حاشیه های یک اطلاع رسانی دیر هنگام

در این عکس‌ها که ادعا می‌شد سنگ فرش‌های پل شهرستان برداشته و به جای آن ایزوگام شده، خاطره تلخ مرمت سازه‌های شوشتر در چند روز گذشته برای مردم اصفهان تداعی می‌کرد و همه شهروندان متاثر از اینکه اینچنین ناشیانه قدیمی‌ترین پل تاریخی اصفهان در اثر مرمت به نوعی تخریب شد.

از همان ساعت ابتدایی روز یکشنبه چهارم آبان موضوع را از روابط عمومی میراث فرهنگی پیگیری کردم که کدام دستگاه اقدام به این کار کرده، و پاسخی که دریافت کردم این بود که« موضوع در حال بررسی است و اداره کل میراث فرهنگی اقدام به این کار نکرده است.»

برای پیگیری بیشتر با محمدعلی ایزدخواستی،مدیر عامل سازمان نوسازی و بهسازی شهر اصفهان تماس گرفته، وی اظهار کرد: در این اقدام سازمان نوسازی و بهسازی شهر اصفهان هیچ نقشی نداشته است.

موضوع را از امیر نوری، معاون عمران منطقه ۴ شهرداری اصفهان پیگیری کرده، وی در مورد تصویری از تغییرات عمرانی پل شهرستان اصفهان که در فضای مجازی منتشر شده است، گفت: شهرداری هیچ دخالتی در مورد پل‌های تاریخی ندارد. این کار از طراحی تا تهیه مصالح و اجرا توسط خود میراث‌فرهنگی صورت گرفته است و به منظور زیرسازی بوده است.

او افزود: همه این‌گونه موارد دارای تأییدیه نهایی از اداره کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری است و ما در جریان دقیق آنچه بناست انجام شود نیستیم؛ اما این کار آسفالت نبوده و عایق‌کاری رطوبتی است که قبل از روسازی و کف‌سازی انجام می‌شود. این اقدام در لایه نهایی پل انجام نشده است و رویه نهایی به شمار نمی‌رود، از آنجایی هم که به‌منظور حفاظت در برابر آب و نم به لایه‌های پایین‌تر انجام شده، صحیح و اصولی است.

درست زمانی که به دنبال این بوده که کدام دستگاه اقدام به این کار کرده است، شهرام امیری، مدیر روابط اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان در گفت و گو با ایرنا اظهار کرد: این پل تاریخی قدیمی ترین پل تاریخی روی زاینده رود است که در ۴۰ یا ۵۰ سال گذشته یکسری مرمت های اساسی بر روی آن انجام شده است.

او ادامه داد: در مرمت های گذشته، از مصالح ناهمگون در عرشه این پل استفاده شده است که در قراردادهای ۱۴۰۱ - ۱۴۰۲ برنامه اداره کل میراث فرهنگی اصفهان این بود که عرشه این پل به طور کامل مرمت و مصالح ناهمگون مرمت های پیشین هم اصلاح شود.

مدیر روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان تصریح کرد: بر همین اساس عرشه پل شهرستان سبک سازی شد و با توجه به اینکه احتمال نفوذ آب از عرشه به تاق های آجری وجود دارد، ضمن جمع آوری کف فرش ها، یک لایه سبک و نازک قیر و گونی به جهت ایزوله کردن کف فرش بر روی عرشه انجام شد.

او گفت: در زمان حاضر این لایه قیروگونی مرطوب است و پس از خشک شدن به طور کامل، سنگ فرش خواهد شد. این کار برای عایق بندی مرسوم است و انجام می شود.

پس از اینکه مشخص شد این اقدام را اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان انجام داده است، اولین واکنش را محمدرضا قانعی، معمار نسبت به این نوع مرمت انجام داد.

او اظهار کرد:به نظر من از لحاظ عمرانی، این کار (عایق کاری) نه تنها بد نیست بلکه خوب هم هست، اما به شرط آنکه شیب عرضی عایق‌کاری درست اجرا شده باشد و این شِرتی‌کاری که کردند (ریختن ایزوگام به جداره‌ی دیوار داخلی پل) نباید صورت می گرفت.

قانعی ادامه داد: درضمن هرگونه عملیات عمرانی بر روی آثار تاریخی باید با هماهنگی میراث فرهنگی صورت بگیرد و همچنین باید این عملیات تابلو دار باشد.یعنی تابلوی اعلان پروژه در ورودی پل نصب شود. که باید دید این هماهنگی و این تابلو گذاری انجام شده است یا خیر؟

محمود گلابچی، عضو هیات علمی دانشگاه تهران هم در گفت و گو با یکی از رسانه های محلی اظهار کرد:عایق کاری پل‌ها ضروری است اما در پل‌های تاریخی نحوه اجرا مهمتر است و باید جزئیات اجرای عایق کاری پل شهرستان را مورد بررسی قرار داد تا بتوان اظهار نظر کرد.

برای بررسی بیشتر اصولی بودن مرمت پل تاریخی شهرستان، موضوع را از عبدالله جبل عاملی، معمار و مدرس دانشگاه پیگیری کرده، وی با بیان اینکه هر پروژه‌ای که میراث فرهنگی مرمت آن را بر عهده دارد، به عهده کارشناسان و صاحب نظران خبره در آن حوزه است، اظهار کرد: مرمت پل تاریخی شهرستان از نظر من مشکلی ندارد زیرا این پل در دوره‌های مختلف با آسیب‌های جدی روبه‌رو بود و برای اینکه بتواند وزن تردد موتور را تحمل کند، میراث فرهنگی مجبور شد از لاشه سنگ‌ها برای کف آن استفاده کند.

او ادامه داد: به طور قطع این پل از لحاظ مصالح در کل با مشکلاتی روبه بود و نیاز بود یک بار برای همیشه این مشکل رفع شود، من نمی‌دانم چرا عده‌ای که تخصص در حوزه مرمت ندارند، در قالب فعال میراث فرهنگی نظر غیر کارشناسی می‌دهند.اجازه دهیم صاحب نظران کار خود را انجام دهند.

این معمار تصریح کرد: زمانی که من رئیس میراث فرهنگی اصفهان بودم وقتی می‌خواستم دو پل خواجو و سی و سه پل را مرمت کنم همین انتقادهای تند و غیرکارشناسی به من و تیم میراث فرهنگی وارد شد، اما حالا مردم شاهد هستند این دو پل با کمترین مشکل با وجود خشکسالی، مرمت و غیره روبه‌رو هستند.

او گفت: در مرمت آثار تاریخی دو مولفه مهم در نظر گرفته می شود، مولفه اول اینکه مرمت به گونه ای باید باشد که تاریخی بودن و معماری آن بر هم نخورد و مولفه دوم اینکه در عین اینکه تاریخی بودن بنا به هم نخورد آن بنا در آینده با کمترین مشکل و آسیب روبه‌رو باشد.

جبل عاملی اضافه کرد: پل تاریخی شهرستان واقعا از لحاظ کف سازی با مشکل جدی روبه رو بود و نیاز بود اینگونه مرمت صورت گیرد، ضمن اینکه هنوز سنگ فرش‌های پل نصب نشده که برخی افراد که خود را فعال و دلسوز میراث فرهنگی می‌دانند، این نوع مرمت را غیر اصولی و عامل ضربه زدن به هویت تاریخی آن می‌دانند.