زمان طلایی تزریق واکسن آنفلوانزا چه موقعی است؟

مژده دهقانی امروز در گفت‌وگو با فارس در لنجان با بیان اینکه از سال 1918 که همه‌گیری آنفلوانزای اسپانیایی حدود 50 میلیون نفر را در سراسر دنیا مبتلا و تعداد زیادی از آن‌ها را کشت، آنفلوانزا به‌عنوان یک بیماری وایرال با احتمال همه‌گیری بالا و مرگ‌ومیر قابل توجه، نظر دانشمندان و کارشناسان بهداشت عمومی را به خود معطوف کرد و از سال 1997 با شناخت توالی ژنتیکی ویروس آنفلوانزا، ایده ساخت واکسن آنفلوانزا وارد دنیای پزشکی شد.

از کجا بفهمیم آنفلوانزا گرفته‌ایم یا سرماخورده‌ایم؟

عضو انجمن داروسازان استان اصفهان افزود: خیلی از افراد وقتی‌که عطسه آبریزش، گلودرد، گرفتگی بینی پیدا می‌کنند، نمی‌دانند که سرماخورده‌اند و یا به آنفلوانزا مبتلا شده‌اند!

وی افزود: علائم آنفلوانزا ولانزا سریع و ناگهانی ایجاد می‌شود و علائم آن شدیدتر از علائم سرماخوردگی معمولی است. اگر دیشب حالتان خوب بوده و امروز صبح که از خواب بیدار شده‌اید، احساس می‌کنید زیر یک کامیون له‌شده‌اید، شما به‌احتمال‌زیاد آنفلوانزا گرفته‌اید.

دهقانی متذکر شد: آنفلوانزا با گلودرد یا تب ناگهانی و بدن‌درد نسبتا شدید شروع می‌شود و علائم به‌تدریج تخفیف پیدا می‌کند تا نهایتاً ظرف ۲ تا ۵ روز بهبودی حاصل می‌شود، بنابراین سرماخوردگی با آبریزش و گرفتگی بینی شروع می‌شود و به‌تدریج علائم تشدید می‌شود.

چرا تشخیص بین آنفلوانزا و سرماخوردگی مهم است؟

عضو انجمن داروسازان استان اصفهان خاطرنشان کرد: آنفلوانزا می‌تواند باعث بروز عوارض جدی مثل ذات‌الریه و حتی مرگ شود لذا بهتر است ظرف ۴۸ ساعت پس از بروز درمان شود.

وی افزود: گاهی در افراد پر ریسک (مانند مبتلایان به دیابت، بیماری‌های قلبی عروقی، مبتلایان سرطان، بیماران پیوندی، افراد مبتلا به بیماری‌های اتوایمیون یا افرادی که داروهای تضعیف کننده سیستم ایمنی دریافت می‌کنید) داروهای ضدویروس توسط پزشک تجویز می‌شود تا دوره بیماری را کوتاه کند.

دهقانی تصریح کرد: از آنجایی که ویروس آنفلوانزا مدام در حال تغییر است لذا واکسن آنفلوانزا به‌صورت سالیانه و مطابق با تغییرات احتمالی ژنوم ویروس فرموله و به بازار عرضه می‌شود و سال ساخت واکسن پس از نام واکسن ذکر می‌شود.

عضو انجمن داروسازان استان اصفهان افزود: تزریق واکسن آنفلوانزا بین 6 تا 12 ماه شخص را ایمن می‌کند که توصیه می‌شود با پزشک خود در خصوص تزریق واکسن آنفلوانزا مشورت کنید.

چه افرادی باید واکسن آنفلوانزا بزنند؟

وی تاکید کرد: کودکان 6 ماه تا 6 سال به‌ویژه آن‌ها که مهدکودک می‌روند، همه افراد بالای 65 سال، افرادی که با بیماران مبتلابه آنفلوانزا سروکار دارند مانند پرستاران خانه‌های سالمندان و کادر درمان، افرادی که بیماری‌های مزمن قلبی ریوی دارند مانند کسانی که آسم دارند جراحی قلب کرده‌اند، افراد مبتلابه دیابت، کسانی که اختلال عملکرد کلیه دارند، کسانی که دیالیز یا رادیوتراپی می‌شوند یا سرطان دارند، کسانی که در مرغداری‌ها کار می‌کنند و اطفال و خانم های باردار که البته بهتر است اطفال و خانم‌های باردار تحت نظر پزشک واکسن آنفلوانزا را تزریق کنند.

آیا خانم‌های باردار و مادران شیرده می‌توانند واکسن آنفلوانزا بزنند؟

دهقانی افزود: خانم‌های باردار در سه‌ماهه اول بارداری منع مصرف دارد ولی در سه‌ماهه دوم و سوم بارداری تحت نظر پزشک می‌توانند استفاده کنند و در این بین خانم‌های شیرده هم می‌توانند واکسن بزنند و محدودیتی ندارند.

چه افرادی نباید واکسن آنفلوانزا بزنند؟

عضو انجمن داروسازان استان اصفهان تصریح کرد: افرادی که حساسیت به تخم‌مرغ و یا هر یک از اعضای واکسن آنفلوانزا دارند، افراد مبتلابه گیلن باره، افراد مبتلابه بیماری تنفسی حاد نباید واکسن آنفلوانزا بزنند.

واکسن آنفلوانزا را در چه شرایطی نگهداری کنیم چگونه و با چه دوزی تزریق کنیم؟

وی یادآور شد: واکسن آنفلوانزا یک داروی یخچالی است، پس باید آن را در دمای ۲ تا ۸ درجه سانتی‌گراد نگهداری کرد، اما قبل از تزریق واکسن را به دمای ۲۵ درجه برسانید، سرنگ را قبل از تزریق به‌آرامی تکان دهید و سپس به‌صورت زیر جلدی یا عضلانی تزریق نمایید، واکسن را در مراکز درمانی تزریق کنید.

دهقانی تصریح کرد: در بچه‌های بین 6 تا 36 ماه نصف واکسن تزریق و مجدداً 4 هفته بعد تکرار شود (توجه داشته باشید نصف واکسن باقیمانده در هر سری قابل نگهداری برای تزریق‌های بعدی نخواهد بود) البته در افراد بالای سه سال یک دوز کامل واکسن ایمنی ایجاد می‌کند.

زمان طلایی تزریق واکسن آنفلوانزا

عضو انجمن داروسازان استان اصفهان بیان داشت ازآنجاکه پس از تزریق واکسن حدود 2 تا 4 هفته طول می‌کشد تا ایمنی ایجاد شود، لذا از 15 شهریور تا 15 مهر بهترین زمان برای تزریق واکسن آنفلوانزا است.

وی تشریح کرد: تا سال 1397 فقط واکسن آنفلوانزا سه‌ظرفیتی وارد بازار دارویی ایران می‌شد اما ازآن‌پس واکسن چهار ظرفیتی هم وارد شد که نوع اول سه گونه و نوع دوم چهار گونه ویروس را تحت پوشش قرار می‌دهد.

دهقانی خاطرنشان کرد: البته باید توجه کرد که هر دو نوع واکسن آنفلوانزا گونه‌های ویروسی خطرناک و نگران‌کننده را پوشش می‌دهد و تفاوت واکسن سه‌ظرفیتی با چهار ظرفیتی در گونه‌ای است که بسیار تغییر پذیرنده بوده و نگرانی ما هم نسبت به آن کمتر است.

عضو انجمن داروسازان استان اصفهان با بیان اینکه در حال حاضر واکسن آنفلوانزا زا از هلند، فرانسه، کره جنوبی و روسیه تحت نظر و مجوزهای وزارت بهداشت و درمان و علوم پزشکی وارد می‌شود، تاکید کرد: این واکسن ها ازنظر اثربخشی و میزان عوارض اختلاف جزئی باهم دارند البته برای سال ۲۰۱۹ واکسن آنفلوانزای سه‌ظرفیتی توصیه‌شده است.

عوارض تزریق واکسن آنفلوانزا چیست؟

دهقانی یادآور شد: عوارضی مانند سردرد، تعریق، درد عضلات و مفاصل، گاهی تب و لرز ضعف و خستگی و سرخی در محل تزریق که البته دو روز بعد از تزریق از بین می‌رود.

حذف یک باور غلط

عضو انجمن داروسازان استان اصفهان در پایان یادآور شد: واکسن آنفلوانزا از ابتلا به سرماخوردگی و یا سایر بیماری‌ها جلوگیری نمی‌کند بلکه صرفاً از تعداد دفعات احتمالی ابتلا به آنفلوانزا و یا شدت بیماری می‌کاهد.