاق فرصتی شد که بتوانید بیشتر کار کنید و نتیجه دلخواهی را که از المپیک می‌خواهید، بگیرید؟
این صحبت شما را قبول دارم. اینکه ما بگویم ظرف یک سال در المپیک نتیجه می‌گیریم، واقعا حرف غیرمنطقی‌ای است. اگر یک آدم استثنائی مثل حمید سوریان داشته باشیم، از روزی که می‌آید خوب رویش کار کنی، هشت سال طول می‌کشد تا سوریان بشود و قهرمان المپیک. اگر یک آدم معمولی عین من باشد، 12 سال طول می‌کشد که قهرمان المپیک شود؛ یعنی می‌خواهم بگویم برای مدال المپیک باید یک فرجه هشت تا 12 ساله را در نظر بگیریم.
اینکه ما هر هفته به استان‌ها سر می‌زنیم به خاطر این است که وضعیت استعدادهای نونهال و نوجوان را پیگیری کنیم. شاید یک روزی ما نباشیم اما داریم 10 سال بعد را می‌بینیم. جمعیت کشتی روز‌به‌روز نسبت به قبل دارد کم می‌شود. کرونا بزرگ‌ترین ضربه‌ای که به کشتی زد، این بود که جمعیت کشتی را تا سه سال دیگر خیلی کاهش می‌دهد. آن بچه‌هایی که دوست داشتند بیایند کشتی بگیرند، الان راهی برای ورود به کشتی ندارند. چون باشگاه‌ها بسته هستند. در نتیجه مسیر زندگی‌شان عوض می‌شود و می‌روند دنبال درس‌خواندن و کار‌کردن.
در واقع آن لحظه‌ای را که هیجانی می‌شوند تا بیایند کشتی بگیرند، فراموش می‌کنند؛ مثلا خود من سر یک لحظه سمت کشتی آمدم یا حمید سوریان به خاطر من و برادرش هیجانی شد و به کشتی آمد؛ ماند و شد حمید سوریان. شاید اگر از فوتبال خوشش می‌آمد، سمت این رشته می‌رفت. کرونا واقعا برای ما فرصتی ایجاد نکرده. ما تنها شانسی که آوردیم، این بود که آن‌قدر مصر ایستادیم تا مجوز لیگ را از وزارت بهداشت گرفتیم. چه مسابقات قهرمانی جهان برگزار بشود، چه نشود ما این بچه‌ها را رها نمی‌کنیم. ما سعی می‌کنیم این اردوها را تا خود المپیک ادامه بدهیم. واقعا شرایط سختی داریم. خیلی نمی‌خواهم جزئیات را بگویم اما ما وقتی مسابقه برگزار می‌کردیم، ایراداتمان را بهتر می‌فهمیدیم اما متأسفانه از بهمن‌ماه سال گذشته هیچ کاری نکرده‌ایم. روس‌ها با وجود این شرایط، دارند خوب کار می‌کنند. مسابقات را با تماشاچی و بدون ماسک برگزار می‌کنند. فیلم‌هایی هم که برای ما می‌فرستند، نشان می‌دهد که باشگاه‌هایشان باز است. ما الان بیشترین ضربه‌ای که داریم می‌خوریم، این است که باشگاه‌هایمان بسته است.
روس‌ها چطور با این وضعیت کرونا کار می‌کنند؟ آمار کرونا در این کشور هم خیلی بالاست؟
راستش نمی‌دانم، خودم هم مانده‌ام. از یک طرف می‌گویند آمار کرونا دارد بالا می‌رود، از طرف دیگر باشگاه‌هایشان باز است و تمرین می‌کنند. بدن کشتی‌گیرهایشان را هم که من دیدم، معلوم است که شلاق‌خورده است و تمرین کرده‌اند. من بچه‌های خودمان را که در لیگ دیدم، دیدم اصلا بدن‌های آنها ول است. سر دو دقیقه سیاه می‌شدند. باید قبول کنیم که کرونا برای ما فرصت نبوده. کرونا برای کشتی در آینده تهدیدی جدی است. این مسابقات لیگ به ما کمک کرد که در تلویزیون دیده بشویم. این موضوع خیلی مهم است؛ چراکه به جذب استعدادها کمک می‌کند. یک روزی ما بالای یک میلیون کشتی‌گیر داشتیم اما الان این آمار به 45 هزار نفر رسیده که این خیلی بد و نگران‌کننده است. ما اگر با همین روند جلو برویم، کفگیر کشتی پنج سال دیگر به ته دیگ می‌خورد. اینکه به استان‌ها می‌رویم و دنبال این هستیم که تلویزیون کشتی را نشان دهد، به همین خاطر است.
پیش‌بینی‌تان برای کسب سهمیه‌های بازی‌های المپیک چیست؟
ما از 12 سهمیه آزاد و فرنگی، شش سهمیه را گرفته‌ایم و نصف دیگرش باقی مانده است. باورم بر این است که چهار تا را حتمی می‌گیریم اما در دو وزن شانسمان پنجاه -پنجاه است. در 66 کیلوگرم آزاد و 67 کیلوگرم فرنگی فکر می‌کنم باید بیشتر حرکت کنیم. البته در 66 آزاد وضع بهتر است و در آسیا این شانس را دارد که سهمیه را بگیرد؛ چراکه هند، ژاپن و قزاق حریف‌های اصلی ما در این وزن سهمیه‌هایشان را گرفته‌اند. در 67 فرنگی خیلی کارشناس نیستم اما کار تقریبا سخت است. امیدوارم سهمیه کامل را بگیریم و با 12 نفر به المپیک برویم.
دار و ندار ورزش ایران در همه ادوار بازی‌های المپیک کشتی و وزنه‌برداری بوده و بعدش هم تکواندو. متأسفانه هیچ‌وقت حمایت‌ها از ورزش اول مملکت به اندازه اسمش نبوده است. شما هم که این روزها با وجود کرونا و شرایط بد اقتصادی کشور از مسئولان خیلی گله‌مند بودید. در‌این‌باره توضیح می‌دهید؟
اینکه مسئولان یک ماه مانده به مسابقات بیایند و در جیب بچه‌های ما دلار بگذارند، به درد نمی‌خورد. هر کاری که می‌خواهند بکنند، باید الان در وقت تمرین کمک بکنند. کشتی‌گیر باید خوب تمرین کند و خوب تغذیه شود تا بتواند خودش را در مسابقه نشان بدهد، ولی وقتی زمان بگذرد، هر‌چه پول و دلار به او بدهی، کاری نمی‌تواند بکند. موقعی می‌تواند غیرت به خرج بدهد که خوب تمرین کرده باشد. وقتی حریفش از او سرتر باشد، دیگر غیرتی نمی‌ماند. ما همین الان می‌خواهیم تیم را برای قهرمانی جهان به صربستان ببریم، پنج میلیارد باید هزینه کنیم. این تازه یک مسافرت ماست؛ در‌حالی‌که ما در تقویم 40 اعزام داریم. کمیته ملی المپیک کل پولی که به ما می‌دهد، دو‌و‌نیم میلیارد تومان در سال است. خب معلوم است که به ما بر‌می‌خورد. معلوم است که ناراحت می‌شویم. آن موقعی که بودجه کمیته 35 میلیارد تومان بود، کشتی هفت میلیارد تومان اعتبار می‌گرفت؛ یعنی یک‌هفتم بودجه کمیته.
اما امروز بودجه کمیته ملی المپیک بالای 90 میلیارد شده و سهم فدراسیون کشتی شده دو‌و‌نیم میلیارد تومان که می‌شود یک‌چهل‌و‌پنجم کل بودجه کمیته. ما به مسئولان می‌گوییم به همان نسبت از کشتی مدال المپیک بخواهند. ما الان 80 نفر در خانه کشتی داریم، فکر می‌کنید روزی چقدر هزینه‌شان است؟ کشتی‌گیرها روزی چهار هزار کالری می‌سوزانند؛ آدم عادی نیستند که یک غذای معمولی بخورند. ما شش وعده غذایی در یک شبانه روز داریم، باید مکمل بخریم، وعده‌های غذایی اصلی را بدهیم، سه بار میان‌وعده بدهیم؛ با یک غذای معمولی که نمی‌توانیم بدنشان را تأمین کنیم. از طرفی کرونا هزینه‌های ما را بالا برده و مرتب باید تست بگیریم. هزینه کارگر و آب و برق و... را هم حساب کنید، ببینید همه اینها چقدر می‌شود؟ چه کسی این هزینه‌ها را می‌دهد؟ پول بلیت ما را چه کسی می‌دهد؟ برای همین مسابقات صربستان باید 120 هزار یورو برای ثبت‌نام و هتل پول بدهیم. بعد با دو‌و‌نیم میلیارد تومان ما باید چه کار کنیم؟
اسپانسر کمکی نمی‌کند؟
با یک اسپانسر هم نمی‌شود کاری کرد.
پس راهکارتان چیست؟
بودجه را همان یک‌هفتم کنند. ما نمی‌گویم بودجه وزنه‌برداری بالاست، فقط یک قیاس می‌کنیم. وزنه‌برداری که ان‌شاءلله موفق باشد و ما هم دوستشان داریم، با دو سهمیه المپیک، دو‌میلیارد‌و 200 میلیون می‌گیرد. تکواندو با دو سهمیه همین اندازه می‌گیرد. آن‌وقت سهم کشتی با 12 سهمیه، دو‌و‌نیم میلیارد تومان است. این انصاف است؟ دوستان می‌گویند آن موقع بودجه کمیته ملی المپیک به کشتی پنج میلیارد تومان بوده و تمامش تخصیص پیدا نکرده است. نه، این‌طور نبوده. خود من آن زمان نایب‌رئیس کمیته ملی المپیک بودم. سال‌های 93، 94 و 95 صد درصد بودجه را دادند، اما سال 96 چون انتخابات کمیته ملی المپیک بود، 50، 60 درصد آن را تخصیص دادند، اما با دلار دو، سه هزار تومان نه با دلار 32 هزار تومان که ما دو‌و‌نیم میلیارد بگیریم. واقعا خنده‌دار است. هر‌چه هم می‌گوییم، درد ما را متوجه نمی‌شوند. کسی توقع مدال المپیک نداشته باشد. ما اگر پول داشتیم، می‌توانستیم سه ماه زودتر اردوها را تشکیل دهیم.
یعنی الان قول یک مدال طلا را هم نمی‌دهید؟
اصلا قول نمی‌دهم. ما به همه گفتیم. نامه‌ها را هم زدیم و همه را مکتوب داریم. یک سال است داریم می‌گوییم کمک کنید، نمی‌چرخد.
شما سال گذشته بحث چرخه انتخابی را تصویب کردید و گفتید که می‌خواهید این فرایند را به‌صورت خیلی جدی اجرا کنید، اما الان با برگزاری ناگهانی مسابقات جهانی گفته می‌شود فقط در برخی از اوزان انتخابی برگزار می‌شود. این موضوع با اعتراض‌هایی روبه‌رو شده؛ داستان از چه قرار است؟
ما قطعا مسابقه انتخابی خواهیم داشت. همه دوره ما و قبل را با هم قیاس می‌کنند و دچار یک اشتباه شده‌اند. در دوره آقای خادم، ایشان هم سرمربی بود و هم رئیس فدراسیون و خودش در مسائل هر دو حوزه پاسخ‌گو بود. اما اشتباه نشود، من سرمربی نیستم، من رئیس فدراسیون هستم. یکی از کارهای من بحث فنی است. شاید من یک‌خرده هم بحث فنی را بفهمم، اما دلیل نمی‌شود مدام در کار سرمربیان دخالت کنم. ما سرمربی گذاشته‌ایم، آنها باید خودشان تصمیم بگیرند.
اگر یک جایی هم من حس کردم خدای نکرده شاید در حق کشتی‌گیری اجحاف می‌شود، ورود می‌کنم. من تیم را ارنج نمی‌کنم. همه هنوز فکر می‌کنند دوره قبل است. سِری قبل که اصلا شورای فنی می‌آمد و درباره نتایج تیم‌های ملی پاسخ‌گو بود. آقای خادم تصمیم می‌گرفت و شورای فنی جواب می‌داد. من تنها یک چیز از کادر فنی آزاد و فرنگی خواستم: به سرمربیان گفتم شاخصه‌های‌تان را بدهید. ما می‌خواستیم چرخه انتخابی را بگذاریم؛ اما باید 15 آبان اسامی را برای جهانی صربستان بدهیم. با این حساب چرخه‌ای نمی‌ماند.
در چرخه، ما نتایج مسابقات قهرمانی کشور، جام تختی و تورنمنت‌های بین‌المللی مختلف را لحاظ می‌کردیم؛ اما با وجود کرونا و تعطیلی اردوها هیچ‌کدام از این مسابقات را برگزار نکردیم؛ بنابراین گفتم شاخصه بدهید و به سال قبل برگردید و بر‌اساس مسابقات سال قبل کشتی‌گیران را انتخاب کنید. مثلا کسی که در جام تختی اول شده، قهرمانی آسیا طلا گرفته و حریف مستقیمش را هم برده، دیگر نباید انتخابی بگیرد. اینجا اگر ما بخواهیم انتخابی بگذاریم، ناعادلانه است؛ با‌این‌حال در آزاد و فرنگی در همه وزن‌ها انتخابی برگزار می‌شود.
غلامرضا محمدی و محمد بنا انتخاب شما برای تیم‌های ملی آزاد و فرنگی نبودند؛ اما شما قرارداد هر دوی این نفرات را تمدید کردید. آن‌طور که دیده و شنیده می‌شود، بین‌تان اختلاف نظر وجود دارد.
این دو مربی از قبل انتخاب شده بودند و در زمان حمید بنی‌تمیم قراردادشان منعقد شده بود. انصافا آدم‌هایی هستند که هر جفتشان توانمند هستند. گرچه این دو بزرگوار با هم متفاوت هستند. آقای محمدی را یک جور باید بررسی کرد، بنا را جور دیگری. نمی‌شود اینها را با هم قیاس کرد. فعلا داریم همکاری می‌کنیم. باید برویم جلو و ببینیم چه می‌شود.
این احتمال وجود دارد که کادر فنی دو تیم تا المپیک توکیو تغییر کند؟
فقط همین را می‌گویم که این دو بزرگوار با هم متفاوت هستند.
ولی دست‌کم درباره تیم آزاد دیده می‌شود که بین‌تان اختلاف نظر وجود دارد؟
نه این‌طور نیست. من با کسی تعارف ندارم. روحیات من را همه دیدند. من جایی که حس کنم تیم دارد ضربه می‌خورد، تصمیم خودم را می‌گیرم. محمد بنا که واقعا مسلط است. در تلویزیون هم گفتم کارش را بلد است. آقای محمدی هم با آقای کاوه در برنامه‌های انتخابی هماهنگ هستند. این‌طور نیست. مهم این است که هم آنها و هم من می‌خواهیم تیم موفق بشود.
بانکی در دوره ریاست رسول خادم اسپانسر خیلی خوبی برای فدراسیون کشتی بود. چه شد که همکاری‌اش را با فدراسیون قطع کرد؟
خدا بزرگ است. همراه اول در این شرایط سخت به کمک ما آمده. آنها برای ما اسپانسر نیستند؛ بلکه یک حامی بزرگ هستند.
از حمایتی که اینها می‌کنند، حقوقی هم به بچه‌ها می‌دهید؟
ما خرج اردوهای‌مان را نمی‌توانیم در‌بیاوریم. حقوق چه به بچه‌ها بدهیم. خود من زمانی که ورزشکار بودم، حقوق می‌گرفتم؛ اما الان بچه‌ها نمی‌گیرند. ما به محض اینکه بدهی‌های قبل را بدهیم، بدهی مالیاتی را هم جمع کنیم، به بچه‌هایی که در اردو هستند، حقوق می‌دهیم. بدانید که حقوق نفرات دوم و سوم را کمتر از نفرات اول نمی‌دهیم که طرف انگیزه داشته باشد. نمی‌خواهم اسم ببرم؛ اما در همین اردوها کشتی‌گیری داریم که پول نداشته از شهرستان با اتوبوس به تهران بیاید. 10 نفر انتخاب می‌شوند و در هر وزن هم حریف تمرینی می‌خواهیم. ما باید به آنها حقوق بدهیم. طرف خانه و زندگی‌اش را رها می‌کند و می‌آید.
با این شرایط هم در جهانی صربستان قول مدال نمی‌دهید؟ غلامرضا محمدی گفته ما از حریفانمان عقب هستیم.
ما نمی‌خواهیم کسی را ناامید کنیم؛ اما جهانی امسال واقعا مثل یک هندوانه در‌بسته است. نه می‌توانم بگویم خوب نتیجه می‌گیرم، نه بد. باید برویم ببینیم چه اتفاقی می‌افتد؛ ما تعارف که نداریم. از روس و آمریکا عقب‌تر هستیم. برای آنها شرایط مهیا بوده و توانستند تمرین کنند. ما تا همین یک ماه پیش اجازه برگزاری اردو نداشتیم. همین لیگ را هم که برگزار شد، از 10 جا به من زنگ می‌زدند که مسابقات را جمع کن.