دلهره ساماندهی معادن

معادن حال و روز خوبی ندارند و به گفته فعالان اين حوزه، ارائه تسهيلات رونق توليد كه قرار است در سال جاری شامل حال اين بخش شود چندان هم از بار مشكلات آنها كم نمی كند. با توجه به سختی های معدن كاری و حجم گرفتاری های معادن ، نگاه دولتی ها نيز بايد به اين بخش افزايش پيدا كند. فارغ از مشكلاتی مانند پرداخت حقوق دولتی توسط معدن‌كاران در شرايطی كه آنها دغدغه كمبود نقدينگی دارند گرفتاری اساسی همان نداشتن توانايی مالی برای بروزرسانی ماشين آلات است؛ معدن‌كاران با ماشين آلاتی سرو كار دارند كه برای نوسازی آنها نيازمند سرمايه زيادی هستند و تحقق اين امر هم با نرخ تسهيلات بانكی همخوانی ندارد.همين يک ماه پيش بود كه قائم مقام وزير صنعت، معدن و تجارت اعلام كرد كه در سال 96، بخش معدن هم به طرح رونق توليد اضافه می شوند. رضا رحمانی گفته است در سال گذشته صنایع معدنی جزء طرح رونق تولید بودند؛ اما در سال 96 خود معادن هم به اين طرح برای دریافت تسهیلات اضافه شده اند. با اظهار نظرهای مسئولان دولتی دررابطه با جزييات اعطای طرح رونق توليد، معادن هم زير سايه چتر تسهيلات قرار گرفتند و در سال جاری می توانند از اين مزايا بهره مند شوند. اما پرسش اينجاست كه با توجه به حجم گرفتاری های بخش معدن ارائه تسهيلات تا چه اندازه می تواند اين بخش را سروسامان دهد؟بارها اعلام شده است كه بخش معدن در افزايش صادرات غير نفتی تاثير زيادی دارد و با سرمايه گذاری در اين بخش می توان در ميدان رقابت با خارجی ها پيروز شد. درستی اين موضوع برهمگان روشن است؛ اما برای عملياتی شدن آن راهكارهای موثرتری بايد ارائه شود. چراكه به اذعان كارشناسان معدن ، اين حوزه مظلوم‌ترين بخش در بين تمامی بخش های اقتصادی است؛ در اين شرايط و با تعابيری كه دست اندركاران معدن از وضعيت اين حوزه و نگاه مسئولان به معادن دارند كم توجهی ها بيش از گذشته آنها را دلسرد می كند. البته پيشنهادی آنها هم اين است كه تسهيلات رونق توليد بايد در كنار راهكارهای ديگری قرار بگيرد تا در نهايت نسخه كامل تری برای رفع گرفتاری های معدنی ها درنظر گرفته شود.

ارائه تسهيلات به معادن نسخه كاملی نيست
در اين باره يک عضو كميسيون صنايع و معادن مجلس شورای اسلامی به اصفهان زيبا می گويد: معادن كشور با مشكلات زيـــادی مواجـــه هســـتند و بـــرای رفع گرفتاری‌های آنها بايد چندين راهكار در كنار يكديگر قرار بگيرند تا در مجموع بتوان از بار مشكلات آنها كم كرد؛ تسهيلات طرح رونق توليد هم می تواند يكی از اين راهكارها باشد كه بايد در كنار ديگر راهكارها قرار بگيرد تا معادن از مشكلات موجود رهايی پيدا كنند. محمدرضا منصوری با اشاره به تاثير تسهيلات طرح رونق توليد بر عملكرد معادن ادامه می دهد: وضعيت برخی از معادن به گونه ای است كه با اعطای تسهيلات رونق توليد عملكردشان مناسب تر شده و سوده ده می شوند؛ اما در مواقعی برخی از معادن هم پس از دريافت تسهيلات عملكرد خوبی ندارند و از اين تسهيلات برای سودده كردن معدن استفاده نمی كنند بنابراين نكته مهم اين است كه تسهيلات به درستی به معادن اختصاص داده شود و با نظارت بر عملكرد معادن ، استفاده بهينه از اين تسهيلات برای ايجاد بهره وری در معادن محقق شود. منصوری خاطرنشان می كند: در سال گذشته نيز معادن مشمول طرح تسهيلات رونق توليد شدند و از اين تسهيلات استفاده كردند اگر هم گلايه ای به پايين بودن نرخ تسهيلات رونق توليد می شود به دليل اين است كه بودجه دولت به اندازه ای نيست كه بتواند رقم بالاتری اختصاص دهد البته طبيعی است كه ارائه تسهيلات نسخه كاملی نيست زيرا يكی از معضلات معدنی ها فرسوده بودن ماشين آلات است كه برای تحقق اين امر بايد كمک های بيشتری دريافت كنند؛ اما همين طرح نيز درصورتی كه با كار كارشناسانه صورت بگيرد به طور حتم تاثيرات مثبتی بر وضعيت معادن كشور می گذارد.

معادن مظلوم واقع شده اند
استفاده از ماشين آلات بروز و جديد فرآيند استخراج و اكتشافات معدنی را هم تسهيل می كند و در نتيجه هزينه های توليد نيز در اين بخش كاهش پيدا می كند اين در حالی است كه به دليل بالابودن هزينه بروزسانی ماشين آلات معدنی، معدن‌كاران هنوز هم با همان تجهيزات قديمی سرو كار دارند و با تعميرات ماشين آلات خود را با اين شرايط وفق داده اند. در همين حال رئيس كميته معدن اتاق بازرگانی اصفهان در گفت و گو با اصفهان زيبا به ضرورت راهكارهای ريشه ای برای رفع مشكلات معدنی ها اشاره كرده و اظهار می كند: متاسفانه بين تمامی بخش های اقتصادی كشور، اين معادن هستند كه هميشه مظلوم واقع شده اند؛ معادن با تمامی گرفتاری های مالی كه دارند بايد حقوق دولتی هم پرداخت كنند در اين شرايط اعطای تسهيلات به آنها كمكی نمی كند.احمد خوروش ادامه می دهد: پروسه دريافت تسهيلات با طی كردن بووكراسی های اداری پيچيده‌تر هم شده است و در سال گذشته نيز بسياری از معــادن نتوانستند از اين تسهيلات استفاده كنند بنابراين رفع گرفتاری های معادن مستلزم ارائه راهكارهای ريشه ای است و بايد به بخش معدن نگاه بيشتری شود.خوروش عنوان می كند: معدنی ها با همان تجهيزات قديمی و فرسوده فعاليت می كنند حتی بسياری از اين ماشين آلات از رده خارج شده هستند ؛ از سال 70 به بعد ماشين آلات بخش معدن نوسازی نشده‌اند و در شرايط كنونی هم معدنی ها با تعميراتی كه روی اين تجهيزات انجام می دهند به فعاليت خود ادامه می دهند در اين شرايط هم سرمايه خود را از بين می برند و هم توان رقابت با شركت های معتبر را ندارند پس با تمامی اين گرفتاری ها بايد راهكارهای عميق تری برای رفع مشكلات آنها انديشيده شود.