خانه مجیر خمینی شهر، بازمانده دوران قاجار

خانه مجیری مربوط به اواخر دوره قاجار - اوایل دوره پهلوی است و در خمینی شهر، محله اندوان، خیابان شریعتی جنوبی واقع شده. این اثر در تاریخ ۲۴ اسفند ۱۳۸۳ با شمارهٔ ثبت ۱۱۵۷۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. خانه مجیری‌ها متعلق به حاج ابوالحسن مجیری (متوفی به سال ۱۲۸۶قمری ) یکی از تجار معروف توتون و تنباکو در زمان سلطنت ناصرالدین شاه است. اتاق‌ها و فضای اطراف حیاط دارای تزئینات فراوان گچبری و کاشی کاری است. شومینه ی خانه با گل‌های زیبا نقاشی شده که حاکی از ذوق فراوان نقاش است. زیر زمین بزرگی در زیر فضای سفره‌خانه وجود دارد که از طریق نورگیرهای مشبک، از حیاط خانه نور می‌گیرد.خانه حاج ابوالحسن مجير تاجر معروف با همه ويراني‌اش هنوز هم آخرين بازمانده اين خاندان را در پناه خود دارد. خانه اي كه به همت شهرداري در دست بازسازي است و در آينده اي نزديك زيبايي و استحكام خود را بازخواهد يافت‌. خانه سرتيپ سدهي نيز با يك قرن قدمت از همين دست بنا هاست اين خانه بازگو كننده فرهنگ زيست نياكان ماست و بيانگر جايگاه و حرمت خانواده در ميان ايرانيان. معماري آن بومي است و منطبق بر باورها و اعتقادات ما بطوريكه اهل خانواده در ان احساس آرامش كنند و به دور استراحت همسايه‌ها و تسلط چشم نامحرم زندگي كنند . اين خانه‌ها به شكلي طراحي شده اند كه علاوه بر صاحبخانه، ميهمانان نيز در ان احساس راحتي كنند. تأمين روشنايي ، گرماي زمستان و خنكي تابستان بيشتر از طريق عوامل طبيعي همچون نور خورشيد و جريان هوا بوده است.