نشانه‌های سرطان پستان/ سهم یک درصدی مردان در میان مبتلایان
یک متخصص جراحی سرطان پستان با تاکید بر لزوم انجام غربالگری‌های سرطان پستان، گفت: گاهی اوقات ممکن است فرد علائمی نداشته باشد و تنها با روش‌های غیرلمسی بتوان متوجه وجود سرطان یا علامت‌های پیش سرطانی شد؛ موضوعی که بیانگر اهمیت انجام غربالگری‌های دوره‌ای برای زنان است.
دکتر پریسا صمیمی، همزمان با ماه اکتبر، ماه ارتقا آگاهی زنان درباره سرطان پستان در قالب پویش پارسا( پیشگیری و امید رهایی از سرطان ایران) با اشاره به اهمیت اطلاع‌رسانی در مورد غربالگری سرطان پستان، گفت: بهترین شیوه این است که پیش از ابتلا به بیماری خانم‌ها بعد از 40 سالگی، سالانه مورد ارزیابی و غربالگری قرار گیرند. گاهی اوقات ممکن است فرد بدون داشتن هیچ علامتی به سرطان پستان مبتلا باشد که در ماموگرافی اینگونه سرطان‌های غیرقابل لمس را شناسایی می‌کنیم.
وی درباره علائم بروز سرطان پستان که خود فرد ممکن است متوجه آنها شود، اظهار کرد: لمس توده، ترشحات خونی یا زرد کهربایی از سینه، خصوصا به شکل خود به خودی و از یک مجرا، فرو رفتگی نوک پستان، برجستگی یا فرورفتگی بخشی از پستان، خارش یا اگزما و پوسته‌ریزی و ترشح در نوک پستان و... نشانه‌هایی هستند که ممکن است از بروز سرطان پستان خبر دهند.
این عضو پژوهشکده معتمد سرطان جهاد دانشگاهی ادامه داد: مشاهده خارش و پوسته‌ریزی نوک پستان ممکن است علامت شکلی از سرطان سرطان باشد که خود را با علایمی مشابه اگزما نشان می‌دهد. البته همه خارش‌ها الزاما به معنای سرطان نیستند بلکه صحبت ما پیرامون خارش‌های نوک سینه همراه با زخم و پوسته‌ریزی و ترشح مجرا و علایم شبه اگزمایی است؛ درصدی از این خارش‌ها می‌تواند حساسیت پوستی باشد اما در صورت ادامه دار شدن علائم حتما لازم است فرد توسط پزشک معاینه شده و در صورت صلاحدید نمونه‌برداری انجام شود. این نوع از سرطان پستان معمولا یک طرفه است یعنی در یکی از پستان‌ها بروز می‌کند.
وی در خصوص زمان آغاز غربالگری‌های سرطان پستان، تصریح کرد: غربالگری‌ها در افراد سالم از ۴۰ سالگی آغاز می‌شود و راه اصلی و بهترین راه غربالگری ماموگرافی پستان است که ممکن است همراه با آن بر اساس صلاحدید پزشک سونوگرافی هم انجام شود.
صمیمی ادامه داد: البته انجام غربالگری در افرادی که در اقوام درجه یک خود سابقه ابتلا به سرطان پستان داشتند باید زودتر آغاز شود. مثلا در خانواده‌ای که مادر در 45 سالگی ابتلا به سرطان پستان داشته، در دختر ایشان ماموگرافی اول، 10 سال زودتر یعنی در سن 35 سالگی باید انجام شود و سپس بسته به نظر پزشک فاصله بین غربالگری‌ها برای این افراد تعیین می‌شود.
وی با اشاره به آمار روبه افزایش بروز سرطان پستان و ابتلای افراد در سنین پایین‌تر، گفت: اعلام می‌شود در افرادی که در سنین کمتر ازدواج می‌کنند و اقدام به بارداری اولشان در سنین کمتر است، آمار ابتلا به سرطان پستان نیز پایین‌تر است.
این متخصص جراحی سرطان پستان درباره تاثیر لیزر در بروز سرطان پستان، تاکید کرد: عمق نفوذ لیزر در حد رنگدانه فولیکول مو است و به شکل عمیق نفوذ نمی‌کند و نمی‌تواند در تحریک غدد پستان و یا بروز سرطان پستان موثر باشد. حتی در مورد اپیلاسیون نیز موردی ثابت نشده است که از تاثیر این اقدامات در بروز سرطان پستان سخن بگوید.
وی درباره درمان‌پذیری سرطان پستان، بیان کرد: در سرطان پستان مقوله‌ای به اسم درمان کامل وجود ندارد که پس از جراحی و شیمی‌درمانی بگوییم فرد دیگر مبتلا نخواهد شد؛ ریسک عود بیماری حتی پس از ۱۰ یا ۱۵ سال وجود دارد، اما با داروها و تکنیک‌های جدید روند درمان بسیار عالی است و اغلب موارد درمان‌های خوبی دریافت می‌کنند که شاید هم عود بیماری را تجربه نکنند. عود بیماری به پارامترهای هورمونی سرطان اولیه وابسته است. در برخی اشکال بیماری احتمال عود بیشتر در پنج سال اول بعد از درمان قابل انتظار است و در برخی دیگر نیز بعد از 10 سال عنوان می‌شود.
صمیمی در خصوص سهم مردان در ابتلا به سرطان پستان، خاطر نشان کرد: یک درصد از سرطان‌های پستان مربوط به مردان است؛ زیرا آقایان حجم بافت پستان کمتری دارند و در معرض مقادیر پایین تری از هورمونهای زنانه هستند که عمدتا از غده فوق کلیه ترشح می‌شود. یکی از علل بروز سرطان پستان در آقایان فاکتورهای ژنتیکی است. بر اساس مشاهدات در خانواده‌هایی که یک مورد سرطان پستان در آقایان دیده شده احتمال یک نوع جهش ژنتیکی وجود دارد.
وی با تاکید بر نقش تغذیه در جلوگیری از بروز سرطان پستان، ادامه داد: تغذیه درست از عوامل اکتسابی است که کنترل آن دست خود افراد است. چاقی یکی از عواملی است که ریسک ابتلا به سرطان پستان را افزایش می‌دهد؛ زیرا هورمونهای زنانه می‌توانند در بافت چربی ذخیره شوند و بافت چربی مشابه تخمدان عمل کند. توصیه جدی ما کنترل وزن و عدم استفاده از غذاهای چرب، فست‌فودها و... است. استفاده از غذاهای دریایی، سبزیجات، مواد غذایی بخارپز شده و... نقش مهمی در کاهش بروز سرطان پستان دارند.
این عضو پژوهشکده معتمد سرطان جهاد دانشگاهی درباره تاثیر اعمال جراحی زیبایی پستان در بروز سرطان در این ناحیه، گفت: هرگونه دستکاری بی مورد می‌تواند درصد ناچیزی ریسک ابتلا به سرطان را افزایش دهد و به شکل معنی‌داری ریسک ابتلا را بیشتر نمی‌کند؛ اما در افرادی که اینگونه اعمال جراحی زیبایی را انجام دادند، غربالگری‌ها باید با دقت بیشتری انجام شود.
وی در خاتمه تاکید کرد: انجام غربالگری سرطان پستان از ۴۰ سالگی نکته بسیار مهمی است و انجام ماموگرافی اصلی‌ترین راه شناخت سرطان‌های غیرقابل لمس است. برخی افراد حتی با بروز علائم از ترس آنکه مبادا به سرطان مبتلا شده باشند، مراجعه به پزشک را به تعویق می‌اندازند که این منجر به از دست دادن شانس تشخیص یک بیماری نهفته می‌گردد. گاهی در این غربالگری‌ها ضایعات پیش‌سرطانی شناسایی می‌شوند که می‌توان با اقدامات به موقع از بروز عواقب جدی‌تر بیماری جلوگیری کرد.
وی درباره علائم بروز سرطان پستان که خود فرد ممکن است متوجه آنها شود، اظهار کرد: لمس توده، ترشحات خونی یا زرد کهربایی از سینه، خصوصا به شکل خود به خودی و از یک مجرا، فرو رفتگی نوک پستان، برجستگی یا فرورفتگی بخشی از پستان، خارش یا اگزما و پوسته‌ریزی و ترشح در نوک پستان و... نشانه‌هایی هستند که ممکن است از بروز سرطان پستان خبر دهند.
این عضو پژوهشکده معتمد سرطان جهاد دانشگاهی ادامه داد: مشاهده خارش و پوسته‌ریزی نوک پستان ممکن است علامت شکلی از سرطان سرطان باشد که خود را با علایمی مشابه اگزما نشان می‌دهد. البته همه خارش‌ها الزاما به معنای سرطان نیستند بلکه صحبت ما پیرامون خارش‌های نوک سینه همراه با زخم و پوسته‌ریزی و ترشح مجرا و علایم شبه اگزمایی است؛ درصدی از این خارش‌ها می‌تواند حساسیت پوستی باشد اما در صورت ادامه دار شدن علائم حتما لازم است فرد توسط پزشک معاینه شده و در صورت صلاحدید نمونه‌برداری انجام شود. این نوع از سرطان پستان معمولا یک طرفه است یعنی در یکی از پستان‌ها بروز می‌کند.
وی در خصوص زمان آغاز غربالگری‌های سرطان پستان، تصریح کرد: غربالگری‌ها در افراد سالم از ۴۰ سالگی آغاز می‌شود و راه اصلی و بهترین راه غربالگری ماموگرافی پستان است که ممکن است همراه با آن بر اساس صلاحدید پزشک سونوگرافی هم انجام شود.
صمیمی ادامه داد: البته انجام غربالگری در افرادی که در اقوام درجه یک خود سابقه ابتلا به سرطان پستان داشتند باید زودتر آغاز شود. مثلا در خانواده‌ای که مادر در 45 سالگی ابتلا به سرطان پستان داشته، در دختر ایشان ماموگرافی اول، 10 سال زودتر یعنی در سن 35 سالگی باید انجام شود و سپس بسته به نظر پزشک فاصله بین غربالگری‌ها برای این افراد تعیین می‌شود.
وی با اشاره به آمار روبه افزایش بروز سرطان پستان و ابتلای افراد در سنین پایین‌تر، گفت: اعلام می‌شود در افرادی که در سنین کمتر ازدواج می‌کنند و اقدام به بارداری اولشان در سنین کمتر است، آمار ابتلا به سرطان پستان نیز پایین‌تر است.
این متخصص جراحی سرطان پستان درباره تاثیر لیزر در بروز سرطان پستان، تاکید کرد: عمق نفوذ لیزر در حد رنگدانه فولیکول مو است و به شکل عمیق نفوذ نمی‌کند و نمی‌تواند در تحریک غدد پستان و یا بروز سرطان پستان موثر باشد. حتی در مورد اپیلاسیون نیز موردی ثابت نشده است که از تاثیر این اقدامات در بروز سرطان پستان سخن بگوید.
وی درباره درمان‌پذیری سرطان پستان، بیان کرد: در سرطان پستان مقوله‌ای به اسم درمان کامل وجود ندارد که پس از جراحی و شیمی‌درمانی بگوییم فرد دیگر مبتلا نخواهد شد؛ ریسک عود بیماری حتی پس از ۱۰ یا ۱۵ سال وجود دارد، اما با داروها و تکنیک‌های جدید روند درمان بسیار عالی است و اغلب موارد درمان‌های خوبی دریافت می‌کنند که شاید هم عود بیماری را تجربه نکنند. عود بیماری به پارامترهای هورمونی سرطان اولیه وابسته است. در برخی اشکال بیماری احتمال عود بیشتر در پنج سال اول بعد از درمان قابل انتظار است و در برخی دیگر نیز بعد از 10 سال عنوان می‌شود.
صمیمی در خصوص سهم مردان در ابتلا به سرطان پستان، خاطر نشان کرد: یک درصد از سرطان‌های پستان مربوط به مردان است؛ زیرا آقایان حجم بافت پستان کمتری دارند و در معرض مقادیر پایین تری از هورمونهای زنانه هستند که عمدتا از غده فوق کلیه ترشح می‌شود. یکی از علل بروز سرطان پستان در آقایان فاکتورهای ژنتیکی است. بر اساس مشاهدات در خانواده‌هایی که یک مورد سرطان پستان در آقایان دیده شده احتمال یک نوع جهش ژنتیکی وجود دارد.
وی با تاکید بر نقش تغذیه در جلوگیری از بروز سرطان پستان، ادامه داد: تغذیه درست از عوامل اکتسابی است که کنترل آن دست خود افراد است. چاقی یکی از عواملی است که ریسک ابتلا به سرطان پستان را افزایش می‌دهد؛ زیرا هورمونهای زنانه می‌توانند در بافت چربی ذخیره شوند و بافت چربی مشابه تخمدان عمل کند. توصیه جدی ما کنترل وزن و عدم استفاده از غذاهای چرب، فست‌فودها و... است. استفاده از غذاهای دریایی، سبزیجات، مواد غذایی بخارپز شده و... نقش مهمی در کاهش بروز سرطان پستان دارند.
این عضو پژوهشکده معتمد سرطان جهاد دانشگاهی درباره تاثیر اعمال جراحی زیبایی پستان در بروز سرطان در این ناحیه، گفت: هرگونه دستکاری بی مورد می‌تواند درصد ناچیزی ریسک ابتلا به سرطان را افزایش دهد و به شکل معنی‌داری ریسک ابتلا را بیشتر نمی‌کند؛ اما در افرادی که اینگونه اعمال جراحی زیبایی را انجام دادند، غربالگری‌ها باید با دقت بیشتری انجام شود.
وی در خاتمه تاکید کرد: انجام غربالگری سرطان پستان از ۴۰ سالگی نکته بسیار مهمی است و انجام ماموگرافی اصلی‌ترین راه شناخت سرطان‌های غیرقابل لمس است. برخی افراد حتی با بروز علائم از ترس آنکه مبادا به سرطان مبتلا شده باشند، مراجعه به پزشک را به تعویق می‌اندازند که این منجر به از دست دادن شانس تشخیص یک بیماری نهفته می‌گردد. گاهی در این غربالگری‌ها ضایعات پیش‌سرطانی شناسایی می‌شوند که می‌توان با اقدامات به موقع از بروز عواقب جدی‌تر بیماری جلوگیری کرد.