چرا بورس به این روز افتاد؟

مهدی پازوکی استاد اقتصاد دانشگاه علامه با بیان اینکه اصولا بورس در همه کشور‌ها بازاری بسیار ترسو است، به فرارو گفت: طبیعتا هرچه ثبات در قوانین و پرهیز از اظهار نظر‌های بی موقع بیشتر باشد، بورس از آرامش بیشتری برخوردار خواهد بود، به طور مثال اظهار نظر هفته گذشته معاون سازمان خصوصی سازی در مورد لغو دومین ETF دولتی یا همان دارا دوم، باعث شد که فضای ترس و بی اعتمادی بر بازار بورس حکمفرما شود و بعد از آن نیز اخباری از سوی متولیان بازار اعلام شد که وضعیت بازار سهام را نزولی کرد.

این اقتصاددان با انتقاد از عملکرد وزارت اقتصاد و نفت در قصه صندوق دارا دوم، بیان داشت: این همه تکذیب و تائید‌هایی که صورت گرفت واقعا رویه‌ای غلط بود که باعث شد، اعتماد مردم به دولت و ارکان بازار سرمایه خدشه دار شود، در صورتیکه شرط اول هر بازاری اعتماد دوسویه است، به نظر می‌رسد مسئولان و دست اندرکاران بازار سرمایه بازار در تصمیم گیری‌های خود باید ثبات داشته باشند، چرا که اگر مدام با تغییر قوانین و همچنین نقض حرف‌های گذشته عمل کنیم، بدون شک وضعیت بازار سهام شکننده خواهد بود.

دولت حالا باید از بورس حمایت کند
علی قنبری استاد اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس در گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه دولت با تشویق مردم به حضور در بورس طی ماه‌های گذشته حال باید از بازار حمایت کند، گفت: با توجه به تبلیغاتی که از مدت‌ها پیش دولت در صدا و سیما و رسانه‌ها انجام داد، بورس را بازاری بسیار جذاب نشان داد که همگان می‌توانند به آن وارد شده و سود‌های خوبی را کسب کنند، به نوعی می‌توان گفت، در این تبلیغاتی که انجام شد، روی مثبت بورس به همگان نشان داده شد.

وی افزود: در حالیکه اصولا هر بازاری دارای دو طرف است، بسیاری از مردم عادی جامعه که سرمایه‌های خرد و کوچکی داشتند و آن را طی سالیان جمع کرده بودند، به امید اینکه بورس مورد حمایت دولت است و می‌توانند به سود‌های کلانی در مدت زمان کوتاهی دست پیدا کنند، وارد این بازار شدند، عمده این افراد زمانی وارد شدند که بورس بخش زیادی از رشد خود را کرده بود و آن‌ها در آخرین روز‌های سوددهی سهام وارد این بازار شدند.

قنبری ادامه داد: نتیجه نیز این شد که افراد مختلف تازه وارد در همان ابتدا با ۱۰، ۱۵ درصد رشد مواجه شدند، اما موقعی که اصلاح و ریزش بورس شروع شد، آن‌ها وارد ضرر شدند و بعضا آن‌ها حتی تا ۴۰، ۵۰ درصد از سرمایه خود را تاکنون از دست داده اند، در این ریزش عمیق بورس دلایل مختلفی دخیل است که باید مورد موشکافی قرار بگیرد، اما الان مسئله مهم ضرر‌هایی است که به سرمایه گذاران خرده وارد شده، در چندین نوبت دولت با استفاده از حقوقی‌های بازار می‌توانست از نماد‌های بورسی حمایت کند، اما متاسفانه شاهد آن بودیم که در هفته گذشته این حقوقی‌ها خود در صف فروش قرار گرفتند و همین موضوع باعث ریزش بیشتر بورس شد.

این کارشناس مسائل اقتصادی اظهار داشت: در حال حاضر اعتماد عمومی به بورس آسیب دیده و با توجه به اینکه عملکرد مسئولین نیز در رابطه با تدوین قوانین و مقررات بسیار آشفته است و تصمیم گیری‌ها نیز با تزلزل بسیاری روبرو است، این وضعیت ترس و تردید را در بین سهام داران برانگیخته و آن‌ها می‌خواهند وضعیت متعادل شود، تا بتوانند با کمترین ضرر ممکن از این بازار خارج شوند، به عنوان مثال حواشی که سر صندوق دارا دوم ایجاد شود، خود یکی از مهم‌ترین دلایلی بود که بورس را با این وضعیت روبرو کرد، در نهایت نیز این صندوق نیز در حال پذیره نویسی است، به بیان دیگر یعنی امکان نداشت، بدون آن همه تکذیبی که صورت گرفت، کار ثبت و عرضه این صندوق انجام می‌گرفت.

بسیاری از سهام داران بورس این روزها با زیان سنگینی روبرو هستند

اتخاذ تصمیمات خلق الساعه وضعیت بورس را به این روز انداخت
وی با تاکید بر اینکه سازمان بورس و اوراق بهادار به عنوان نهاد ناظر بازار سهام باید، از منافع سرمایه گذاران حراست کند، بیان داشت: زمانیکه بورس مثبت بود، سازمان بورس اعتباری که مشتریان می‌توانستند از کارگزاری‌ها دریافت کنند را به ۱۰ درصد کاهش دادند و سقف سرمایه گذاری صندوق‌های درآمد ثابت در سهام را نیز در این روز‌های اصلاح به ۵ درصد رساندند، از اتخاذ چنین تصمیماتی که به نوعی می‌توان گفت، شبانه گرفته می‌شود، باید پرهیز شود، این در حالیست که نمونه‌های دیگری نیز از این تصمیمات خلق الساعه می‌توان ذکر کرد، زیرا که این تصمیم گیری‌ها اثر مستقیمی بر روی تشدید روند نزولی بورس دارد.

قنبری با اشاره به اینکه هنگی هسته معاملاتی بورس یکی از ریسک‌های بزرگ بازار سرمایه است، اضافه کرد: در حالیکه اندازه بازار بورس نسبت به گذشته بسیار بزرگتر شده، زیرساخت‌های فعلی دیگر جوابگوی نیاز امروز نیست، در این راستا با توجه به افزایش درآمد ارکان بازار سرمایه، باید بخشی از این منابع صرف بهبود و به روز رسانی این زیر ساخت‌ها شود، در این رابطه باید هسته معاملات عوض شود.

این اقتصاددان ادامه داد: اما به جای اینکه مسئولان بورس به فکر این مسائل باشند، می‌آیند، ساعات معاملات را بدون هیچ کار کارشناسی و اینکه شرایط بازار را در نظر داشته باشند، تغییر می‌دهند، نتیجه نیز این می‌شود که در آن دو روزی که ساعات معاملات را به دو بخش تقسیم کرده بودند، فشار فروش مضاعف شد و در نهایت خود مسئولان از کرده خود پشیمان شدند و ساعات معاملاتی را به حالت اول بازگرداندند.

این استاد دانشگاه یادآور شد: چنین آزمون و خطا‌هایی که درحالیکه میلیون‌ها نفر به تازگی سرمایه‌های خود را به بورس آوردنده اند، به هیچ عنوان قابل قبول نیست، زیراکه کوچکترین تصمیم اشتباه می‌تواند به زیان سنگین سهام داران تمام شود، بنابراین در این راستا مسئولان سازمان بورس و سایر ارکان بازار باید به این نکته توجه کنند، زمانیکه می‌خواهند یک تصمیمی بگیرند، باید تمام جوانب آن را به خوبی بررسی کرده و بسنجند و بعد این تصمیم را اجرایی کنند، زیرا که شرایط بازار سهام به مانند گذشته نیست و این بازار ذینفعان بسیاری دارد که این تصمیمات می‌تواند سرمایه آن‌ها را دستخوش افزایش یا کاهش کند.