سرایت بیماری هلندی به لایه های بخش مسکن
گرچه دولت یازدهم به طور عام و وزارت راه و شهرسازی به طور خاص تلاش بسیاری برای خروج مسکن از رکود انجام داده است. اما به اعتقاد این سیاست ها از جمله افزایش وام مسکن تا به امروز نتوانسته جنب و جوشی در این بخش ایجاد کند.
به گزارش ایمنا، در حالی که در اواخر سال ۹۵ نشانههایی از ایجاد رونق در بازار مسکن نمایان شده بود، آخرین آمار منتشره از سوی بانک مرکزی، نشاندهنده فراز و فرودهای پر ابهام این بازار و نبود چشمانداز روشن برای سال ۹۶ است.
دوره رکود بخش مسکن و ساختمان از سال ۱۳۹۱ آغاز شده و بر طبق دادههای رسمی مراجع آماری تا پایان سال ۹۵ ادامه داشته است. واقعیت این است که مسکن با توجه به ویژگیهایش میتواند، یکی از اصلیترین موتورهای رشد اقتصادی کشور عمل کند؛ اما آنچه در سالهای اخیر اتفاق افتاده، مسألهای غیر از این را نشان میدهد و نه تنها این بخش از اقتصاد ایران نتوانسته به رونق برسد که تشدیدکننده رکود هم شده است. چشمانداز بازار مسکن در سال ۹۶، هم دغدغه فعالان بازار است که دوران رکود و سردی فضای کسب و کار آنها را به ستوه آورده و هم دغدغه فروشندگان و خریداران که همچنان در دوراهی پر ابهام خرید و فروش قرار دارند.
بیش از چهار سال است که در بخش مسکن رکود داریم
عضو هیات مدیره انجمن انبوه سازان کشور با بیان اینکه دوره رکود طولانی را در بخش مسکن می گذرانیم، گفت: این رکود مشکلاتی را هم برای خریدار و هم برای فروشنده رقم زده است.
ایرج رهبر با بیان اینکه متاسفانه هنوز آثاری مبنی بر خروج از رکود در بخش مسکن نمی بینیم، اظهار داشت: بیش از چهار سال است که در بخش مسکن رکود داریم و باتوجه به اینکه در دوره های گذشته رکود، حول و حوش ۲ تا ۲.۵ سال بیشتر طول نمی کشید، این وضعیت نگران کننده است و باعث انباشت تقاضا در بازار مسکن خواهد شد.
وی ادامه داد: سالانه حدود یک میلیون واحد نیاز داریم که اگر آن را تولید و خرید و فروش نکنیم، انباشت تقاضا خواهد شد که خطرناک است و قبلا هم شاهد است رکود بوده ایم که منجر به افزایش قیمت شده است.
سرایت بیماری هلندی به لایه های بخش مسکن
مدیر کل برنامه ریزی وزارت راه و شهرسازی نیز در این باره، گفت: دوره های رونق و رکود در ایران تقریبا حدود ۳ تا ۳.۵ سال است اما رکودی که هم اکنون در آن قرار داریم یک دوره چهار ساله شده که البته به تصور بنده به اواخر این رکود رسیده ایم.
علی چگینی با بیان اینکه تنها بخش مسکن شاهد رکود نبوده بلکه مجموعه اقتصاد کشور این رکود را تجربه کرده است، افزود: بخش مسکن ضربه گیر اقتصاد است و زمانی که بیماری هلندی خود را نشان می دهد در بخش مسکن پیاده می شود.
وجود بیش از دو میلیون ۶۰۰ هزار واحد مسکونی خالی در کشور
وی یادآور شد: قبل از این، سرمایه گذاری بسیار زیادی در بخش مسکن صورت گرفته بود که فراتر از حد توان اقتصاد کشور بود و حجم تولید در این بخش را بالا برد.
مدیرکل برنامه ریزی وزارت راه و شهرسازی با بیان اینکه خیلی موافق نیستم که این رکود باعث انباشت تقاضا در بخش مسکن شود گفت: براساس سرشماری مرکز آمار بیش از دو میلیون و ۶۰۰ هزار واحد مسکونی خالی با ارزش بالغ بر ۲۰۰ هزار میلیارد دلار داریم که این رقم از ارزش بورس نیز بیشتر است و گردش مالی آن می تواند به فعالیت در بخش مسکن کمک کند.
چگینی با تاکید بر اینکه باید سیاست هایمان را معطوف به تولید مسکن برای گروه های خاص کنیم، اظهار داشت: واحدهای خالی که به آن اشاره شد عمدتا واحدهایی است که مساحت آنها و مکان هایی که این واحدها در آن ساخته شده اند به گونه ای است که سبب شده متقاضی توان خرید آن را نداشته باشد.
مسکن موتور محرک اقتصاد کشور است
رئیس کمیسیون عمران مجلس نیز با بیان اینکه از مسکن به عنوان موتور محرک اقتصاد کشور یاد می شود، گفت: دولت و مجلس و بخش خصوصی باید توجه ویژه ای به این بخش داشته باشند.
محمدرضا رضایی افزود: امروز بسیاری از واحدهای تولیدی و صنعتی ما وابستگی مستقیمی به بخش مسکن دارند و عمده درآمد شهرداری ها نیز از طریق مسکن است همچنین جمعیت قابل توجهی از مهندسین و کارگران ساختمانی نیز از این طریق امرار معاش می کنند.
وی بیان داشت: در بحث افزایش خانه های خالی از سال ۹۰ تا به امروز ۵۵ درصد رشد داشتیم در حالی که در بحث خانه های مسکونی مورد نیاز برای مردم است رشد فقط ۵ تا ۱۰ درصد بوده است.
رئیس کمیسیون عمران مجلس تصریح کرد: خانه های خالی که از آن به عنوان خانه های لوکس یاد می شوند، خانه هایی هستند که عده خاصی به عنوان سرمایه گذاری آن ها را ساختهاند که برای خیلی ها قابل استفاده نیست.
نیمه دوم امسال دوران رونق مسکن با شیب صعودی
رئیس اتحادیه مشاوران املاک در ادامه با اشاره به اینکه دوران پیش رونق را در ۶ ماهه سال جاری شاهد خواهیم بود، اظهار داشت: در نیمه دوم سال به دوران رونق با شیب صعودی دست خواهیم یافت، ماه مبارک رمضان مصادف با خرداد ماه و فصل نقل و انتقالات در حوزه اجاره است که نسبت به سال گذشته وضعیت بهتری را خواهیم داشت.
عقبایی با بیان اینکه نسبت به بازار مسکن بسیار خوش بین هستم، ادامه داد: بنده پیش بینی سونامی قیمت را نمی کنم لذا پیش بینی افزایش قیمت در حد تورم را دارم.
وی همچنین با اشاره به اینکه نظارت بر آژانس های معاملات مسکن بسیار قوی است، اظهار داشت: معضل بانک دست آقای سیف و بانک مرکزی نیست بلکه در دست مجلس است، باید اصلاح ساختار پولی و بانکی توسط مجلس صورت گیرد و از سوی دیگر نباید تلاش های دولت را سیاه نمایی کرد.
رئیس اتحادیه مشاوران املاک با اشاره به اینکه ۱۲۰ هزار مشاور املاک در کشور داریم، گفت: کمترین صنفی که در کشور فاقد پروانه کسب است مشاوران املاک هستند بنابراین باید با اصلاح ساختار سیاست پولی و بانکی به وزارت راه و شهرسازی شوک وارد کرد تا اقتصاد مقاومتی مورد نظر رهبری را رعایت کرد.
تسهیلات کنونی بانک ها رونق بازار مسکن را در پی نخواهند داشت
رئیس کمیسیون عمران مجلس با اشاره به اینکه اکنون کشور ظرفیت تولید سالانه یک میلیون واحد مسکونی را دارد، گفت: باید حداقل ۹۰۰ هزار واحد مسکونی ساخته شود تا بتوان طی ۱۰ سال عرضه و تقاضا یکسان شود، تسهیلاتی که درحوزه مسکن داده می شود متناسب با درآمد افراد نیست، اگر می خواهیم در مسکن حرکتی را ببینیم و از رکود خارج شویم باید تسهیلات ارزان قیمت با بازپرداخت طولانی مدت در نظر بگیریم.
محمدرضا رضایی با بیان اینکه با نوع تسهیلاتی که در بانک ها داریم هیچ امیدی به خروج مسکن از رکود نیست ادامه داد: در بحث مسکن مهر ۴۵ هزار میلیارد تومان در اختیار بانک مسکن قرار دادیم تا تسهیلات پرداخت کند، سوال این است که آن پولی را که هشت سال قبل پرداخت کردیم بازپرداختش کجاست؟ بانک مسکن انتظارات را برآورده نکرده است.
رئیس کمیسیون عمران مجلس با اشاره به اینکه باید در حوزه تسهیلات بانک مسکن تجدید نظر کرد، گفت: با این مدل تسهیلات نمی توان شاهد رونق در بازار مسکن بود.
رشد ۱۰ درصدی معاملات مسکن در تهران
مدیر کل برنامه ریزی وزارت راه و شهرسازی در ادامه برنامه با اشاره به اینکه در فروردین و اردیبهشت ماه امسال در تهران رشد مسکن داشتیم گفت: در تهران ۱۰ درصد رشد معاملات را شاهد هستیم، در سال های ۸۶-۸۷ و ۹۱ -۹۲ قیمت مسکن ۱۰۰ درصد افزایش یافت و شاهد دو شوک قیمت با تصمیمات شتاب زده بودیم.
چگینی با بیان اینکه وام های مسکن فقط برای سازنده نیست بلکه برای انبوه ساز هم مصداق پیدا می کند، ادامه داد: به دنبال گسترش بازار رهن در کشور هستیم، آثار بزرگنمایی را مشاهده کردیم و هنوز لطمات آن را می بینیم لذا باید سیستم بانکی و بخش های اقتصادی به بخش خصوصی کمک کنند.
مدیر کل برنامه ریزی وزارت راه و شهرسازی با اشاره به اینکه آثار منفی مسکن مهر را دیدیم و قیمت ها آنقدر تغییر کرد که اقتصاد دچار مشکلات اساسی شد، اظهار داشت: ۱۰۰ هزار واحد از مسکن مهر فاقد متقفاضی است که برای فروش به سازمان ها واگذار شده است و ۱۱۰-۱۱۵ هزار در شرف تکمیل شدن است و از سوی دیگر ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار واحد خالی داریم و باید سیاست گذاری برای این واحد ها به گونه ای باشد که در جهت کمک به اقشار کم درآمد پیش برویم.
خروج مسکن از رکود نیازمند برنامه ای منسجم
رهبر با اشاره به اینکه باید برنامه منسجم و منظمی داشته باشیم تا از رکود خارج شویم، گفت: زوج های جوان ایرانی توان بازپرداخت وام های مسکن را ندارند حتی اگر هر دو کار کنند نمی توانند بازپرداخت داشته باشند، لذا تسهیلات مورد نظر موثر نبوده است و باید تقاضا را برای خروج از رکود تحریک کرد.
وی با بیان اینکه دولت و بخش خصوصی باید تعامل و همکاری خوبی با هم داشته باشند افزود: باید تصدی گری را به بخش خصوصی واگذار کرد اما این مسئله در حد شعار بوده و عملی نشده است، این اواخر دولت ۱۱ به فکر تحرک بخشیدن به مسکن مهر افتاد و بازپرداخت مسکن مهر در جای دیگری مصرف می شود.