حسن روانشید| ستاد ملی مقابله با کرونا با هماهنگی وزارت بهداشت و همچنین مقامات آموزش و پروش به یک تصمیم نهایی رسیده‌اند که ضمن واکسیناسیون معلمان و کادر آموزشی نسبت به بازگشایی مدارس در مهرماه امسال اقدام نمایند. البته گذشت نزدیک به دو سال از عمر تعطیلی مدارس که باعث سرگردانی و افت تحصیلی و درنهایت عقب ماندن‌های اجتماعی شده است را نمی‌توان نادیده گرفت که بعد جهانی دارد و تنها مربوط به کشور ما نیست، اما از سوی دیگر تکلیف این نسل چیست که مسابقات جهانی المپیک توانست پس از یکسال توقف اما با همان تاریخ اصلی یعنی ۲۰۲۰ امسال در توکیو ژاپن برگزار شود با این تفاوت که همه رسوم گذشته که به نحوی مغایر با شیوه‌نامه‌های بهداشتی مقابله با کرونا بود کنار گذاشته شد تا این برنامه برای بیش از یکسال عقب نیفتد و میزان ابتلای آن‌هم به صفر برسد. درست است که همه تلاش‌ها در چند ماه گذشته به‌منظور برنامه‌ریزی برای اول مهر ادامه داشته اما همانگونه که شاهدیم ویروس کووید ۱۹ یک اپیدمی شناخته‌شده نیست که بتوان رودرروی آن ایستاد بنابراین ناچاریم ضمن مقابله با
آن تغییرات عمده‌ای در حد 180 درجه برای همه موارد زندگی در نظر بگیریم که تحصیل دانش آموزان و دانشجویان هم از همین قماش باشد. این نظر محققان است که معتقدند کشور با بحران بزرگی از شیوع سویه دلتا مواجه است که تا این لحظه هنوز آتش خود را شعله‌ور نکرده تا همانند هندوستان، ایران را هم با یک فاجعه جبران‌ناپذیر روبرو سازد. دکتر سید علی حسینی اسفیدواجانی متخصص سامانه‌های پیچیده و عضو هیأت علمی فیزیک دانشگاه شهید بهشتی تهران معتقد است «هنگامی‌که کرونا وارد ایران شد، بعد از تعطیلی مدارس و دانشگاه‌ها رئیس‌جمهور وقت اعلام کرد که کرونا هفته بعد از تعطیلی، کشور را ترک خواهد کرد که من با تحلیل داده‌های مربوط به تعداد مبتلایان در جهان که آن روز خارج از کشور چین تنها هزار نفر بودند، به این جمع‌بندی رسیدم که با یک (قوی سیاه) طرف هستیم. (قوی سیاه) یا همان Black swan در علم داده‌ها به رخدادهایی گفته می‌شود که بسیار نادر هستند و در پیش‌بینی‌های معمول گنجانده نمی‌شوند. تحلیل‌های انجام‌شده از این داده‌ها به مسئولان وقت وزارت بهداشت ارائه شد و در ملاقاتی که با برخی از آن‌ها داشتم تحلیل داده‌های اپیدمی نیز ارائه گردید و در مورد
ابعاد بحران آن نیز هشدار دادم و این در حالی بود که بعضی از متخصصان اپیدمیولوژی مورد مشورت سیاست‌گذاران، سطح هشدار را بسیار پایین‌تر تخمین زده بودند. برخلاف تحلیل‌های ارائه‌شده در این زمینه، تحلیل‌های داده‌شده من نشان می‌داد که ما با یک (قوی سیاه) و یا (شاه اژدها) روبرو هستیم و این کارشناسان علی‌رغم داشتن تخصص علمی ارزشمند در حوزه تحقیقی خود از قدرت (شاه اژدها) در تغییر ماهیت بحران‌های نادر بی‌خبر بودند که البته از حوزه تخصصی ایشان به دور بود و نیاز بر داشتن تخصص در حوزه تحلیل داده‌ها، پدیده‌های بحرانی و سیستم‌های پیچیده داشت، (شاه اژدها) یا Dragon king که در تحلیل بازده‌های مالی، فیزیک اقتصاد، پدیده‌های بحرانی و سیستم‌های پیچیده موردتوجه هستند، درحالی‌که بسیاری از کارشناسان به گرمای اردیبهشت و تابستان دل بسته بودند تحلیل‌های من از داده‌های مربوط به کشورهای استوایی حکایت از سرایت این ویروس در گرمای تابستان داشت که در این مورد، اردیبهشت سال قبل و زمانی که کاهش پیک اول دل‌خوشی‌ها را به مهار در تابستان زیاد کرده بود، نسبت به ماهیت متفاوت رفتار (شاه اژدها) در پدیده‌های بحرانی و احتمال بروز پیک تابستانی هشدار
دادم. امروز پنجره نجات از بحران بسیار کوچک شده بنابراین باید به این نکات توجه داشت که چند ماه پیش به دوستی در وزارت بهداشت هشدار دادم. خبرنگار گاردین از هند گزارش کرده بود که هند در حال تکرار رویکرد اشتباه چین در مقابل جهان است به این معنی که چین قدرت سرایت کرونا را از جهان پنهان کرد و هند قدرت عجیب جهش جدید را! خواستم که هشدار داده شود تا تمامی مرزها و رفت‌وآمدها به چین بسته شوند که البته نشد و بحران از درگاه مراودات با هند یعنی سیستان و بلوچستان وارد کشور شد. امروز تنها واکسیناسیون کارساز اما دور از دسترس است زیرا واکسن‌های موفق از ماه‌ها قبل خریداری شده‌اند و بعید است بتوان به‌سرعت برای تمام کشور واکسن مؤثر تهیه کرد». شاید گام بلندی که امروز رئیس‌جمهور جدید پیرامون فراهم کردن سی میلیون واکسن تا پایان شهریور در نظر دارد باید قبلاً برداشته می‌شد تا کشور ناچار نشود از جهان برای دریافت واکسن‌های بدون نوبت استمداد کند که همین پنجره هم با توجه به اپیدمی سراسری دنیا به‌زودی بسته خواهد شد زیرا سویه دلتا حدود 10 ماه پیش در هند مشاهده‌شده و چندین ماه طول کشید که آتش خود را شعله‌ور کند و هند را به یک قتلگاه تبدیل
نماید و می‌بینیم آمریکا هم‌اکنون 80 درصد از مبتلایان خود را از نوع این سویه می‌داند و این امر نشان می‌دهد به‌زودی همه کشورها نیازمند برون‌رفت از این بحران خواهند بود.
