عملکرد موفق بازار گل در حمایت از تولیدکننده

شیما خزدوز: کشور هلند بزرگترین تولیدکننده گل در جهان است. این در حالی است که این کشور بالاترین میزان سرانه مصرف گل در دنیا را هم به خود اختصاص داده. در اروپا سرانه استفاده از گل به ازای هر نفر دویست شاخه است و در ایران این سرانه با توجه به آمار سازمان جهاد کشاورزی به ازای هر نفر به حدود هفت‌تا ده شاخه می‌رسد.

در اصفهان اما از سال 86 تاکنون با همکاری و تلاش تعدادی تولیدکننده گل در کنار مدیریت و سازماندهی مطلوب زیر نظر شهرداری و جهاد کشاورزی در قالب بازار گل و گیاه، این رغم به سه برابر کل کشور رسیده است. به این صورت که سرانه استفاده از گل طبیعی در اصفهان به ازای هر نفر سی‌ودو شاخه تخمین زده‌شده است.

رسول رحیمی، مدیر بازار گل و گیاه واقع در خیابان همدانیان که از سال 86 تاکنون درراه اندازی و سازماندهی این مجموعه فعالیت داشته است درباره شروع به کار و فعالیت این بازار از ابتدا تاکنون اینگونه عنوان می‌کند: سال 86 ایده شکل‌گیری این بازار از جانب مهندس پیمان رضایی که البته این سال‌ها در بازار گیاهان دارویی فعالیت می‌کنند داده شد.

با بررسی‌های انجام‌شده و فعالیت گروهی این ایده تا مرحله اجرایی ادامه پیدا کرد. تصمیم‌گیری برای شکل‌گیری این بازار در پی مشکلاتی بود که تولیدکنندگان گل در اصفهان با آن روبرو بودند.

صنف تولیدکننده گل در اصفهان تا پیش‌ازاین زمان رو به ورشکستگی بود و با رکود کامل بازار فعالیت می‌کرد. به‌این‌علت که بازار فروش مطلوب نبود و تقاضایی وجود نداشت. تولیدکننده گل به‌ناچار تولید را زیر قیمت و با هزینه راه و واسطه به تهران می‌فرستاد و اگر آنجا هم به فروش نمی‌رسید با عنوان درجه‌دو به اصفهان برمی‌گشت.

ما با همکاری و دعوت از چند تولیدکننده اصلی گل این فعالیت را کلید زدیم. حدود 5/4میلیارد از بخش خصوصی یعنی خود تولیدکننده صرف فرهنگ‌سازی شد. شهرداری هم در این راستا با حمایت‌های جانبی مثلاً اختصاص فضا و هموار کردن راه در ارتباط تولیدکننده با اداره بیمه، اداره دارایی و اداره برق از تولیدکننده حمایت کرد.

ما با همکاری گروهی و استفاده و در نظر گرفتن اطلاعات و تجربیات تولیدکنندگان و تلفیق با ساختار مدیریتی این روند را پیش بردیم. قبل از سال 86 به دلیل پایین بودن تقاضا در بازار گل، کیفیت تولیدات هم پایین بود. آن زمان ما به کمک جهاد کشاورزی دو ماه زمان صرف کردیم تا تولیدکنندگان گل لیلیون در اصفهان را پیدا کنیم و موفق شدیم تنها به یک تولیدکننده در منطقه خمینی‌شهر برسیم که در زمینی به‌اندازه یک مترمربع این گل را پرورش می‌داد. مقیاس اندازه‌گیری کیفیت گل اف است و با کیفیت ترین گل در آن مقیاس اف یک خوانده می شود، کیفیت این گل در آن تولیدی اف شانزده بود، یعنی پایین‌ترین حد کیفیت.

همان تولیدکننده بعد از گذشت این زمان موفق شد با بالا بردن کیفیت و توسعه زمین به چهل هزار مترمربع فعالیتش را ادامه بدهد.

رحیمی در رابطه با توسعه بازار در این مدت ادامه می‌دهد: ازآنجایی‌که هر گل مربوط به یک اقلیم و جغرافیا است، سعی کردیم از اغلب شهرها و شهرستان‌ها مثل شیراز، مناطق شمالی کشور، شهرضا، محلات، دهاقان و غیره، در بازار تولیدکننده داشته باشیم و حتی دامنه فعالیت صادرات گل به شهرها و کشورهای همسایه هم برسد.

تولیدکنندگان بازار در جهت فرهنگ‌سازی مردم و آشتی و دوستی با گل و گیاه هزینه‌های زیادی را صرف کردند و در درازمدت نتیجه آن را دیدند. این بازار با سه تولیدکننده و پانزده غرفه آغاز به کار کرد و امروز با صدوبیست تولیدکننده و صدوشصت غرفه توسعه پیداکرده که همگی نتیجه کار گروهی و فرهنگ‌سازی در این زمینه بوده است.

الهام خالقی، مسئول قسمت اداری بازار گل و گیاه درباره فرهنگ‌سازی‌های صورت گرفته در قالب جشنواره‌ها و نمایشگاه‌ها اینگونه توضیح می‌دهد: بازار گل هرساله سه جشنواره در اردیبهشت‌، مهر و اسفندماه برگزار می‌کند. در جشنواره اردیبهشت، دوره‌ها و کلاس‌های رایگان ویژه علاقمندان با موضوعات گل‌آرایی، آشنایی و نگهداری گل و گیاه و آماده‌سازی دسته‌گل، تاج گل، ماشین عروس برگزار می‌شود، در پایان دوره هم آزمونی عملی گرفته می‌شود و آثار شرکت‌کنندگان بارأی مردم و بازدیدکنندگان داوری می‌شود.

ضمن اینکه دوره‌های تئوری هم زیر نظر استاد مجتبی حق‌شناس فوق‌لیسانس گیاهان دارویی برگزار و در پایان دوره به شرکت‌کننده مدرک دانشگاه علمی کاربردی با آرم جهاد کشاورزی تعلق می‌گیرد.

جشنواره مهرماه ویژه آموزش‌وپرورش و دانش آموزان پیش‌دبستانی و دبستانی است که با همکاری شهرداری در جهت آشنایی با گل و گیاه و نگهداری و تعویض گلدان به کودکان برگزار می شود و در پایان با شاخه گل و بروشور جوایزی به شرکت کنندگان اهدا می‌شود.

جشنواره اسفندماه هم ویژه نوروز است برای همه، با نمایشگاه‌های هفت‌سین و مشاغل خانگی.

سعید مهره که از تولیدکنندگان مجموعه سرشاخه بازار گل است درباره اهمیتی که این سازماندهی برای صنف تولیدکننده گل داشته می‌گوید: قبل از تشکیل این بازار ما صنف ضعیفی بودیم، گل را به فروشنده عرضه می‌کردیم و شش ماه بعد تسویه می‌شد، چراکه تقاضا ضعیف بود. مهندس رضایی و مهندس رحیمی زیر نظر شهرداری و با دعوت از تولیدکننده و دخیل کردن او در تصمیم‌گیری‌ها این مجموعه را راه‌اندازی کردند و بر روی یک شغل در حال نابودی برنامه‌ریزی انجام دادند و آن روند نتیجه گرفت.

ایمان میرمعصومی مسئول مجموعه باغ و باغچه بازار گل هم دراین‌باره این‌گونه ادامه می‌دهد: اگر این بازار شکل نمی‌گرفت، صنف ما هیچ پیشرفتی نمی‌کرد. روزی بود که هیچ مشتری نداشتیم و حالا تقاضای بازار بیشتر از تولید ما است. مشتری امروز بیشتر به دنبال کیفیت است تا قیمت و ما با تضمین کار می‌کنیم و حتی سفارش‌های تلفنی هم داریم.

رحیمی در ادامه درباره توسعه کمی و کیفی و تعداد شاغلان به کار در این مجموعه اینگونه اضافه می‌کند: در اصفهان حدود دو هزار نفر پشت این صنعت مشغول به کار هستند، به‌غیراز چهارصد نفر که به‌طور مستقیم در بازار فعالیت دارند و اغلب فارغ‌التحصیلان رشته کشاورزی هستند.

مکان فعلی بازار به دلیل عدم دسترسی آسان و مشکلات ترافیکی و فضای محدود، با مشکلاتی هم برای فعالین و هم مردم روبروست که پیش‌بینی‌شده تا سال آینده این بازار به بلوار رضوان نقل‌مکان کند که با فضای جدید به‌غیراز دسترسی آسان از امکانات فنی و استاندارهای تولید گل هم برخوردار است.