تعارف از نوع ایرانی
یکی از فرهنگ‌های مرسوم در جامعه تعارف کردن است که در حد کم و بیش بین همه وجود دارد. حتی درباره عـــادت ایرانی‌ها به این اســم داستان‌ها و ضرب‌المـثل‌هایی موجود است که زبانزد مــردم است. از جمله تعارف آمــد و نیامـد دارد یا تعـارف کـم کن و بر مبلغ افزای که هر کدام دارای معنای خاصی است ولی در کل یک مفهوم را می‌رساند و آن هم تعارف غیر جدی و سرزبانی است. گاهی تعارف به طور جدی اما بیش از حد به کار می‌رود به طوری که اغلب مخاطب را خسته، سرگردان و دلزده می‌کند. گاهی تعارف غیر جدی و بیش از حد است به گونه‌ای که اکثرا شخص مقابل آن را جدی گرفته و می‌پذیرد ولی گوینده از اصرار بی جای خود پشیمان می‌شود.
یکی از فرهنگ‌های مرسوم در جامعه تعارف کردن است که در حد کم و بیش بین همه وجود دارد. حتی درباره عـــادت ایرانی‌ها به این اســم داستان‌ها و ضرب‌المـثل‌هایی موجود است که زبانزد مــردم است. از جمله تعارف آمــد و نیامـد دارد یا تعـارف کـم کن و بر مبلغ افزای که هر کدام دارای معنای خاصی است ولی در کل یک مفهوم را می‌رساند و آن هم تعارف غیر جدی و سرزبانی است. گاهی تعارف به طور جدی اما بیش از حد به کار می‌رود به طوری که اغلب مخاطب را خسته، سرگردان و دلزده می‌کند. گاهی تعارف غیر جدی و بیش از حد است به گونه‌ای که اکثرا شخص مقابل آن را جدی گرفته و می‌پذیرد ولی گوینده از اصرار بی جای خود پشیمان می‌شود.
گاهی تعارف به صورت فرمول‌های پیچیده ادبی برای بیان ساده‌ترین عبارت به کار می‌رود. مثلا به جای لفظ متشکرم، جمله‌ای چون سایه شما از سر ما کم نشود، مرحمت عالی زیاد و مانند آن به کار می‌رود که معمولا این به اصطلاح زبان‌آوری برای مخاطب خوشایند است.در هر صورت تعارف کردن در اشخاص و فرهنگ‌ها متفاوت است و اما شــما چطوری تعارف می‌کنید؟ آیا اهل تعارف کردن بیش از حد هستید یا برعکس اصلا از تعاریف خوشتان نمی‌آید یا اینکه در حد اعتدال، معقول و به جا تعارف می‌کنید؟برای آشنایی بیشتر شما با مفهوم تعارف، هدف، مزایا و معایب آن از نظرات دکتر اقدس پارسا، جامعه‌شناس و استاد دانشگاه اصفهان استفاده کردیم.
چرا تعارف؟
در کاربردهای زبان فارسی مفهوم تعارف و کارکردهای آن نشان می‌دهد که هدف از تعارف ایجاد شناخت بیشتر است. شخصی که تعارف می‌کند، می‌کوشد تا با ایجاد ارتباط با دیگری افزون بر شناخت، ارتباط جمعی را با دیگری ایجاد کند و فضایی مطلوب برای تعاملات با دیگری فراهم آورد. از این رو می‌توان تعارف را یکی از تنش‌های بسیار مطلوب و سازنده اجتماعی جامعه ایرانی برشمرد که شخص می‌کوشد با به کارگیری رفتارهای پسندیده و نیکو ارتباط درست و عاطفی را با دیگری برقرار کند.از این رو در هنجارشناسی و جامعه‌پذیری می‌تواند نقش سازنده و مهمی را ایفا کند و به عنوان هنجاری مثبت و تاثیرگذار در ایجاد تعاملات اجتماعی و همبستگی از آن بهره گرفت. هنجار اجتماعی مجموعه اعمال و رفتار نیک و پسندیده است که از سوی افراد جامعه انجام می‌شوند. به عبارتی هنجارها الگوهای رفتار جمعی است که فرد بی‌توجه به آن نه تنها جامعه مورد قبول واقع نمی‌شود، بلکه برای نادیده گرفتن آن تنبیه می‌شود.
در واقع هنجارها اموری نانوشته و شفاهی بوده و به عنوان آداب و رسوم اجتماعی از جایگاه ویژه‌ای در جامعه برخوردار هستند.
ریشه تعارف
ریشه تعارف را باید در آموزه‌های قرآنی و در ادبیــات و فرهنگ ایرانی جستجو کرد. در آیات قرآنی به امور پسندیده‌ای اشاره می‌شود که در تعارف ایرانی خود را نشان می‌دهد. البته تعارف تا آنجا که پای عواطف واقعی در کار باشد و مقصود شخص ابراز عاطفه و علاقه و محبت باشد، خوب و پسندیده است. زندگی اگر عاری از عواطف باشد، خشک و بی‌روح است. عاطفه و محبت باید اظهار شود و تعارف اگر به صورت واقعی باشد، روشی برای تبادل عواطف است؛ اما هر گاه واجب شود انسان به دروغ بیفتد، تعارف فریب کارانه، ریا و تملق‌آمیز خواهد بود. در فرهنگ ما گاهی اوقات خروج از مرز چیزی، نیازمند تعارف اســــت و ما همیشــــه از مرزهـــا و به خصوص چارچوب‌هـــای اداره یا منزل که می‌خواهیم بگذریم با یکدیگر تعارف می‌کنیم. در این تعارف اساسا نشانه نزدیکی، دوستی و عشق نیست. چون آنهایی که به هم نزدیکند، چنین تعارفی با هم ندارند.
تعارف از سر تعارف!
تعارف زیاد جایی مطرح می‌شود که نوعی غریبی، بیگانگی و فاصله باشد. بنابراین تعارفات زیاد برای خیلی نزدیک و خیلی دور کاربرد ندارد. چنین تعارفی با فرد غریبه صورت می‌گیرد. منظور از غریبه کسی است که او را می‌شناسیم ولی در عین حال بخشی از ما نیست. غریبه نه خودی است نه کاملا ناشناس. غریبه در آستانه خانه شماست؛ اما در شمار اهل خانه نمی‌آید. در چنین شـــرایطی همان لحظه‌ای که تعــــارف در چهارچوب در، در حال شکل گرفتـــن است، تعارف‌کننده میل خود را بر خروج از در سرپوش می‌گذارد.به خاطر همین می‌گوییم تعارف زیاد در مرز نوعی دروغگویی و صداقت سرگردان است. چـــون در ایـــن وضعیت دوستی، صداقت، عشـــق و احترام تنها وانمــــود می‌شود. شیوه‌ای که برای به جا نیاوردن امری دیگر انجام می‌شود.