شیرینبیانها هم خاموش میشوند!
آن روزها سخنگویان خوشکلام را شیرینبیان مینامیدند زیرا این توان را داشتند تا ضمن بازی با کلمات، شنونده را تحت تأثیر قرار داده و جذب کنند تا ساعتها بنشینند و به حرفهای آنها گوش دهند. گروهی از این افراد که ساکن قهوهخانهها و عدهای نیز در زورخانهها اقامت داشتند،
حسن روانشید- اصفهان امروز: آن روزها سخنگویان خوشکلام را شیرینبیان مینامیدند زیرا این توان را داشتند تا ضمن بازی با کلمات، شنونده را تحت تأثیر قرار داده و جذب کنند تا ساعتها بنشینند و به حرفهای آنها گوش دهند. گروهی از این افراد که ساکن قهوهخانهها و عدهای نیز در زورخانهها اقامت داشتند، این اواخر حرفه شیرینبیانی را به دکلماتوری تغییر دادند تا دیگران با استفاده از فن بیان بتوانند همچنان این هنر را زنده نگهدارند، اما اثر کلام خوش کسانی که در روزگار قدیم لحظهای و مقطعی نبود بلکه میتوانست زندگیها را متحول کند، همانگونه که پدرانی که از یکدندگی فرزندان پسر خود مستأصل میشدند، دست به دامان بزرگانی میزدند که کلامی خوش و گیرا داشتند و میتوانستند با سخنان نغز و دلچسب مار را از سوراخ بیرون بکشند و از آنها میخواستند تا به نحوی با فرزندانشان مراوده پیداکرده و از باب نصیحت صلاحدیدها را القا کنند. بعضی وقتها این کلام خوش و بیان شیرین میتوانست از وقوع جنگها در بین قبایل و ملتها جلوگیری کند و گوشهای از قهرها را به آشتی تبدیل کند بنابراین به نام خصلتی پسندیده در تاریخ میراث ناملموس ملت ثبت شد اما بهمرورزمان از جنبه فرهنگی به تجاری تبدیل شد تا فن بیان لقب گیرد و کسانی که قریحه آن را دارند به تحصیل در این رشته بپردازند و بهصورت حرفهای برای کسب درآمد به آن نگریسته و جنبه اجتماعی آن را به فراموشی بسپارند. خصلت و ارزش این کرامت انسانی در گذشته آنقدر بالا بوده که همانند دیگر امتیازات خاص ابناء بشر به خاطر قدرشناسی از آن نام گلی از گیاهان دارویی منطقه غرب آسیا باشد که ایران بهترین آن را دارد. همانگونه که گل سرخ منحصربهفردش در ناحیه کاشان و بویژه قمصر به عالیترین گلاب جهان تبدیل تا کعبه هرسال با آن شسته و عصاره تقطیرشدهاش را گرمی چند میلیون تومان توسط کارخانههای عطرسازی فرانسه سر دست ببرند! شیرینبیان که به فارسی مهک گفته میشود گیاهی خودروست که در بیشتر نقاط ایران و بویژه در منطقه خاتم مروست، آذربایجان غربی، استان چهارمحال و بختیاری و شهرستان اقلید میروید که تمام قسمتهای آن مصرف صنعتی و دارویی دارد. این گیاه دارای مقادیر زیادی گلوکز، ساکاروز، آسپاراژین و همچنین مواد آلبومیدی، رزین و اسانس است که در پزشکی و داروسازی و همچنین تولید مواد غذایی و بهداشتی مصارف فراوان دارد و همچنین یکی از خوشطعم کنندگانی است که برای کارتل های این صنعت در دنیا و بویژه اروپا و آمریکا اهمیت فراوان دارد. کشور ما تا چند سال پیش یکی از دارندگان مهم این روییدنی ارزشمند بود که این روزها به خاطر خشکسالی چرخش لنگ میزند. اما آنچه پیرامون شیرینبیان مهم است استفاده از آن بهصورت ماده اولیه جهت صادرات است که تعداد محدودی از شرکتهای مجوز دار تحت عنوان کارخانههای داروسازی تنها به خرید این گیاه و فرآوری کردن آن میپردازند تا به کشورهایی ازجمله آلمان به ثمن بخس فروخته تا پس از استفاده در تولید دارو و خوراکیها و دیگر محصولات بهداشتی عازم دیگر مناطق دنیا شود. اما اخیراً و با کاهش رویش این گیاه، شرکتهای مذکور ناچار شدند تا دست به دامان کشورهای آسیای میانه شده و مقدار متنابهی شیرینبیان خریداری که بتوانند تعهدات دادهشده به کشورهای غرب را جامه عمل بپوشانند اما در آزمایشهای انجامشده بر روی آنها به این نتیجه میرسند که این محصول کلان با استفاده از داروها و سموم شیمیایی پرورشیافته و فاقد ارزشها در شیرینبیان طبیعی است و تنها میتواند خوراک دامها باشد! از سویی اندک محصول بهدستآمده داخل نیز بهصورت قاچاق به پاکستان میرود تا از آن طریق به غرب برسد. هماکنون یکی از همین کارخانههای داروسازی ناچار شده تا نیروهای خود را تعدیل و این واحد علمی صنعتی را تعطیل کند.
ادامه دارد