هرآنچه که لازم است درمورد ماسک بدانیم
دانشمندان تاکید دارند استفاده صحیح از ماسک می‌تواند یکی از راهکار‌های موثر برای کنترل شیوع کووید ۱۹ باشد.
۹ ماه از همه گیری ویروس کرونا در جهان می‌گذرد. کووید ۱۹ تاکنون مرگبارترین همه گیری‌های جهان طی یک قرن اخیر را رقم زده است و در هر ۱۶ ثانیه یک نفر در کره زمین به دلیل آلوده شدن به این ویروس جان خود را از دست می‌دهد. دولت‌ها ناتوان از یافتن راهکار موثری برای درمان بیماران، تنها می‌توانند با اعمال محدودیت‌های اجتماعی، امیدوار به قطع زنجیره انتقال ویروس در جامعه باشند. سازمان جهانی بهداشت اعلام کرده است رعایت فاصله گذاری اجتماعی، استفاده از ماسک و شستن مرتب دست‌ها با آب و صابون راهکار‌هایی ساده، اما موثر برای کنترل و مدیریت شیوع کووید ۱۹ در جامعه است. در این میان استفاده صحیح از ماسک یکی از اصلی‌ترین مواردی است که دانشمندان بر روی آن تاکید دارند.
بر این اساس، با شدت یافتن شیوع ویروس کرونا، بیشتر کشور‌های جهان اقدام به اجباری کردن استفاده از ماسک در جامعه کرده اند. متخصصان تاکید دارند استفاده نادرست از ماسک با نزدن آن هیچ تفاوتی با یکدیگر ندارد. ماسک باید به طور کامل دهان، چانه و بخش اعظم بینی را بپوشاند. همچنین باید دستکم هر ۲۴ ساعت یکبار اقدام به شست وشوی ماسک یا تعویض آن کنید. مردم باید به استفاده از ماسک به مانند پوشیدن لباس به عنوان یک اقدام عادی و مهم توجه داشته باشند.
دانشمندان تاکید دارند تا زمانی که در جامعه ایمنی گله‌ای حاصل نشده، مردم باید به استفاده از ماسک ادامه دهند. ایمنی گله‌ای (Herd safety) به حالتی اطلاق می‌شود که درصد بالایی از مردم یک کشور به یک ویروس یا باکتری مبتلا می‌شوند و پس از بهبودی به دلیل مقاومت در برابر بیماری، زنجیره شیوع قطع می‌شود و جامعه به ایمنی می‌رسد. در این حالت باید بیش از دو سوم جمعیت یک کشور به عامل بیماری زا مبتلا شوند. به نظر نمی‌رسد در آینده‌ای نزدیک ایمنی گله‌ای در جامعه حاصل شود، در نتیجه مردم باید همچنان مقید به استفاده از ماسک باشند.
تحقیقات نشان داده است استفاده از ماسک می‌تواند به طور قابل توجهی خطر ابتلا به کرونا را کاهش دهد. استفاده صحیح از ماسک بدان معناست که در صورتی که فرد عطسه، سرفه و یا صحبت می‌کند قطرات ریز تنفسی نتوانند از آن عبور کنند. اگر دهان یا بینی شما خارج از ماسک باشد، می‌توانید به راحتی باعث انتشار و نیز دریافت کووید ۱۹ شوید.
ماسک‌هایی که استفاده از آن‌ها هیچ سودی ندارد
متخصصان تاکید دارند هر نوع ماسکی نمی‌تواند گزینه مناسب در مقابل شیوع ویروس کرونا باشد. مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌های آمریکا اعلام کرد: استفاده از ماسک‌هایی که دارای منافذ و دریچه‌هایی بر روی خود هستند در زمان شیوع ویروس کرونا پیشنهاد نمی‌شود. این ماسک‌ها برای محیط‌های گرم و پر گرد و غبار طراحی شده اند و برخی به اشتباه تصور می‌کنند، چون این ماسک‌ها طراحی پیچیده تری دارند برای جلوگیری از شیوع کرونا مفید هستند.این مرکز تاکید دارد: هدف استفاده از ماسک این است که جلوی انتشار قطرات آلوده به ویروس کرونا را در محیط بگیرد. این در حالی است که ماسک‌هایی که دارای منافذ و دریچه هستند به هوای بیرون اجازه می‌دهند درون ماسک نفوذ کرده و گردش کند. همین امر می‌تواند منجر به انتقال قطرات آلوده به ویروس کرونا به دیگران شود. این نوع ماسک به هیچ عنوان نمی‌تواند مانع از انتقال کووید ۱۹ شود.
مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌های آمریکا بیان کرد: به همین دلیل ماسک‌هایی که دارای منافذ و دریچه هستند را برای استفاده مردم پیشنهاد نمی‌کنیم. بهتر است مردم از ماسک‌های چند لایه پارچه‌ای که می‌تواند به میزان قابل توجهی مانع از انتقال هوای آلوده به محیط شود را مورد استفاده قرار دهند.
متخصصان بهداشت عمومی تاکید دارند ماسک صورت باید بتواند مانع از انتقال قطرات آلوده به محیط در زمان تنفس کردن، سخن گفتن، سرفه یا عطسه کردن باشد و ماسک‌های دارای دریچه این امکان را ندارند. اگر دقت کرده باشید ماسک‌های پزشکی هیچ منافذ یا دریچه‌ای ندارند؛ زیرا دقیقاً براساس استاندارد‌های علمی تولید شده اند.
بهترین ماسک در مقابل ویروس کرونا کدام است؟
محققان می‌گویند ماسک‌های مختلف به میزان متفاوتی در مقابل ویروس کرونا ایجاد محافظت می‌کنند. متخصصان تاکید دارند ماسک N ۹۵ که معروف به ماسک پزشکی است، بالاترین ایمنی را در مقابل ویروس کرونا دارد. با این حال، این ماسک‌ها گران قیمت و دارای محدودیت در تولید هستند. همچنین این ماسک برای استفاده در بلند مدت نامناسب است. حتی در کشور‌هایی که دولت‌ها مردم را به استفاده از ماسک تشویق می‌کنند، استفاده از ماسک N ۹۵ را تنها به کادر درمانی و کسانی که در خطر بالای ابتلا قرار دارند پیشنهاد می‌کنند.درباره ماسک‌های دیگر موجود در بازار نظرات متفاوتی وجود دارد، اما مرکز کنترل بیماری‌های واگیردار آمریکا می‌گوید حتی استفاده از تکه‌ای پارچه برای پوشاندن دهان و بینی بهتر از استفاده نکردن از ماسک است. محققان پیشنهاد کرده اند مردم می‌توانند از ماسک‌های خانگی که در منزل تهیه می‌شود در جامعه استفاده کنند و پس از هر بار مصرف، آن را بشویند.
یک تیم تحقیقاتی استرالیایی با مقایسه ماسک‌های یک لایه، دو لایه و سه لایه جراحی به این نتیجه رسیدند ماسک‌های سه لایه بیشترین مقاومت را در برابر ویروس کرونا ایجاد می‌کند. در این آزمایش آن‌ها از یک سیستم ال‌ای‌دی و یک دوربین با دقت بالا برای سنجش پراکندگی قطرات ریز حامل ویروس استفاده کردند. ماسک‌های سه لایه جراحی قابلیت بالایی برای حفظ این ذرات حاوی ویروس و جلوگیری از انتشار آن‌ها در محیط نسبت به دو ماسک دیگر داشتند.
افراد بهبود یافته از کرونا باید ماسک بزنند؟
دکتر دیوید الیس، ریاست دانشکده علوم پزشکی دانشگاه کارولینای شمالی در پاسخ به این سوال می‌گوید: بله، حتی افراد بهبود یافته از ویروس کرونا نیز باید در محافل عمومی از ماسک استفاده کنند. واقعیت این است که به دلیل تازگی ویروس، ما هنوز به رفتار‌های آن و تاثیراتی که بر بدن انسان دارد به طور کامل واقف نیستیم. همچنین شواهد اندکی وجود دارد که نشان می‌دهد برخی افراد پس از یک بار ابتلا به کرونا، دوباره به آن مبتلا شده اند.او افزود: افراد باید حتماً در جامعه از ماسک استفاده کنند. این اقدام نه تنها برای حفاظت خود فرد در مقابل ویروس، بلکه برای محافظت از سایرین در مقابل شیوع ویروس انجام می‌شود.
دانشمندان آمریکایی تاکید دارند از آنجا که هنوز شیوع کرونا در جامعه تحت کنترل در نیامده است، همه افراد و حتی کودکان نیز باید از ماسک استفاده کنند. تحقیقات متعدد نشان داده است کودکان در مقابل ویروس کرونا آسیب پذیری کمتری نسبت به سایر گروه‌های سنی دارند، اما حقیقت این است که همین کودکان به راحتی می‌توانند ویروس را به افراد آسیب پذیر مانند سالمندان و افراد دارای بیماری‌های زمینه‌ای منتقل کنند.
از این رو بهتر است همه اقشار سنی و جنسیتی در جامعه از ماسک استفاده کنند. استفاده از ماسک به ویژه در مکان‌های بسته، سیستم حمل و نقل عمومی (مانند مترو و اتوبوس) و اداراتی که دارای ارباب رجوع زیادی هستند باید حتما مورد تاکید قرار گیرد.
چرا پس از کشف واکسن کرونا هم باید ماسک بزنیم؟
دکتر آنتونی فائوچی، مدیر موسسه ملی بیماری‌های عفونی آمریکا هشدار داد حتی اگر واکسن موثر برای مقابله با ویروس کرونا کشف شود نیز ضرورت رعایت نکات بهداشتی مانند حفظ فاصله اجتماعی، استفاده از ماسک و شستن مرتب دست‌ها با آب و صابون برطرف نمی‌شود.این مقام آمریکایی خاطر نشان کرد: حقیقت تلخ این است که واکسن کرونا صد در صد موثر نخواهد بود و ما نمی‌توانیم عملیات واکسیناسیون عمومی را بر روی همه جمعیت کشور اجرایی کنیم. این به معنی آن است که ویروس کرونا همچنان می‌تواند در جامعه باقی مانده و در میان مردم شیوع پیدا کند.
فائوچی افزود: بهتر است در این باره دیدگاهی واقع گرایانه داشته باشیم. ما اگر بتوانیم واکسیناسیون را بر روی ۷۵ تا ۸۰ درصد جمعیت جامعه اجرایی کنیم، این امر می‌تواند یک دستاورد خوب و مناسب تلقی شود. به هیچ عنوان نمی‌توانیم احتیاط درباره اجرای مقررات بهداشتی در جامعه را کنار بگذاریم. حقایق علمی نشان داده است کووید ۱۹ می‌تواند برای مدتی در هوا معلق باقی بماند و این به معنی آن که توانایی انتقال ویروس از راه تنفسی زیاد است. استفاده از ماسک بهترین راهکار برای جلوگیری از شیوع ویروس از راه هوا است.