مناره‌های تاریخی هدایتگر مسافران به اصفهان

مناره‌های اصفهان از بناهای تاریخی هستند که در گذشته به عنوان برج دیده‌بانی از آن‌ها استفاده می‌شد قبل از اسلام آتش زرتشتیان روی آن‌ها روشن می‌شد که این شعله‌های طلایی می‌توانست مسیر عبور را برای کاروانیان مشخص کند.
به گزارش تسنیم، وقتی به تاریخ معماری ایران برمی‌گردیم به ویژه مناره‌ها به معماری شگفت‌انگیزی می‌رسیم که قدمت آن حتی به پیش از اسلام می‌رسد. بنایی که ریشه کلمه آن از نار گرفته شده و به معنای مکان مشخص و محدودی است که روی آن آتش روشن می‌کردند.
جالب اینکه مناره‌های درون شهری که به عنوان برج دیده‌بانی از آن‌ها استفاده می‌شد قبل از اسلام آتش زرتشتیان روی آن‌ها روشن می‌شد که این شعله‌های طلایی می‌توانست مسیر عبور را برای کاروانیان مشخص کند.

کاربرد مناره‌ها در قدیم با توجه به بافت تنگ و پیچ در پیچ بودن شهر و کوچه‌ها از لحاظ امنیتی و سیستم آبرسانی و امکان استحصال آب از کانا‌ل‌ها از سوی کانال‌های باز آب بود. استقرار مناره‌ها محل مساجد را از فاصله‌های دور و نزدیک به مردم نشان می‌داد اما بعد از ظهور دین مبین اسلام، مناره‌ها جایگاهی برای "مؤذن‌ها" شد.

اصفهان یکی از شهرهایی است که مناره‌های زیادی در خود دارد در اغلب محله‌های تاریخی و قدیمی اصفهان این مناره‌ها هنوز پا برجا هستند، یادگارهایی که در قدیم آسمانخراش آن زمان بوده‌اند!

مناره‌ها که چه در دوران پیش و دوران پس از اسلام به عنوان برج دیده‌بانی از آن بهره گرفته می‌شد و در شب چون فانوسی برای کاروان‌های کویر، آن‌ها را به سوی شهرها راهنمائی می‌کرد و امروز پایدار و با قامتی بلند و افراشته، شماری از آن‌ها در شهر اصفهان خودنمائی می‌کنند که از دیدگاه معماری و تزئینات آجری دارای اهمیت بسیاری هستند.

مناره‌ها با وجود این‌که عناصری لاغر و کم تعادل به نظر می‌رسند، بسیار پر دوام هستند، علت این دوام را می‌توان در محدودیت بام آن و نفوذ کمتر برف و باران دانست، از طرف دیگر شکل مخروطی و استوانه‌ای آن عاملی مقاوم در برابر زلزله است‌.

در بالای گلوگاه، قسمتی به شکل چتر قرار دارد که به آن «نعلبکی» می گویند. به بالاترین قسمت مناره نیز "تاج" می گویند که اگر بخش"شالوده" به آن اضافه شود، می‌توان یک مناره را به 5 قسمت تقسیم کرد.

منارجنبان است که آرامگاه شیخ عبدالله گارلادانی است و در 6 کیلومتری اصفهان در جاده آتشگاه قرار گرفته است که تاریخ این بنا به سده 12 هجری و اواخر سلطنت صفویه باز می‌گردد.

مناره چهل‌دختران در محله کهن جویباره و به بلندی 40 متر، زیبائی ساده و دارای ظریف‌کاری‌های زیبا و آجرنوشته‌هائی بوده که هنوز علت نام گذاری آن به چهل‌ دختران ناشناخته مانده است.

مناره ساربان نیز از زیباترین مناره‌‌های دوره سلجوقی است که آن هم در محله جویباره و در نزذیکی مناره چهل دختران است و بلندای این مناره به 54 متر می‌رسد و از دیدگاه تزئینات دارای هفت قسمت متفاوت آجرکاری است.

مناره مسجد علی در کنار مسجد علی در خیابان هارون ولایه اصفهان قرار دارد که یادگاری از سده ششم هجری است و باندای این مناره به 52 متر می‌رسد و دارای تزئینات آجرچینی ظریف و کاشی‌نوشته‌ای به رنگ فیروزه‌ای است.

مناره دردشت و گنبد سلطان بخت آغا در مجله دردشت اصفهان در نزدیکی بازر قدیمی است که یادگار روزگار ایلخانیان است و آجر‌کاری‌ها و کاشی‌کاری‌های معرق به شکل نقوش هندسی زیبائی دارد.

منارهای یاد شده مورد توجه گردشگران خارجی نیز بوده و در سفرنامه‌های خود بارها از آن‌ها یاد کرده‌اند.