تئاتر در کورس رقابت با سینما !

اصفهان زیبا: همان گونه که طی سالیان اخیر، اگر فروش یک فیلم در گیشه سینما، به مرز یک میلیارد تومان می رسید، یک اتفاق رویایی برای آن اثر محسوب می شد، فروش 100 میلیونی برای یک نمایش تئاتر نیز، تمامی معادلات مربوط به فروش را در مورد آن نمایش به هم می ریخت.

حالا دیگر یک میلیارد، کف فروش یک فیلم محسوب می شود و تئاترها نیز با کف فروش 100 میلیون تومانی مواجه هستند.البته در این میان هستند تئاترهایی که دست به رکوردشکنی زده اند به عنوان مثال نمایش «کالیگولا» به کارگردانی همایون غنی زاده در سال 94 به روی صحنه رفت و توانست بیش از یک میلیارد تومان فروش داشته باشد یا دیگر نمایش این کارگردان به نام «می سی سی پی نشسته می میرد»، سال گذشته، بیش از دو میلیارد تومان فروخت.

در این میان، تئاترهایی که بین 500 میلیون تا یک میلیارد تومان می فروشند، زیاد هستند که این اتفاق، نشان دهنده بازگشت دوباره تئاتر به سبد فرهنگی خانوارهاست که سبب می شود بلیت های 35 تا 75 هزار تومانی نمایش های تئاتر، به راحتی فروش رفته و چنین رکوردهای بی نظیری در تاریخ تئاتر این مملکت به ثبت برسد.

در همین رابطه، این شب ها، نمایش «اعتراف» با بازی «علی نصیریان» و «شهاب حسینی» به روی صحنه است که چند روز پیش از آغاز نمایش، بلیت های 50 روز ابتدایی آن، به صورت آنلاین فروش رفت و حتی برخی بلیت های آن در بازار سیاه با ارقامی میلیونی، خرید و فروش شد.هنوز خبری رسمی از میزان فروش این نمایش منتشر نشده وگرنه خیلی محتمل است که رکورد پرفروش ترین نمایش تاریخ تئاتر ایران به نام «اعتراف» زده شود.

کوچ بازیگران چهره از سینما به تئاتر
اگر این روزها، فهرست تئاترهای مهم کشور را مرور کنید، می بینید که بازیگران چهره بسیاری در این نمایش ها به اجرای برنامه می پردازند.شاید اغراق نباشد اگر بگوییم تاریخ تئاتر ایران، هیچگاه به اندازه سالیان اخیر، شاهد این میزان حضور ستاره های سینما روی سن تئاتر نبوده است.صابر ابر، بهرام رادان، مهدی پاکدل و سحر دولتشاهی (سی)، حامد بهداد (شرق دور، شرق نزدیک)، علی نصیریان و شهاب حسینی (اعتراف)، آزاده صمدی و پانته ‌آ پناهی‌ها (نامه های عاشقانه از خاورمیانه)، شقایق فراهانی (مطرب)، صابر ابر و الهام کردا (تمشک های وحشی)، سیامک صفرى و اشکان خطیبى (لامبورگینی)، ایرج راد، سعید امیر سلیمانی، امین زندگانی، میرطاهر مظلومی، محمود بصیری و شهاب حسینی (بنگاه تئاترال)، شهرام قائدی، سارا خویینی‌ ها و ماه چهره خلیلی (شاخ نبات) و پانته آ بهرام، سیما تیرانداز و لادن مستوفی (یک دقیقه و سیزده ثانیه)، تنها بخشی از حضور چهره های سرشناس سینمایی در تئاترهای این روزهای کشور است که اغراق نیست اگر عنوان کنیم در حال حاضر، سلبریتی های تئاتر از سلبریتی های سردر سینماهای کشور بیشتر است و این اتفاق از چند منظر می تواند برای تئاتر و سینمای کشورمان مفید باشد:نخست آن که حضور این تعداد چهره های پرطرفدار، سبب رونق تئاترها شده و مخاطبان بیشتری را به سالن های تئاتر هدایت می کند بنابراین در پایان امسال باید شاهد یک رقم چشمگیر به لحاظ چرخش فروش گیشه ای تئاتر باشیم که در نوع خود بی سابقه است.دوم آن که، هنر تئاتر، جوهره بازیگر را ورز می دهد و سبب استحکام پایه های بنیادین هنر وی می گردد.در طول سالیان اخیر، سینمای ایران، شاهد کمترین میزان نوآوری در تکنیک های بازی بوده که این فضا (تئاتر) سبب پخته شدن زمینه های بالقوه هنر اجرا در بازیگران شده و این خبر خوش را نوید می دهد که سینمای ایران از رکود چندین ساله غافلگیری در عرصه بازی های خارق العاده خارج شده و ابتکارات خوبی را در این حوزه شاهد خواهیم بود.مورد سوم به خود بازیگران بر می گردد که گویا دیگر آن تازگی را برای مخاطب ندارند.

به عنوان مثال در طول چند سال اخیر، فیلم های بازیگرانی چون شهاب حسینی، حامد بهداد و صابر ابر، با افت فروش فاحشی مواجه بوده و حتی این بازیگران نیز نمی توانستند فروش یک فیلم را تضمین کنند.همواره این گونه بوده که یک بازیگر وقتی دم دست باشد و تصویرش همه جا باشد، نمی تواند فروشی داشته باشد.پرکاری های این بازیگران و تعدد دیده شدن آنها مهم ترین دلیل عدم استقبال آن چنانی از آثارشان بود.دوری چند ماهه این بازیگران از فضای سینما و مشغول شدن به تئاتر، بهترین فرصت برای تشنه نگاه داشتن مخاطب برای دیدن نقش جدیدی از این بازیگران بر روی پرده سینماهاست.لااقل هم اکنون این امیدواری وجود دارد که بازگشت این بازیگران به سینما، با تضمین فروش فیلم آنها همراه باشد و سینما، دوباره مسیر ستاره پروری خود را در پیش بگیرد.

تئاتر، همچنان محفلی روشنفکرانه تراز سینما
اما حقیقتا نمی توان همه این اتفاقات خوب در عرصه تئاتر کشور را به گردن کوچ سلبریتی ها از سینما به تئاتر انداخت.طی یکی، دو سال اخیر، تئاتر نیز به مانند سینما، با اقبال درخور توجهی از سوی مردم مواجه شده که افزایش سالن های نمایش و تجهیز سالن های قدیمی، تبلیغ بیشتر نمایش های روی صحنه و تشویق به تماشای تئاتر از مجاری مختلف، علی الخصوص صدا و سیما از جمله دلایل استقبال مردم از این هنر است.طبیعتا وقتی استقبال مردم از نمایش ها با اقبال مواجه شد، سلبریتی ها مجاب شدند که دوباره به روی صحنه بازگردند.شرطی غیرموجه و غیرمنطقی که مطمئنا در تصمیم این بازیگران برای حضور در نمایشی، بی تاثیر نبوده است.اما تئاتر همچنان اصالت خود را حفظ کرده است.همچنان هنری در خدمت روشنفکرهاست که جایگاهش را حفظ کرده و هنوز به کف خیابان نرسیده. مردم عام همچنان سینما را به تئاتر ترجیح می دهند که از جمله دلایل آن می توان به چند برابر ارزان تر بودن سینما، زرق و برق ظاهری آن، مصطلح تر بودن سینما نسبت به تئاتر و در نهایت محبوبتر بودن سینما اشاره کرد.این دلایل سبب شده که عاشقان واقعی تئاتر، از محصولات آن استقبال کنند.

گرچه طی این سال ها تلاش شده که استعدادهای پنهان بیشتری که علاقه مند به تئاتر هستند کشف شود؛ به هر حال خیلی از مردم، اصلا به تماشای تئاتر نمی روند که بدانند آیا این هنر را دوست دارند یا خیر بنابراین وقتی با دورنمای خشک تئاتر مواجه می شوند، آن را نمی پسندند.پیش فرض نادرستی که در بسیاری از مردم ما وجود دارد در حالی که شاید خیلی از آنها اگر به تماشای یک تئاتر خوب بنشینند، به مشتری پر و پا قرص آن تبدیل می شوند.کما اینکه تعدد تماشاگران تئاتر، طی چند سال اخیر، بی شک در نتیجه این کشف علاقه مندهای گمنام در ضمیر آدم ها بوده که حتی خودشان نیز از آن بی اطلاع بوده اند.توصیه می کنیم اگر تاکنون تماشاگر تئاتر نبوده اید یا چند سالی می شود که به دیدن نمایشی نرفته اید، یک تئاتر خوب را برگزینید و به تماشای آن بنشینید تا مشمول این ظلم ناخودآگاه نسبت به باطن خود نباشید.