پول فروش سهام عدالت کجاست؟ پاسکاری مردم بین بانک‌، کارگزاری و سپرده‌گذاری مرکزی

براساس تصمیم شورای‌عالی بورس، از روز شنبه (دهم خرداد) امکان فروش سهام عدالت برای دارندگان این سهام فراهم شد.
سهامداران عدالت که روش مستقیم را برای مدیریت سهام خود انتخاب کرده‌اند از روز شنبه (10 خرداد) با مراجعه به بانک مرتبط به شماره شبای خود، در صورت تمایل نسبت به ثبت سفارش فروش 30 درصد از سهام خود اقدام کرده و می کنند و باقی دارایی سهام عدالت تا یک سال آینده آزادسازی و قابل معامله خواهد شد.
تاکنون حدود یک میلیون نفر 30 درصد از سهام عدالت خود را فروخته اند. بر اساس گفته حسین فهمی، سخنگوی طرح آزادسازی سهام عدالت تا پایان خرداد حدود20میلیون نفر از حدود 47 میلیون نفر مشمول سهام عدالت که در قید حیات هستند، روش مستقیم را برای مدیریت سهام خود انتخاب کرده‌اند و از این میان حدود یک میلیون نفر تاکنون سهام عدالت خود را فروختند.
بر اساس این گزارش کسانی که ارزش اولیه سهام عدالت آن‌ها 532 هزار تومان است در پایان معاملات روز دوشنبه 16 تیر ارزش سهام عدالتشان به 16 میلیون و 213 هزار و 37 تومان رسیده است. این رقم در روز کاری 15 تیر 15 میلیون و 543 هزار و 121 تومان گزارش شده بود که بر این اساس سود 670 هزار تومانی طی یک روز کاری عاید مشمولان سهام عدالت با ارزش اولیه 532هزار تومانی شده است.
طبق اعلام، سخنگوی سهام عدالت، مبلغ دریافتی مشمولان سهام عدالت افرادی که برگه سهام آنها 500 هزار تومانی و یک میلیون تومانی است، از محل فروش 30 درصد سهام، حدود دو میلیون و 500 هزار تومان تا 5 میلیون تومان دریافت خواهند کرد.
نکته مهمی که در واگذاری و فروش 30 درصد از سهام عدالت، مشمولان وجود دارد و موجب سردرگمی این افراد شده عدم واریز پول فروش سهام عدالت بعد از از گذشت یک ماه است.
افرادی که بیش از یک ماه گذشته نسبت به فروش 30 درصد از سهام عدالت‌شان اقدام کرده اند این روزها سردرگم بین بانک‌ها و کارگزاری ها هستند و نمی دانند باید از کجا پیگیر پول سهام‌شان باشند.
بانک‌ها می‌گویند که آنها فقط وکالت فروش را برعهده گرفته‌اند و بقیه فرآیند در بورس و کارگزاری‌ها دنبال می‌شود و کارگزاری‎ها می‌گویند ما پول سهام عدالت را حداکثر 2 روز بعد از فروش به حساب بانک‌ها می‌ریزیم و خبر نداریم! حسین فهیمی، سخنگوی سهام عدالت هم پاسخ مشابه بانک‌ها و کارگزاری را به رسانه‌ها می‌دهد. پاسخی که از نظر فروشندگان سهام عدالت گره چندانی از کار بسته آنها باز نمی‌کند.
بانکها مدعی هستند که درخواست فروش سهام عدالت به سرعت و ظرف همان روز به کارگزاری‌های بانکی ارسال می شوند و به محض دریافت پول سهام از کارگزاری‌ها آن را در لحظه به حساب مشتریان‌شان می‌ریزند.
این درحالی است که بعد از گذشت 40 روز هنوز پولی به حساب برخی از فروشندگان سهام عدالت واریز نشده و بانک‌ها هم پاسخ درستی به آنها نمی دهند و در خوش بینانه ترین حالت وعده واریز پول در هفته‌های آتی را می دهند.
اما این تمام مشکل نیست، درحالی هنوز پول فروش سهام عدالت این افراد به حساب‌شان واریز نشده که ارزش روز سهام عدالت چند برابر شده و با این حساب فروشندگان سهام عدالت نه تنها ضرر کرده اند بلکه حتی پول فروش سهام عدالت‌شان با قیمت کمتر از امروز را هم دریافت نکرده اند و از هر سو مشمول ضرر و زیان شده اند.
برخی بانک‌ها در روزهای اول، پول سهام عدالت را کامل واریز می‌کردند. اما اکنون کمتر بانکی کل پول را یکجا واریز می‌کند. به نظر می‌رسد این مسئله دو دلیل عمده دارد. اول اینکه اعتراضات و انتقادات مردم و رسانه‌ها بانک‌ها را وادار کرده که حداقل یک دوم تا یک سوم پول سهام عدالت را برای مردم واریز کنند، چه سهام را فروخته باشند و چه نه.
گمانه دیگری هم وجود دارد. اینکه بانک‌ها یا 30 درصد سهام مردم را زود فروخته‌‌اند و پول را به موقع واریز نکرده‌اند و حالا مجبورند پول را بر اساس ارزش روز سهام عدالت به حساب مردم واریز کنند و چون منابع آنها کم است، واریزی‌ها را چند مرحله‌ای کرده‌اند.
یا اینکه بانک‌ها هنوز بخشی از سهام عدالت مردم را نفروخته‌اند و آن را نگه داشته‌اند که ارزش آن بالاتر برود. اما چون مردم به تاخیر در واریزی‌ها اعتراض کرده‌اند، درآمد حاصل از فروش سهام‌ قبلی را بین مردم منتظر تقسیم کرده‌اند و هر فردی درصدی از پول را دریافت کرده است.
البته مدیرعامل شرکت کارگزاری بانک ملی ایران درباره علت تفاوت واریزی مبلغ ناشی از فروش سهام عدالت برای برخی دارندگان این سهام گفته: سهام عدالت، سبدی از سهم های مختلف است، بنابراین کارگزار ممکن است در یک مرحله تعدادی از این سهام را بفروشد و تعدادی را نزد خود نگه دارد تا قیمت آن افزایش یابد، بنابراین تنها مبلغ سهام فروخته شده به حساب افراد واریز می شود.
بانک‌ها در پاسخ به سهامداران درباره تفاوت قیمتی فروش سهام عدالت می گویند: مبالغ واریزی به ارزش پرتفوی هر فرد، روز فروش سهام و وضعیت بازار سرمایه بستگی دارد و به همین علت شاهد تفاوت مبلغ واریزی به ازای فروش سهام در افراد هستیم.
در هر صورت مردم انتظار دارند بعد از 40 روز انتظار کل پول را یکجا دریافت کنند. یا حداقل برای واریز مرحله دوم و سوم پول خود، یکماه دیگر هم منتظر نمانند.
البته پیگیری خبرنگار تسنیم از بانک‌های مختلف تقریباً یک پاسخ مشترک بین بانک‌ها داشته و آن این است که مشمولانی که اقدام به ثبت فروش سهام خود کرده اند، اما هنوز وجوه آنها به حسابشان واریز نشده است، باید در نظر داشته باشند که اطلاعات ثبت فروش به صورت روزانه به شرکت کارگزاری بانک ارسال، سهام در بازار سرمایه فروخته شده و در نهایت وجوه به حساب مشتریان واریز می شود.
مدیرعامل شرکت کارگزاری بانک ملی ایران در همین ارتباط با اشاره به این که ثبت درخواست فروش سهام عدالت به معنی فروش قطعی آن نیست، اعلام کرده: فرایند فروش ممکن است کمی زمان بر باشد، اما کارگزاری پس از فروش قطعی، مبالغ دریافتی را طی روال قانونی به حساب صاحب سهام واریز خواهد کرد.
حسین فهیمی مدیرعامل شرکت سپرده‌گذاری مرکزی در توضیح اعتراضات افراد معترض نسبت به پرداختی‌های فروش سهام عدالت، گفته: اگر پرداخت پول مبنی بر فروش سهام عدالت افراد بیش از 10 روز طول کشیده است به احتمال زیاد یا تاریخ شماره شبای این افراد نامعتبر بوده یا اطلاعات وارد شده ناقص است.
وی ادامه داد: بهتر است آن دسته از مشمولانی که فروش سهام عدالت آنها بیش از 10 روز گذشته به شعباتی که سفارش فروش داشتند مراجعه و شماره شبای خود را کنترل کنند تا از صحت اطلاعات وارد شده مطمئن شوند.
فهیمی با بیان اینکه افرادی که کمتر از 10 روز است اقدام به ثبت سفارش فروش کردند، ممکن است سهام آنها تاکنون در بانک‌ها به فروش نرفته باشد، خاطرنشان کرد: سفارش فروش در مجموع بانک‌ها تجمیع و به کارگزاری منتقل می‌شود، بعد از آن کارگزاری‌ها براساس صلاحیت سهامداران، شرایط موجود در بازار و هماهنگی با ناظر بازار آن را به فروش می‌رساند به همین دلیل ممکن است این اقدام با تاخیر مواجه شده باشد و مراحل فروش به طول بینجامد.
به گفته وی، افرادی که کمتر از 10 روز است اقدام به فروش سهام خود کرده‌اند بهتر است صبوری کنند تا سهام آنها به فروش برود تا مبلغ اصل از فروش سهام عدالت به حساب آنها واریز شود.
اما برخلاف این توضیحات، افرادی هستند که مشکلی در شماره شبا ندارند ولی هنوز موفق به دریافت پول فروش سهام عدالتشان بعد از گذشت 40 روز نشده اند.
تعدادی از بانک‌ها بعد از پیگیری های خبرنگار تسنیم، توپ حل مشکل را به زمین سپرده گذاری مرکزی می اندازند و می گویند ریشه مشکل در جای دیگری است و ما مسئولیتی نداریم!