از قلب کویر مرکزی ایران تا عرصههای بینالمللی ریاض و منامه
جدال شترسواران در «مصر» ایران؛ خور و بیابانک میزبان هفتمین دوره قهرمانی کشور در آستانه اعزامهای جهانی
هفتمین دوره مسابقات شترسواری قهرمانی کشور، جمعه این هفته در روستای گردشگری مصر از توابع خور و بیابانک برگزار میشود. این رویداد در حالی با حضور برترینهای ایران کلید میخورد که فدراسیون با عضویت رسمی در نهادهای جهانی، خود را برای اعزام تاریخی به بازیهای کشورهای اسلامی ۲۰۲۵ آماده میکند.
سکوت کویر مرکزی ایران در شرق اصفهان، روز جمعه ۲۸ آذرماه با طنین صدای زنگ کاروانها و هیجان یکی از اصیلترین رقابتهای سنتی کشور خواهد شکست. هفتمین دوره رقابتهای شترسواری قهرمانی کشور در حالی به میزبانی روستای توریستی «مصر» در شهرستان خور و بیابانک برگزار میشود که این رشته ورزشی دیگر تنها یک بازی بومی ساده نیست؛ بلکه با تغییرات ساختاری گسترده و عضویت رسمی ایران در مجامع بینالمللی، به یک دیسیپلین ورزشی حرفهای با استانداردهای جهانی تبدیل شده است. تقارن این رویداد داخلی با برنامهریزیهای فشرده فدراسیون جهت اعزام تیم ملی به بازیهای کشورهای اسلامی ۲۰۲۵ عربستان، حساسیت و سطح فنی رقابتهای پیشرو را دوچندان کرده است.
نبرد مدعیان در ریگزارهای شرق اصفهان
طبق اعلام رسمی هیات ورزش روستایی، عشایری و بازیهای بومی محلی استان اصفهان، این رویداد ملی با هدف احیا و پاسداشت میراث ناملموس فرهنگی و تقویت نشاط اجتماعی در مناطق کویری طراحی شده است. مهدی اسدی، رئیس این هیات، روز شنبه در تشریح جزئیات فنی مسابقات اعلام کرد که تیمها و ورزشکارانی زبده از قطبهای شترسواری کشور شامل استانهای اصفهان، سمنان، یزد، هرمزگان، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان، خود را به خط استارت این رقابتها رساندهاند.
بر اساس قوانین تدوین شده برای این دوره، هر تیم متشکل از چهار ورزشکار به همراه چهار نفر شتر است که باید در مسیری استاندارد و تعیین شده به مسافت ۲ کیلومتر به رقابت بپردازند. انتخاب روستای مصر به عنوان میزبان، با توجه به اقلیم منحصربهفرد و تپههای ماسهای استاندارد آن، چالشی فنی و نفسگیر برای شترسواران ایجاد خواهد کرد تا مهارت کنترل و سرعت خود را در شرایط واقعی کویر به نمایش بگذارند.
تلفیق ورزش حرفهای با جاذبههای گردشگری فرهنگی
برگزاری مسابقات ورزشی در مناطق کمتر برخوردار اما دارای پتانسیل گردشگری، استراتژی هوشمندانهای برای رونق اقتصاد محلی است. مهدی اسدی در همین راستا اظهار کرد که در حاشیه متن اصلی مسابقات، یک جشنواره فرهنگی تمامعیار تدارک دیده شده است. بر این اساس، از صبح روز جمعه، غرفههای عرضه صنایع دستی بومی منطقه، ایستگاههای پُخت و توزیع غذاهای سنتی کویر، و گروههای اجرای موسیقی مقامی و آیینهای بومی، فضایی متفاوت را برای تماشاگران و گردشگران رقم خواهند زد.
مهدی اسدی، رئیس هیات ورزش روستایی اصفهان در خصوص اهمیت فرهنگی این رویداد میگوید:
«این رویداد فراتر از یک مسابقه ورزشی صرف است؛ ما به دنبال نمایش فرهنگ غنی و مهماننوازی مردمان کویر هستیم. نفرات اول تا سوم علاوه بر احکام قهرمانی و جوایز نقدی، تندیس نمادین شهرستان را دریافت خواهند کرد تا سفیران فرهنگی خور و بیابانک در استانهای خود باشند.»
رویداد مسابقات و چشمانداز بینالمللی
مشخصات مسابقه و اعزامهای پیش رو:
| عنوان شاخص | جزئیات و توضیحات فنی |
| میزبان رویداد | روستای گردشگری مصر، شهرستان خور و بیابانک (استان اصفهان) |
| زمان برگزاری | جمعه ۲۸ آذرماه (شروع برنامههای جانبی از صبح) |
| مسافت مسابقه | ۲ کیلومتر (مسیر ماسهای استاندارد کویر مرکزی) |
| استانهای شرکتکننده | اصفهان، سمنان، یزد، هرمزگان، خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان |
| ترکیب هر تیم | ۴ ورزشکار حرفهای + ۴ نفر شتر (عمدتاً نژاد بومی و دوکوهانه) |
| رویداد هدف (آینده) | بازیهای کشورهای اسلامی ۲۰۲۵ (ریاض، عربستان) |
| دستاورد اخیر بینالمللی | کسب مدال طلا در مسابقات امارات (توسط حاج ناصر جهانگیری) |
| نهاد ناظر جهانی | فدراسیون جهانی شترسواری (World Camelid Sports) |
استانداردهای نوین و رعایت حقوق حیوانات
یکی از دغدغههای همیشگی در ورزشهای مرتبط با حیوانات، بحث رفاه و سلامت آنهاست. رئیس هیات ورزش روستایی عشایری و بازیهای بومی محلی اصفهان با تأکید بر این موضوع تصریح کرد که مسابقههای شتردوانی در ایران اکنون بر اساس ضوابط مشخص و سختگیرانهای برگزار میشود.
نظارتهای دامپزشکی پیش و پس از مسابقه و قوانین بازدارنده برای جلوگیری از هرگونه حیوانآزاری یا استفاده از ابزارهای آسیبرسان، در اولویت برگزارکنندگان قرار دارد. این رویکرد حرفهای نشاندهنده گذار این رشته از شکل سنتی و بیضابطه به یک ورزش مدرن و قانونمند است که سلامت "ورزشکار" و "مرکب" را به یک اندازه محترم میشمارد.
ایران؛ بازیگر جدید در فدراسیون جهانی (WCS)
اهمیت مسابقات خور و بیابانک را باید در قاب بزرگتری از تحولات بینالمللی این رشته دید. ایران در بهمنماه ۱۴۰۳ (فوریه ۲۰۲۵) موفق شد به عضویت رسمی فدراسیون جهانی شترسواری (World Camelid Sports) درآید. این دستاورد دیپلماتیک ورزشی، دروازههای رویدادهای بزرگ جهانی را به روی شترسواران ایرانی گشوده است.
فدراسیون ورزش روستایی و عشایری ایران اکنون با ریاست شاهزاده فهد بن جلاوی ال سعود در فدراسیون جهانی تعاملات نزدیکی دارد. این همکاریها منجر به تبادل دانش فنی، ایجاد سامانههای مدیریت رویداد، و تطبیق قوانین داخلی با استانداردهای WCS شده است. نتیجه ملموس این تعاملات، حضور درخشان ورزشکارانی همچون حاج ناصر جهانگیری در مسابقات امارات و کسب مدال طلا بود که پتانسیل بالای ژنتیکی شترهای ایرانی (بهویژه نژاد دوکوهانه) و مهارت سوارکاران را به اثبات رساند.
خیز بلند برای بازیهای کشورهای اسلامی ۲۰۲۵
مسابقات قهرمانی کشور در اصفهان، در واقع میدان سنجش و انتخابی غیررسمی برای رویدادهای بزرگ پیشرو است. طبق برنامهریزیها، تیم ملی شترسواری ایران خود را برای نخستین حضور تاریخی در بازیهای کشورهای اسلامی ۲۰۲۵ عربستان و بازیهای آسیایی جوانان ۲۰۲۵ بحرین آماده میکند.
اعزام تیم ملی به این رویدادها، که در فاصله نیمه مهر تا نیمه آبان ۱۴۰۴ نهایی خواهد شد، نیازمند آمادگی جسمانی بالا و آشنایی با تکنیکهای روز دنیاست. در همین راستا، فدراسیون اردوهای تمرینی مشترکی را در ابوظبی برگزار کرده که شامل تمرینات استقامتی ۳ تا ۵ کیلومتر، تمرینات انفجاری و سازگاری با شرایط آبوهوایی کشورهای حوزه خلیج فارس بوده است. برگزاری منظم لیگهای کشوری در مناطقی مانند دلگان، بافق و اکنون خور و بیابانک، حلقههای زنجیره تأمین نیروی انسانی برای تیم ملی محسوب میشوند.
سوالات متداول درباره مسابقات شترسواری اصفهان
۱. زمان و مکان دقیق مسابقات کجاست؟
این رقابتها روز جمعه ۲۸ آذرماه در روستای گردشگری «مصر» از توابع شهرستان خور و بیابانک در شرق استان اصفهان برگزار میشود.
۲. آیا تماشای مسابقات برای عموم آزاد است؟
بله، حضور در این رویداد برای عموم گردشگران و علاقهمندان آزاد و رایگان است و برنامههای جانبی مانند موسیقی محلی نیز اجرا خواهد شد.
۳. آیا این مسابقات مسیر انتخابی تیم ملی است؟
بله، برترینهای این دوره شانس بالایی برای دعوت به اردوهای تیم ملی جهت اعزام به بازیهای کشورهای اسلامی ۲۰۲۵ عربستان خواهند داشت.
نظر شما چیست؟
به نظر شما با توجه به پتانسیل کویری ایران، آیا سرمایهگذاری روی ورزش شترسواری میتواند ایران را به قطب جدید این رشته در خاورمیانه تبدیل کند؟ نظرات خود را در پایین همین صفحه با ما در میان بگذارید.