خشکی چشم چیست و چه نشانه‌هایی دارد؟
خشکی چشم یکی از شایع‌ترین مشکلاتی است که برای چشم به وجود می‌آید و توسط پزشکان درمان می‌شود. در این مطلب قصد داریم به نکاتی درباره‌ی علل و درمان این بیماری بپردازیم.
خشکی چشم یکی از شایع‌ترین مشکلاتی است که برای چشم به وجود می‌آید و توسط پزشکان درمان می‌شود. خشکی چشم یک بیماری است که چشم را تحریک کرده و گاهاً با درد همراه است. در این بیماری چشم به اندازه کافی قادر به تولید اشک نیست و این امر باعث می‌شود که سطح رطوبت چشم به شدت کاهش یافته و درون چشم خشک و حساس شود. در صورتی عدم درمان به موقع، این بیماری باعث ایجاد زخم، زخم قرنیه و حتی اختلال در بینایی می‌شود. در این مطلب قصد داریم به نکاتی درباره‌ی علل و درمان خشکی چشم بپردازیم. با ما همراه باشید.
دلیل خشک شدن چشم‌ها چیست؟
خشکی چشم زمانی رخ می‌دهد که قادر به تولید اشک کافی نباشید. واژه پزشکی برای این بیماری، التهاب قرنیه و ملتحمه می‌باشد. علل متداول کاهش تولید اشک عبارتند از:
افزایش سن: بعد از ۴۰ سالگی، تولید اشک کاهش می‌یابد.
برخی شرایط پزشکی خاص: شامل دیابت، آرتریت روماتوئید، لوپوس، تصلب پوست، سندرم اسیوگرن، اختلالات تیروئید و کمبود ویتامین A
مصرف برخی داروها: شامل، آنتی‌هیستامین‌ها، ضد احتقان‌ها، درمان به روش جایگزینی هورمون، ضد افسردگی‌ها، و دارو‌های فشارخون، آکنه و دارو‌هایی برای کنترل تولید‌مثل و بیماری پارکینسون.
جراحی لیزر چشم: اگرچه بسیاری از علائم خشکی چشم مربوط به این جراحی، موقتی هستند.
آسیب غدد اشکی: ناشی از التهاب یا قرار گرفتن در معرض تشعشع.
افزایش تبخیر اشک: یکی دیگر از دلایل خشکی چشم‌ها، افزایش تبخیر اشک است و متداول‌ترین دلایل افزایش تبخیر اشک عبارتند از:
- باد، دود یا هوای خشک
- پلک زدن کم، که در زمان تمرکز، بیشتر رخ می‌دهد، برای مثال، در حین مطالعه، رانندگی یا کار با کامپیوتر
- مشکلات پلک، نظیر برگشت پلک به بیرون (اکتروپیون) و برگشت پلک به داخل (انتروپیون)
علائمی که نشان‌دهنده‌ی خشکی چشم هستند
- احساس نیش زدن، سوزش، و خارش در چشم‌ها
- مخاط غلیظ و زیاد در اطراف چشم‌ها
- حساسیت به نور
- قرمزی چشم‌ها
- احساس وجود جسم خارجی در چشم
- مشکل در استفاده از لنز‌های تماسی
- مشکل در رانندگی در شب
- اشک‌ریزی چشم، که بدلیل پاسخ بدن به خشکی چشم صورت می‌پذیرد.
- تاری دید یا خستگی چشم
- افرادی که از لنز‌های تماسی استفاده می‌کنند، به خصوص استفاده طولانی مدت از این لنز‌ها
- کسانی که از دارو‌های آنتی هیستامین (ضد حساسیت) و قرص‌های ضد بارداری استفاده می‌کنند.
- کسانی که سن ۵۰ را رد کرده اند، به ویژه خانم‌هایی که دوران یائسگی را می‌گذرانند.
- بیماران خاصی که به ورم مفاصل روماتوئید و یا عروق کلاژن مبتلا هستند.
- کسانی که به دلیل ناهنجاری‌های ساختاری پلک هایشان کامل بسته نمی‌شود.
- افرادی که در آب و هوای خشک زندگی می‌کنند. سندرم خشکی چشم در مناطقی که آب و هوای آن خشک و بیابانی است، شیوع دارد.
اگر دچار خشکی چشم شدید، به موقعیت‌هایی توجه داشته باشید که به احتمال زیاد سبب علائم شما می‌شود. سپس روش‌هایی را بیابید تا از این موقعیت‌ها دوری کنید تا از علائم خشکی چشم پیشگیری کنید. برای نمونه:
هوا را مرطوب کنید: مرطوب‌کننده می تواند در زمستان، رطوبت را به هوای داخل منزل اضافه کند.
از وزیدن هوا به چشم‌های خود دوری کنید: سشوار، بخاری ماشین، تهویه‌های هوا یا فن‌ها را مستقیما به سمت چشم خود نگیرید.
از عینک‌های آفتابی محافظ یا سایر محافظت‌کننده‌های چشمی استفاده کنید: محافظ‌های ایمنی می‌تواند بر روی عینک‌ها و یا در کناره‌های آن استفاده شود تا مسیر باد و هوا را به چشم مسدود کند. در زمان خرید عینک، در مورد محافظ‌ها سوال کنید.
از دخانیات و دود دوری کنید: اگر سیگار می‌کشید، از پزشک خود درباره استراتژی ترک سیگار کمک بگیرید، چرا که کمک زیادی برای شما خواهد کرد. اگر سیگار نمی‌کشید، از افراد سیگاری دوری کنید. سیگار می‌تواند علائم خشکی چشم را کاهش دهد.
در انجام کارهای طولانی، پلک بزنید: اگر مطالعه می‌کنید و یا کار دیگری انجام می‌دهید که نیازمند تمرکز زیاد است، بطور مرتب پلک بزنید. چشم‌های خود را به مدت چند دقیقه ببندید. یا برای چند دقیقه پشت سر هم پلک بزنید تا تبخیر اشک چشم خود را در بین پلک زدن‌ها کاهش دهید.
از محیط آگاه باشید: هوا در ارتفاعات بالا، در مناطق صحرایی و در هواپیماها می‌تواند به شدت خشک باشد. زمانی که در چنین محیط‌هایی هستید، ممکن است بستن مرتب چشم‌ها برای چند دقیقه، جهت مینیمم کردن تبخیر اشک چشم کمک‌کننده باشد.
صفحه کامپیوتر خود را در زیر سطح چشم قرار دهید: اگر صفحه کامپیوتر شما بالای سطح چشم شما باشد، برای دیدن صفحه، چشم‌های خود را بیشتر باز می‌کنید. صفحه کامپیوتر را در زیر سطح چشم تنظیم کنید تا چشم‌هایتان زیاد باز نشود. این کار می‌تواند سرعت تبخیر اشک چشم را در بین پلک‌زدن‌ها کاهش دهد.
بطور مرتب از اشک مصنوعی استفاده کنید: اگر مبتلا به خشکی چشم مزمن هستید، حتی زمانی که چشم شما دچار خشکی نیست، از قطره های چشمی استفاده کنید تا آن‌ها را مرطوب و لیز نگه دارید.
روش‌های خانگی برای درمان خشکی چشم
این درمان‌ها روش‌هایی موثر برای درمان خشکی چشم مزمن هستند:
استفاده از یک حوله یا پارچه‌ی مرطوب و گرم: نگاه داشتن یک حوله و یا پارچه‌ی مرطوب و گرم به کاهش علایم بیماری کمک بسیار زیادی می‌کند.
ماساژ دادن پلک‌ها با یک صابون ملایم یا شامپو بچه: چشمان خود را بسته و با نوک انگشتان خود صابون را بر روی پلک‌های خود مالیده و به آرامی ماساژ دهید.
مصرف مکمل امگا ۳: اضافه کردن مواد غذایی و یا مکمل‌های سرشار از اسید‌های چرب امگا ۳ برای کاهش التهاب، به عنوان یکی از علایم بیماری بسیار موثر هستند. مصرف مکمل‌هایی مانند روغن ماهی هم بسیار کارآمد است، به جای همه‌ی این‌ها به افراد مبتلا به خشکی چشم توصیه شده که ماهی سالمون، ماهی ساردین و تخم کتان را در برنامه‌ی غذایی خود وارد کنند.
استفاده از قطره‌ی چشمی روغن کرچک: روغن کرچک به کاهش سرعت تبخیر اشک چشم کمک می‌کند. در حال حاضر قطره‌های چشمی حاوی روغن کرچک به راحتی در دسترس هستند.
توجه: قبل استفاده از روش‌های خانگی، توصیه می‌کنیم حتماً با پزشک مشورت کنید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورتی که علائم زیر را داشتید حتما به چشم پزشکی مراجعه کنید:
- سرخی و تورم
- حس درد با کوچکترین حرکت به چشم‌ها
- آسیب دیدن چشم
- پوسته پوسته شدن چشم
- درد، تورم، سفت شدن حرکت چشم‌ها و پلک‌ها