چرا از اهدای خون می‌ترسید؟
اهدای خون نه تنها برای سلامتی فرد بسیار قابل اهمیت است، بلکه در نگاهی عام تر، می‌تواند حیات دوباره‌ای را برای نیازمندان به آن تامین کند به شرطی که همه افراد جامعه از مزایای آن آگاه شوند.
به گزارش خبرنگار ایمنا، جذب گروه‌های کم خطر جامعه برای اهدای داوطلبانه خون از اهداف مهم مراکز انتقال خون است به همین دلیل این مراکز به دنبال آن هستند که فرد غیر اهدا کننده را به اهدا کننده و فرد اهدا کننده را به اهدا کننده مستمر تبدیل کرده و از خروج آن‌ها از چرخه اهدای خون جلوگیری کنند زیرا بدیهی است که مهمترین پشتوانه سازمان انتقال خون همین اهدا کنندگان هستند.
نیاز جامعه در آگاه شدن نسبت به مزایای اهدای خون همواره به چشم آمده زیرا هنوز هم برخی باورهای غلط که به مرور تبدیل به ترس می‌شوند سد بزرگی برای اهدای خون به ویژه در میان زنان است.
قطعاً هزاران نفری که در طول روز و هفته به مراکز اهدای خون مراجعه می‌کنند مانند دیگر افراد جامعه به دنبال حفظ سلامتی خود هستند و اهدای خون این سلامتی را تهدید نمی‌کند؛ در عین حال دقت در فرایند خونگیری سبب می‌شود خون‌های اهدایی در سلامت کامل بوده و هیج جای نگرانی برای شبهه‌های قدیمی پیرامون اهدای خون وجود نداشته باشد.
آگاهی بخشی، مشارکت در اهدای خون را افزایش می‌دهد
الهام شهیدی، کارشناس مرکز تحقیقات سازمان انتقال خون معتقد است اهدای خون شاید با حس کنجکاوی آغاز شود، اما استمرار آن اغلب با انگیزه‌های خداپسندانه و کمک به هم نوع اتفاق می‌افتد و در مقابل مهمترین موانع اهدای خون را می‌توان کم خونی، نداشتن وقت، ترس و عدم دسترسی آسان به مراکز اهدای خون دانست.
به گفته او آگاهی بخشی به جامعه مهمترین عامل برای جذب اهدا کنندگان خون است. قطعا آگاهی در مورد اهدای خون بین گروه‌های مختلف، متفاوت بوده و افرادی که باورهای غلط و کلیشه‌ای جامعه درباره اهدای خون نزد آنان مردود است، رغبت بیشتری برای اهدای خون دارند بنابراین بین آگاهی و عملکرد افراد ارتباط مستقیمی وجود داشته و با افزایش آگاهی، دفعات اهدای خون نیز افزایش می‌یابد.
کارشناس مرکز تحقیقات سازمان انتقال خون ادامه می‌دهد: البته آگاهی از مزایای اهدای خون در میان قشر تحصیل کرده به مراتب بهتر از دیگران است، ارتقای سطح آگاهی به‌ویژه در میان زنان و در بافت‌های سنتی‌تر، رفع باورهای غلط در مورد اهدای خون و بازنگری زمان‌ها و مکان‌های اهدای خون در اولویت برنامه‌های جذب اهداکنندگان قرار گرفته تا بهانه‌ها برای اهدا نکردن خون به حداقل برسد.
زنان، جامعه سالمتری برای اهدای خون هستند
به عقیده شهیدی آمارها حاکی از آن است که بالای ۹۵ درصد اهدا کنندگان خون را مردان تشکیل می‌دهد اما این درحالی است که سه پنجم استفاده کنندگان از واحدهای خونی زنان هستند، بدین سبب از آنجایی که احتمال می‌رود بانوان از لحاظ داشتن رفتارهای پرخطر در زمینه عفونت‌های قابل انتقال خون مانند اعتیاد تزریقی و تماس جنسی نامطمئن در مقایسه آقایان جامعه سالمتری را تشکیل دهند توجه به جذب آنان جهت اهدای خون امری ضروری به نظر می‌رسد.
باور اشتباه دیگر درباره اهدای خون این است که برخی خیال می‌کنند پس از خون دادن تا مدت‌ها باید با ضعف جسمانی دست و پنجه نرم کنند و این امر آنان را از هرگونه فعالیت بدنی محروم می‌کند اما اینگونه نیست، شهیدی در این باره اظهار می‌کند: اهدای خون تغییرات نسبتا پایداری در شاخص‌های خونی و ظرفیت و توان ورزشی انسان ایجاد می‌کند این تغییرات خونی اغلب از لحاظ بهداشتی مثبت تلقی می‌شوند و تاکنون هیچ اثر منفی از اهدای خون بر شاخص‌های خونی و عملکرد ورزشی ورزشکاران مشاهده نشده است.
او معتقد است: همه چیز پس از مدت کوتاهی طبیعی می‌شود؛ باید بدانیم که حجم خون اهدایی کمتر از ۱۰ درصد کل حجم خون بدن است و این میزان به سرعت در بدن جبران می‌شود و وضعیت سلول‌های خونی نیز کمتر از یک ماه کاملا به وضعیت طبیعی بازمی‌گردد، بنابراین کافی است به بدن خود ۱۶ تا ۲۴ ساعت وقت بدهید تا همه چیز به حالت عادی بازگردد.
یک روز خلوت را برای اهدای خون انتخاب کنید
شهیدی توصیه‌هایی برای ساعات پس از خون دادن نیز دارد: ممکن است بعد از اهدای خون، برخی افراد تا حدودی دچار بی‌حالی شوند که با کمی استراحت و مصرف مایعات این موضوع برطرف می‌شود سعی کنید کار آن روز خود را سبک‌تر کنید، زیرا انرژی شما برای مدت کمی کاهش پیدا می‌کند و ممکن است سریعا دچار خستگی و بی‌قراری شوید.
کارشناس مرکز تحقیقات سازمان انتقال خون با تاکید بر اینکه همه چیز برای حفظ سلامت اهدا کنندگان خون مهیا است، می‌گوید: بلافاصله بعد از اهدای خون، زمانی را برای نوشیدن و مصرف مواد قندی خوراکی بگذارید. معمولا در مراکز اهدای خون، محلی برای پذیرایی از افراد وجود دارد تا کمبود خون از دست‌رفته خود را با مصرف انواع مایعات به دست آورند و جبران کنند بنابراین جای نگرانی برای اهدا کنندگان از این بابت وجود ندارد.
تنها خون‌های سالم وارد چرخه مصرف می‌شوند
این اطمینان خاطر برای اهدا کنندگان خون در سخنان مجید زینلی، مدیرکل انتقال خون استان اصفهان نیز وجود دارد؛ او درباره فرایند خونگیری می‌گوید: اهدا کنندگان خون ابتدا در مراکز انتقال خون پذیرش می‌شوند و پس از مراجعه به پزشک و معاینه فرد اهدا کننده توسط او اگر آن شخص شرایط اهدای خون را داشت و در سلامت کامل جسمی و روحی بود به بخش خونگیری هدایت می‌شود اما اگر در قسمت معاینه این شرایط برای او تایید نشود از اهدای خون معاف خواهد شد.
به گفته او چهار ماهه اول امسال بیش ۵۶ هزار نفر جهت اهدای خون مراجعه کردند که تقریبا ۴۵ هزار نفر از آنان موفق به اهدای خون شده‌اند؛ خون و فرآورده‌های خونی پس از آنکه آزمایش‌های مورد نیاز را پشت سر گذاشته و مورد تایید مرکز انتقال خون قرار گرفت وارد چرخه مصرف می‌شود اما اگر این تایید اتفاق نیفتاد اصلا وارد چرخه مصرف نخواهند شد.
اصفهان در رتبه چهارم اهدای خون
زینلی، استان‌های تهران، خراسان رضوی، فارس و اصفهان را رتبه‌های اول تا چهارم اهدای خون در کشور معرفی کرد و ادامه داد: همه خون‌های اهدایی به فرآورده‌های خونی مانند پلاکت، پلاسما و گلبول قرمز تبدیل شده و برای مصرف بیماران تالاسمی، هموفیلی، مصدومان تصادفات و حوادث، افرادی که مورد عمل‌های جراحی قرار گرفته‌اند و همه بیمارانی که احتیاج به خون دارند ارسال می‌شود.
مدیرکل انتقال خون استان اصفهان همچنین اظهار می‌کند: مدیریت خون و فرآورده‌های آن به گونه‌ای است که براساس نیاز استان خونگیری انجام شده و به مراکز درمانی ارسال می‌شود؛ در استان اصفهان ۵۰۰ واحد خون در روز مورد نیاز است که با این حال و با میزان خونگیری روزانه که انجام می‌شود مشکلی در تامین خون استان نداریم و پاسخگوی نیاز درمانی بیماران هستیم.
او توصیه کرد که شهروندان اهدای خون را فقط به زمانی خاص موکول نکنند و بدانند که روزانه تعداد بسیاری در مراکز درمانی به خون احتیاج دارند؛ افراد از سن ۱۸ تا ۶۰ سال می‌توانند خون اهدا کنند و اگر اهدا کننده مستمر باشند تا سقف ۶۵ سالگی امکان اهدای خون وجود دارد؛ مردان چهار مرتبه و زنان سه مرتبه در سال امکان اهدای خون خود را دارند.