صدای پای آدم‌ها با نوای خوش تنبور

ادیب شاه ابراهیمی سال‌ها پیش استاد تنبور من بود، در مدت کمی که از او درس تنبور می‌گرفتم چیزهای بسیار دیگری هم آموختم. روزی قبل از شروع دوره آموزش مقام‌نوازی قطعه‌ای از ساخته‌های خودش را برایمان زد. قطعه‌ای بسیار زیبا، الهام گرفته از صدای پای آدم‌ها؛ زنی که تند می‌رود، کودکی تازه راه افتاده، مردی که خسته است یا پیرزنی که در راه مانده. نگاه جزئی و دقیق او به اطرافش برایم تحسین‌برانگیز بود، به‌ویژه اینکه نگاهش را به ظریفترین شکل ممکن در نوای سازش جاری می‌کرد. سال‌هاست که آن قطعه را نشنیده‌ام اما هنوز هم گاهی که در جایی پر رفت‌وآمد به پای آدم‌ها نگاه می‌کنم آن صدا در گوشم می‌پیچد. وقتی تنبور می‌زند و آن‌طور با چشم‌های بسته با سازش یکی می‌شود به این خیال می‌افتی که هرلحظه از جایش بلند می‌شود. شیوه ساززدنش با تمام سبکی و روانی نواختنش سنگین و موقر است و وزن قطعه بر جانت می‌نشیند.

کمتر کسی است که او را بشناسد و از روحیه جنگندگی‌اش چیزی نگوید. با تلاش و پشتکار برای خواسته‌اش می‌جنگد. تکیه‌کلامش این است که «تو می‌توانی». در مورد خودش خوب جواب داده، و خوب توانسته چه در موسیقی، چه تحصیل و چه ورزش. ادیب، نوه امراله شاه ابراهیمی، استاد بزرگ تنبور ایران است. پدربزرگ، نخستین استادش بوده و بدون شک تا امروز توانسته پدربزرگ را روسفید کند. در مورد آموزش هنرجویان بسیار جدی است و هرکسی تاب سختگیری‌های او را ندارد. تنبور بدون نُت و به شکل گوشی آموزش داده می‌شود و این برای نوازنده‌های تازه‌کار کمی دشوار است. بعد از به دست آوردن مهارت کافی در نواختن هم ایجاد لحن موسیقایی قطعات تنبور برای نوازنده‌های غیر کرد کار آسانی نیست؛ بنابراین بدون پشتکار و تمرین زیاد نواختن یک قطعه و انتقال حس و حال درست آن به شنونده غیرممکن خواهد بود. لازمه رسیدن به چنین مهارتی، استادی خوب و سختگیر است. فکر می‌کنم در حیطه آموزش آنچه به‌اندازه دانش و مهارت استاد اهمیت دارد، شخصیت اوست. شخصیت و رفتار والای یک استاد می‌تواند رغبت و تمایل دانشجو یا هنرجو را دوچندان کند. ادیب شاه ابراهیمی چنین هنری را داشته و حتما طی این چند سال بر آن فزوده. آرزو می‌کنم همیشه پرتوان باشد و موسیقی دوستان تا سال‌های دراز از وجودش بهره‌مند باشند.

زهرا حسومیان