محرومیت‌زدایی در 935 روستای استان
محروميت‌زدايي و توجه به اقشار ساکن در مناطق محروم يکي از مهمترين اهدافي است که تمامي کشورهاي دنيا به آن اهميت ويژه‌اي مي‌دهند، در کشور ما نيز چند نهاد و سازمان مسئوليت محروميت‌زدايي و سازندگي در بخش‌هاي روستايي را بر عهده دارند که يکي از مهمترين آنها بنياد مسکن انقلاب اسلامي است.
احمدرضا منزه- اصفهان امروز: محروميت‌زدايي و توجه به اقشار ساکن در مناطق محروم يکي از مهمترين اهدافي است که تمامي کشورهاي دنيا به آن اهميت ويژه‌اي مي‌دهند، در کشور ما نيز چند نهاد و سازمان مسئوليت محروميت‌زدايي و سازندگي در بخش‌هاي روستايي را بر عهده دارند که يکي از مهمترين آنها بنياد مسکن انقلاب اسلامي است.
بنياد مسكن انقلاب اسلامي در تاريخ 21 فروردين سال 1358 به فرمان امام خميني(ره) به‌منظور تأمين مسكن محرومان و متولي توسعه و عمران روستاهاي كشور و ساخت واحدهاي مسكوني شهرها در چارچوب سياست‌ها و برنامه‌هاي دولت جمهوري اسلامي‌ايران تشكيل شده است.
بنياد مسكن انقلاب اسلامي يك دفتر مركزي در پايتخت و 31 شعبه در مراكز استان‌ها و بيش از 278 شعبه فرعي در سطح شهرستان‌هاي كشور دارد.
در همين ارتباط، بنياد مسکن استان اصفهان هم در راستاي انجام وظايف محوله و محروميت‌زدايي از استان بزرگ اصفهان اقداماتي انجام داده که براي بررسي دقيق‌تر اين فعاليت‌ها و ارزيابي محورهاي محروميت‌زدايي به سراغ غلامحسين خاني مديرکل بنياد مسکن انقلاب اسلامي در استان اصفهان رفتيم.
غلامحسين خاني در گفتگوي تفصيلي با اصفهان امروز به تشريح مهمترين اقدامات شکل گرفته در زمينه محروميت‌زدايي پرداخت، اين گفتگو در ادامه آمده است.
* يکي از مهمترين موضوع ها در زمينه محروميت زدايي مربوط به مناطق روستايي است، با توجه به شرح وظايف بنياد مسکن چه اقداماتي در جهت کمک به اين مناطق در راستاي رفع مسائل، مشکلات و برطرف شدن کمبودها شکل گرفته است؟
بنياد مسکن انقلاب اسلامي در راستاي کمک به نوسازي و مقاوم‌سازي واحدهاي مسکن روستايي اقدامات گسترده‌اي در ساليان گذشته شکل داده است؛ از سال84 تا 96 و در قالب طرح نوسازي بافت مسکن روستايي بيش از 64 هزار و 377 مورد تسهيلات به واحدهاي روستايي در سطح استان اصفهان پرداخت شده است تا روستاييان بتوانند واحدهاي مسکوني خود را نوسازي و مقاوم‌سازي کنند. با توجه به برنامه‌اي که هر ساله ابلاغ مي‌شود سهميه هر استان از اين تعداد وام مشخص است و جاي خوشحالي دارد که ما در استان اصفهان طبق برنامه‌ريزي به تمامي اهداف پيش‌بيني شده در اين بخش رسيده‌ايم.
* اين تسهيلات شرايط ويژه اي دارند يا همانند بسياري از تسهيلات بانکي با سختي و موانع زياد به روستاييان پرداخت مي شوند؟
خير؛ اين تسهيلات با کارمزد 4 و 5 درصد در اختيار مردم قرار مي‌گيرد، همواره تلاش داشته‌ايم اين منابع به‌راحتي و بدون مشکل و کاغذبازي‌هاي اداري دست‌وپا گير در اختيار روستاييان قرار گيرد تا بتوانند در کوتاهترين زمان ممکن در راستاي رفع مشکلات خود اقدام کنند.
* رقم پرداختي به هر متقاضي چقدر است؟
ببينيد اين ميزان در هر سال متناسب با شرايط اقتصادي و قيمت کالاهاي ساختماني تغيير مي‌کند، ولي ميزان اين تسهيلات براي هر متقاضي در سال جاري 25 ميليون تومان است.
* برخي روستاييان ممکن است به دليل مشکلات متعدد همچون نبود شغل مناسب در برخي روستاها و در نتيجه عدم کسب درآمد کافي و مواردي ازاين دست توانايي پرداخت همين اقساط را هم نداشته باشند؛ براي اين افراد چه تمهيداتي در نظر گرفته شده است؟
يکسري شرايط ويژه علاوه بر تسهيلاتي که اشاره شد براي روستاييان در نظر گرفته شده تا بتوانند با آسايش خيال بيشتري نسبت به بازسازي و مقاوم‌سازي محل سکونت خود اقدام کنند، در همين راستا تسهيلاتي به‌صورت بلاعوض در اختيار روستاييان قرار مي‌گيرد تا اين‌گونه بخشي از مشکلات آنها برطرف شود.
* رقم کمک هاي بلاعوض پرداختي به هر متقاضي چه ميزان است؟
با توجه به شرايط هر متقاضي اين کمک بلاعوض مي‌تواند عددي بين 4 تا 6 ميليون تومان باشد، در مجموع اگر متقاضي تسهيلات و کمک بلاعوض را دريافت کند حدود 30 ميليون تومان براي بازسازي، نوسازي و يا مقاوم‌سازي مي‌گيرد.
* براي خانواده هاي کم درآمد و تحت پوشش نهادهاي حمايتي مستقر در مناطق محروم و روستايي چه برنامه هايي داريد؟
علاوه بر کمک‌هايي که تاکنون اشاره شد، براي اين اقشار نيز برنامه‌هاي مناسبي توسط بنياد مسکن پيش‌بيني شده است، حدود 12 ميليارد و 540 ميليون ريال کمک بلاعوض براي اين اقشار در نظر گرفته شده و به آنها پرداخت شده است، سعي داريم حداکثر حمايت از اين اقشار را داشته باشيم و به آنها کمک کنيم تا مسکن مناسبي براي خود تهيه کنند.
* ميزان کمک هاي اختصاص يافته به اين اقشار چقدر است؟
براي هر متقاضي در اين بخش کمک‌هاي بلاعوض در حدود 4 تا 6 ميليون تومان پرداخت مي‌شود. اين مبلغ علاوه بر تسهيلات و کمک‌هايي است که اقشار کم‌درآمد و مددجويان از نهادهاي حمايتي دريافت مي‌کنند.
* رسالت مهم و اصلي بنياد مسکن ساخت، نوسازي، بهسازي و مقاوم سازي واحدهاي مسکوني در مناطق محروم و روستايي است، آيا در انجام اين وظيفه خطير از کمک بخش خصوصي نيز بهره گرفته مي شود؟
بنياد مسکن در تلاش است تمامي وظايف محوله خود را به بهترين و کامل‌ترين شکل ممکن انجام دهد، در اين بخش تاکنون موفق بوده و از تمامي منابع خود به‌طور مناسب بهره برده است، اما در اين راستا از کمک خيران مسکن‌ساز نيز بهره مي‌بريم، بنياد مسکن از سال 86 تاکنون به‌عنوان دبيرخانه خيران مسکن‌ساز استان فعاليت مي‌کند و ارتباط بسيار خوبي ميان اين نهاد و خيران وجود دارد. در همين خصوص از يک سال گذشته تاکنون حدود شش ميليارد ريال از محل حساب 100 امام (ره) براي تأمين مسکن محرومان با مشارکت خيران هزينه شد و خوشبختانه بسياري از محرومان با اين کمک‌هاي بنياد مسکن و اقدامات خداپسندانه خيران مسکن‌ساز صاحب خانه‌هاي مقاوم و مناسب شدند. در مجموع از مشارکت بخش خصوصي استقبال مي‌کنيم.
* هم اکنون چه تعداد خير مسکن ساز در استان اصفهان فعال هستند؟
نمي‌توان آمار دقيق از تعداد خيران ارائه داد، اما در مجموع حدود 11خيريه مسکن‌ساز در سطح استان اصفهان و در شهرستان‌هاي مختلف همچون کاشان، خوانسار، مبارکه و... در حال فعاليت هستند که بنياد مسکن به‌عنوان دبيرخانه کمک مي‌کند تا خيران بتوانند در مناطق محروم مختلف اقدام به کمک در جهت ساخت يا تعمير واحدهاي مسکوني کنند.
* موضوع مهم ديگر در تأمين مسکن مردم در مناطق محروم، تأمين زمين مناسب براي ساخت مسکن است؟ در اين زمينه با مشکلي مواجه نيستيد؟
افرادي که خودشان زمين دارند که خب مشکلي در اين زمينه ندارند، اما براي افرادي که زمين ندارند و با مشکل روبرو هستند تلاش مي‌کنيم مشکل آنها را به‌گونه‌اي برطرف کنيم، در همين ارتباط با هماهنگي‌هاي شکل گرفته و با توجه به شرايط هر منطقه، بخشي از اراضي ملي به ساخت مسکن اختصاص مي‌يابد.
* با توجه به مسائلي که در برخي مناطق روستايي وجود دارد، در زمينه صدور سند در مناطق محروم با مشکلي مواجه نيستيد؟
خوشبختانه همکاري بسيار خوبي با سازمان ثبت اسناد و املاک استان داريم، بنياد مسکن از سال 75 تاکنون در زمينه سنددار کردن واحدهاي مسکوني و تجاري روستايي اقدام کرده است و تا امروز بيش از 103 هزار سند مالکيت با همکاري سازمان ثبت اسناد و املاک استان صادر شده و پيگير صدور سند براي ساير واحدها نيز هستيم تا مشکلات آنها نيز رفع شود.
* در مجموع بنياد مسکن در چند روستاي استان فعاليت مي کند؟
بنياد مسکن وظيفه خود مي‌داند در تمامي مناطق محروم استان حضور يابد و در تأمين امکانات مناسب براي اين مناطق اقدام نمايد، در حال حاضر در حدود 935 روستاي بالاي 20 خانوار استان طرح هادي در حال اجرا است، لذا با استفاده از اعتبارات ملي، استاني، کمک‌هاي مردمي و ساير منابع، پروژه‌هاي خوبي در اين مناطق اجرا مي‌شوند.
* آيا اين نهاد به جز بخش مسکن، در بخش هاي ديگري جهت محروميت زدايي فعاليت دارد؟
ما هر ساله در بيش از 230 روستا فعاليت‌هاي متعددي داريم، در بخش آسفالت و ايجاد معابر مناسب در روستاها اقدامات زيادي شکل داديم، البته اولويت را با خيابان‌هاي اصلي و بعد از آن خيابان‌هاي فرعي و کوچه‌ها گذاشته‌ايم، بايد اعلام کنم تاکنون در 70 درصد روستاهاي بالاي 20 خانوار اين اقدامات به‌طور کامل اجرا شده و محروميت‌زدايي به شکل مطلوب انجام پذيرفته است.
* مشکلي در تأمين قير موردنياز براي انجام فعاليت نداريد؟
خير، وضعيت مناسب است، قير موردنياز تأمين مي‌شود البته خب ممکن است گاهي با کمبودهايي مواجه باشيم اما با مديريتي که همکاران ما انجام داده‌اند بدون کوچکترين مشکلي از مسائل عبور کرده‌ايم، از سال 94 تاکنون بيش از 50 هزار تن قير به استان اصفهان اختصاص يافته که اين ميزان قير را در مناطق مختلف استان استفاده کرديم.
* آن طور که بنده اطلاع دارم، بنياد مسکن استان اصفهان پس از وقوع زلزله سال گذشته در کرمانشاه و از همان ساعات اوليه خدمات رساني خود را آغاز کرد و فعاليت هاي گسترده اي در زمينه سازندگي و محروميت زدايي مناطق زلزله زده داشته است، اشاره اي به مهمترين اقدامات در اين زمينه داشته باشيد.
بله، ما از همان ساعات اوليه پس از بروز اين اتفاق ناگوار در مناطق زلزله‌زده حضور يافتيم، متولي بازسازي مناطق زلزله‌زده بنياد مسکن انقلاب اسلامي است، در زلزله سال گذشته بيش از هزار و 600 روستا و حدود 10 شهر بيشترين خسارت را ديدند، بيشترين خسارت مربوط به شهرستان سرپل ذهاب بود به همين خاطر با توجه به اهميت موضوع، بنياد مسکن استان اصفهان به‌عنوان معين بازسازي سرپل ذهاب انتخاب شد.
همکاران ما با تلاش و روحيه جهادي و خدمات‌رساني بي‌وقفه موفق شدند بيش از 12 هزار و 500 واحد مسکوني در اين شهرستان را ترميم و بازسازي کنند، همچنين عمليات ساخت بيش از 7 هزار و 500 واحد مسکوني در اين شهرستان به استان‌هاي اصفهان، مازندران و خراسان رضوي واگذار شد که در اين راستا، آواربرداري، پي‌کني، نقشه‌کشي و ساير اقدامات شکل گرفت و واحدهاي مسکوني مناسبي ساخته شد، در اين بخش بيش از 60 درصد پيشرفت حاصل شده است.
* يکي از مسائلي که همواره باعث مي شود استان اصفهان مورد بي مهري مسئولان کشوري و به خصوص در بخش تخصيص اعتبار قرار گيرد، استفاده از لفظ «برخوردار» براي اصفهان است، آيا با وجود اين ديدگاه، بنياد مسکن براي جذب اعتبارات در زمينه محروميت زدايي در مناطق محروم استان با مشکل روبرو نمي شود؟
حرف شما درست است، شاهد اين هستيم که برخي اصفهان را استاني برخوردار معرفي مي‌کنند درحالي‌که مناطق محروم بسياري در استان وجود دارد که با مشکلات مختلف دست‌وپنجه نرم مي‌کنند و براي کمک به آنها به اعتبارات بيشتري نياز است، در حال حاضر در برخي از روستاهاي شهرستان‌هايي همچون چادگان، فريدن، فريدون‌شهر، نائين، خور و برخي ديگر از شهرستان‌ها، مناطقي وجود دارد که نياز به رسيدگي بيشتري دارند.
البته در زمينه اعتبارات، با توجه به ماده 180 ويژه مناطق محروم و اينکه سطح برخورداري مناطق با بررسي‌هاي کارشناسي به سازمان مديريت و برنامه‌ريزي گزارش مي‌شود، تخصيص اعتبارات بهبود يافته اما نبايد اين موضوع را ناديده گرفت که براي دستيابي به اهداف و رفع کامل محروميت در بسياري از مناطق دورافتاده نياز به اعتبارات بسيار بيشتري است.
به همين دليل ممکن است محروميت‌زدايي در برخي مناطق با سرعت کمتري پيش برود، درهرحال اميد است مشکلات منابع نيز برطرف شود تا بتوانيم خدمات گسترده‌تري به مناطق محروم ارائه دهيم.
* درنهايت با توجه به تمامي مباحث مطرح شده، عملکرد بنياد مسکن در زمينه محروميت زدايي در مناطق مختلف استان را چگونه ارزيابي مي کنيد؟
سالانه 200 هزار مسکن با تسهيلات 4 و 5 درصد در کل کشور ساخته مي‌شود، از طرفي بر اساس آمارگيري که هر 5 سال انجام مي‌شود وضعيت نوسازي، بهسازي و ساخت مسکن در مناطق محروم و روستايي استان در شرايط مطلوبي قرار دارد؛ بنياد مسکن در تمام اين سال‌ها تلاش داشته به کمک مناطق محروم بيايد و تسهيلات مناسبي در اين زمينه به روستاييان ارائه داده است، اگر شخصي هم در اين مناطق تاکنون از اين تسهيلات بهره‌مند نشده به دليل سستي خود شخص بوده وگرنه بنياد شرايط را براي استفاده همه مردم مناطق محروم فراهم کرده است، همين امروز هم اگر شخصي خواستار دريافت تسهيلات باشد مي‌تواند به بنياد مسکن مراجعه و از اين کمک‌ها جهت تهيه مسکن مناسب استفاده کند.
آمارگيري روستايي در سال جاري نيز از 21 مهرماه تا 21 آبان‌ماه در سراسر استان شکل گرفت و نتايج آن در نيمه نخست سال آينده منتشر خواهد شد.
در مجموع بايد بگويم اقدامات بنياد مسکن در زمينه تأمين مسکن براي اقشار مختلف در مناطق محروم را خوب و مناسب ارزيابي مي‌کنم.
* و صحبت پاياني...
فقط جا دارد از زحمات تمامي همکارانم تشکر کنم که با وجود مشکلات مختلف در سخت‌ترين شرايط به خدمت‌رساني مردم در مناطق محروم مي‌پردازند، از رسانه‌ها نيز به خاطر انعکاس به‌موقع و مناسب اخبار تشکر مي‌کنم.