گزارش‌ها فایننشال‌تایمز درباره استارت‌آپ‌ها در ایران
قتصاد ایران که به درآمد‌های نفتی وابسته و تحت تحریم است، به منابع جدید اشتغال‌زایی نیاز دارد.
اقتصاد ایران که به درآمد‌های نفتی وابسته و تحت تحریم است، به منابع جدید اشتغال‌زایی نیاز دارد.
به گزارش فرارو، روزانه حداقل یک میلیون مسافر جابجا می‌کند. ۸۵ درصد سهم بازار محلی را در دست دارد و برخی درباره ارزش یک میلیارد دلاری آن گمان‌زنی می‌کنند. با این حال، اکثر افرادی که در خارج از بازار داخلی آن هستند، تا حالا نام اسنپ را نشنیده‌اند. این برنامه از سیلیکون ولی یا یک پایتخت اروپایی اداره نمی‌شود. بلکه از ایران اداره می‌شود.
این اپلیکیشن تاکسیرانی - نسخه‌ای از اوبر- یکی از هزاران استارت‌آپی است که در سال‌های اخیر در ایران شکوفا شده‌اند. این استارت‌آپ‌ها که در ابتدا کسی به آن‌ها توجه نمی‌کرد، شروع به تکان دادن اقتصاد دولتی کردند. اقتصادی که برای سال‌ها از تحریم‌ها رنج برده و تلاش می‌کند بیکاری جوانان - طبق آمار رسمی بیش از ۲۵ درصد- را حل کند.
به گزارش فایننشال‌تایمز، در ژانویه ۲۰۱۶، اسنپ در تهران روزانه فقط ۱۰۰ درخواست داشت. اکنون، بیش از ۶۰۰ هزار راننده در سراسر کشور دارد.
یکی از مدیران اسنپ که نخواست نامش فاش شود، گفت: "کدام شرکت در جهان، ظرف دو تا سه سال این همه شغل ایجاد کرده است؟ استارت‌آپ‌ها در حال تغییر اقتصاد ایران هستند. ما سیستم تاکسیرانی سنتی ایران را کارآمدتر کردیم و هزینه‌های حمل‌ونقل را ۴۰ درصد کاهش دادیم و صد‌ها هزار شغل ایجاد کردیم. "
این روزنامه به یک استارآپ موفق دیگر ایرانی، یعنی دیجی کالا، هم اشاره می‌کند. دیجی کالا، نسخه ایرانی آمازون، توسط دو برادر با نام‌های حمید و سعید محمدی در سال ۲۰۰۷ با سرمایه ۲۰ هزار دلار تاسیس شد. اکنون بیش از ۸۵ درصد بازار خرده‌فروشی آنلاین ایران را در اختیار دارد.
به گفته فایننشال‌تایمز، بسیاری از کسانی که استارت‌آپ به راه انداخته‌اند، ایرانیانی بودند که پس از پیروزی حسن روحانی در انتخابات ۲۰۱۳، از اروپا و آمریکا به ایران بازگشته‌اند. بنابراین، دولت از آن‌ها حمایت کرد و ۵.۳ میلیارد دلار برای کمک به توسعه زیرساخت فناوری هزینه کرد.
یکی از این افراد، مهدی نایبی است که دو سال پیش از لندن به ایران بازگشت و الو پیک، سامانه حمل و نقل، را با سرمایه ۵۰۰ هزار دلار راه اندازی کرد.
نایبی، مدیر عامل الو پیک، می‌گوید: "این تنها راه نجات اقتصاد ایران است. هیچ راه دیگری برای ایجاد شغل به این سرعت و با چنین سرمایه‌گذاری اندکی وجود ندارد. زیرساخت خوب (تجارت الکترونیک) در ایران و بازار دست‌نخورده آن، به این معناست که پتانسیل رشد عظیم، بالاست. "
یک دهه از تحریم‌ها و تنش بین المللی، شدیدا به اقتصاد ایران از طریق محدود کردن انتقال فناوری و دسترسی به بازار‌های بین‌المللی و سرمایه‌گذاری خارجی، آسیب زد.
این روزنامه نوشت: " بسیاری از منابع اقتصاد، که به شدت به درآمد‌های نفتی وابسته‌اند، توسط بخش‌های دولتی و شبه‌دولتی و صنایع ویران شده مانند تولید ماشین، بلعیده شده‌اند... . بخش خصوصی که یک سوم اقتصاد ایران را تشکیل می‌دهد، اغلب به کالا‌های مصرفی قابل جابجایی سریع محدود شده است. "
طبق تخمین‌های غیررسمی، سهم استارت‌آپ‌ها در تولید ناخالص داخلی، یک درصد است. با این حال، سرمایه‌گذاری خارجی و فارغ التحصیلان دانشگاه‌های برجسته ایران را جذب می‌کنند. سعید لیلاز، تحلیلگر اقتصادی می‌گوید "استارت‌آپ‌ها، انقلابی در اقتصاد ایران ایجاد می‌کنند. به برکت‌شان، ممکن است آینده اقتصاد ایران به اندازه امروز تاریک به نظر نخواهد رسید. "
فایننشال تایمز با بیان اینکه اگر روابط خارجی ایران بهبود پیدا نکند، رشد احتمالی استارت‌آپ‌ها در معرض خطر خواهد بود، افزود: "اگر دسترسی ایران به سیستم بانکی جهانی و سرمایه‌گذاری محدود بماند، بخش کوچک فناوری کشور، مسلما بهترین فرصت رشد اشتغال بخش خصوصی را فراهم خواهد کرد. "
الوپیک از زمانی که کارش را در ۲۰۱۶ آغاز کرد، ۵۰ هزار پیک موتوری و ۱۰ هزار راننده ون استخدام کرده است. اگر تقاضا برای خدمات الوپیک در ۱۲ ماه آینده به اندازه سال گذشته بیشتر شود، این استارت‌آپ به ۲۰۰ هزار پیک و راننده نیاز خواهد داشت.
نایبی می‌گوید: "تحریم‌ها برای ما یک فرصت هستند تا بدون حضور رقبای بزرگ خارجی رشد کنیم. اگر امروز تحریم‌ها رفع شود، فردا اوبر یا سایر رقبای پولدار منطقه‌ای در تهران حاضر خواهند شد. "
سورنا ستاری، معاون رئیس‌جمهور در امور علوم و فناوری، روز دوشنبه گفته کشوری با پنج میلیون دانشجو، جز به کارگیری اقتصاد دانش محور گزینه دیگری ندارد. او به بانکداران و سرمایه‌گذاران گفته "مقاومت، پاسخ نمی‌دهد." و آن‌ها را به ارائه تسهیلات مالی به استارت‌آپ‌ها ترغیب کرد. "این استارت‌آپ‌ها، بزرگ‌ترین شرکت‌های کشور خواهند شد. یا به آن‌ها اعتماد می‌کنید یا به خارجی‌ها تعظیم کنید. "