علائم و پیشگیری از بیماری فلج اطفال

فلج اطفال چیست؟

فلج اطفال یا پولیومیلیت (Poliomyelitis)، نوعی بیماری حاد ویروسی است که در آن ویروس مولد بیماری موجب آسیب تعدادی از سلول های نخاع شده و بدنبال آن تعدادی از عضلات اندام های بیمار فلج میشوند. کودکان زیر ۵ سال بیشتر از سایر گروه‌های سنی درمعرض ابتلا به این ویروس قرار دارند.

ویروس فلج اطفال

علت فلج اطفال:

ویروس فلج اطفال به‌شدت واگیردار است. ویروس فلج اطفال از راه دستگاه گوارش یعنی خوردن مواد آلوده وارد بدن بیمار میشود در گلو تکثیر پیدا می کند. سپس این ویروس از طریق گردش خون یا مایع لنفاف به نخاع می رسد. اگر ویروس فلج اطفال به نخاع برسد به سلولهای نخاع آسیب وارد می کند و همین امر سبب می شود کودک با مشکلات شدیدی در راه رفتن مواجه شود.

روش های انتقال ویروس فلج اطفال:

1- ارتباط با مدفوع شخص آلوده به ویروس فلج اطفال میتواند منجر به آلوده شدن شخص سالم شود.
2- شخص آلوده به ویروس فلج اطفال میتواند از طریق عطسه و سرفه (چون این ویروس در گلو و روده زندگی می‌کند) نیز به افراد دیگر انتقال دهند.
3- ارتباط نزدیک با شخص آلوده به ویروس فلج اطفال
4- خوردن و یا نوشیدن مایعات آلوده به ویروس فلج اطفال

چه کسانی بیشتر در معرض ویروس فلج اطفال هستند:

کودکان بیشتر در معرض ابتلا بیماری فلج اطفال قرار دارد. همین طور خانم‌های باردار و همچنین کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند (مانند افراد مبتلا به ویروس ایدز) بیشتر در معرض ویروس فلج اطفال هستند.مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC) توصیه می کنند در صورت مسافرت به کشورهایی که در آن ها فلج اطفال شایع است، باید اقدامات لازم برای محافظت و پیشگیری از بروز بیماری در برابر فلج اطفال از جمله واکسیناسیون صورت بگیرد.

واکسن خوراکی فلج اطفال

در چه زمان هایی شیوع ویروس فلج اطفال بیشتر است؟

شیوع فلج اطفال در نوزادان و کودکان در طول تابستان و پاییز در مناطقی که هنوز بیماری فلج اطفال وجود دارد، بیشتر است.

علائم بیماری فلج اطفال:

بیشتر کودکان مبتلا به فلج اطفال به هیچ وجه علائمی ندارند. این بیماری به دو گونه فلج نخاعی و فلج مغزی رخ می‌دهد، در مواردی هر دو باهم اتفاق می‌افتد. علائم فلج اطفال می تواند برای هر کودک بیمار متفاوت باشد.
تب، حالت تهوع، استفراغ، بی اشتهایی، ضعف، یبوست، شکم درد ، گلو درد شایع ترین علایم ابتلا به بیماری فلج اطفال می باشند.

نحوه تشخیص بیماری فلج اطفال:

متخصصان با بررسی ترشحات گلو، مدفوع، مایع نخاع و یا میزان آنتی بادی های بدن می توانند ابتلا به بیماری فلج اطفال را تشخیص دهند.

گزارش سازمان بهداشت جهانی درباره تعداد ابتلایان به فلج اطفال:

طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی (WHO)، از هر ۲۰۰ مورد ابتلا، یکی منجر به فلج دائمی می‌شود. اما به‌لطف طرح جهانی ریشه‌کنی فلج اطفال در سال ۱۹۸۸، امروزه کشورهای حوزه‌ی آمریکا، اروپا، ساحل غربی اقیانوس آرام و آسیای جنوب‌شرقی عاری از این بیماری هستند. واکسن فلج اطفال در سال ۱۹۵۳ ساخته شد و از سال ۱۹۵۷ هم در اختیار عموم قرار گرفت.

پیشگیری از فلج اطفال:

دو نوع واکسن جهت پیشگیری از بیماری فلج اطفال وجود دارد:
واکسن تزریقی: این واکسن اولین واکسنی بود که بر ضد فلج اطفال تهیه شد. این واکسن از ویروس کشته شده و غیرفعال شده پولیو تهیه شده بود و تزریقی بود.

واکسن خوراکی: این واکسن چند سال بعد از واکسن تزریقی تهیه شد و حاوی ویروس زنده ضعیف شده بود.

برنامه واکسیناسیون فلج اطفال:

- ۲ ماهگی یک دوز
- ۴ ماهگی یک دوز
- ۶ تا ۱۸ ماهگی یک دوز
- ۴ تا ۶ سالگی دوز تقویتی ( بیشتر بخوانید: جدول زمان بندی واکسیناسیون نوزاد )

واکسن تزریفی فلج اطفال

عوارض ناشی از بیماری فلج اطفال کدامند؟

- مشکلات تنفسی
- مشکلات در بلع

- مشکلات قلبی
- عدم تحرک و آسیب به ارگانهای دیگر در بدن
- مشکلات گوارشی
- بیماریهای کلیوی

درمان فلج اطفال:

پزشکان تنها می‌توانند علائم بیماری فلج اطفال را درمان کنند، در حالی که عفونت دوره‌ای است؛ اما از آنجایی که هیچ درمان برای این بیماری، وجود ندارد، بهترین راه پیشگیری از ویروس فلج اطفال است.

رایج ترین درمان ها عبارتند از:
- استراحت مطلق
- مسکن
- داروهای ضد اسپاسم برای آرام کردن ماهیچه‌ها
- آنتی‌بیوتیک برای عفونت‌های دستگاه ادراری
- دارو برای کمک به تنفس
- جراحی فیزیوتراپی یا اصلاح کننده برای کمک به پیاده‌روی
- پد گرم کننده یا حوله گرم برای کاهش درد عضلات و اسپاسم عضلات
- درمان فیزیوتراپی برای درمان درد در عضلات آسیب دیده
- درمان فیزیوتراپی برای رفع مشکلات تنفسی و ریه
- توان‌بخشی ریوی برای افزایش استقامت ریه