فراموشی گاوخونی در سایه بیتوجهی مسئولان
وضعیت کنونی ریزگردهای اخیر از ایجاد بحرانی عظیم در آینده خبر میدهد چرا که با توجه گفته مسئولان اگر گرد و غبار تابستان امسال منشا طبیعی داشته اما معلوم نیست در آیندهای نه چندان دور آشتفشان کانون دوم ریزگرد استان اصفهان فعال نشود.
وضعیت کنونی ریزگردهای اخیر از ایجاد بحرانی عظیم در آینده خبر میدهد چرا که با توجه گفته مسئولان اگر گرد و غبار تابستان امسال منشا طبیعی داشته اما معلوم نیست در آیندهای نه چندان دور آشتفشان کانون دوم ریزگرد استان اصفهان فعال نشود.
به گزارش گروه جامعه خبرگزاری ایمنا، تالاب گاوخونی یکی از ۱۹ تالاب بینالمللی محسوب میشود و گاوخونی خشک منشا ریزگردهای سمی است و طی تحقیقات اولیه دانشگاهی، ۷۰ تله در نقاط مختلف شهر اصفهان نصب شده که مقدار زیادی ریزگرد شامل فلزات سنگینی مانند کادمیم، نیکل و غیره به دام افتاد و میزان سرب نیز بیش از حد تصور بوده است، بالا بودن آمار بیماریهایی مانند سرطان و ام.اس در منطقه محدوده تالاب گاوخونی، نیازمند تحقیقات جدی تر درباره تاثیر ریزگردها بر بیماریهای خطرناک است .
اگر این تالاب احیا نشود و به صورت چشمههای ریزگرد دربیاید، سونامی نمک و ریزگردهای سمی در انتظار کشور خواهد بود که میتواند تا شعاع حدود یک هزار کیلومتری استانهای اطراف از جمله تهران را تحت تأثیر قرار دهد، در واقع گاوخونی اکنون به یک «کانون بحران خواب» شبیه است که به محض بیدار شدن طغیان میکند و در آن زمان خسارتهای ایجاد شده به هیچ عنوان قابل جبران نیست .
ماه گذشته نایب رئیس شورای شهر اصفهان با انتقاد از روند احیای تالاب گاوخونی گفت: سه سال پیش شورای شهر اصفهان احیای این تالاب و جاری شدن آب در زایندهرود را از دولت مطالبه کرد اما با اینکه اصفهان تابستان امسال میزبان گرد و غبار بود، در روز پیشگیری از ریزگردها در سازمان محیط زیست کشور رئیس جمهور در این جلسه از ارومیه، جنوب کشور، مشکلات مربوط به احیا دریاچه ارومیه و مشکلات کلان شهرها صحبت کردند اما احیای زاینده رود و تالاب گاوخونی که از راههای مهار گرد و غبار است، هیچ جایی در سخنرانی ایشان نداشتند.
رتبه اول اصفهان در مقابله با بیابانزدایی
رئیس اداره امور بیابان منابع طبیعی استان اصفهان در گفتوگو با خبرنگار ایمنا ارتباطی بین پدیده گرد و غبار اخیر و کمکاری مسئولان اصفهان نمیداند و تصریح میکند: اگر قرار باشد پدیده گرد و غبار از طرف تالاب گاوخونی باشد باید باد جنوب اتفاق بیفتد در صورتی که در تابستان باد جنوب نمیوزد.
حسینعلی نریمانی با اشاره به رتبه اول استان اصفهان در بیابانزدایی بین ۱۸ استان بیابانی کشور میگوید: تاکنون ۱۸ هراز هکتار جنگل دستکاشت به منظور بیابان زدایی و مقابله با پدیده گرد و غبار ایجاد شده و باز هم نیاز است نقاط مشترک مرزی اصفهان با دیگر استانهای بیابانی تقویت شود.
وی ادامه میدهد: هر ۲ ماه یک بار جلسهای با محوریت مدیریت بحران گرد و غبار با حضور مسئولان ذی ربط برگزار میشود که در جلسه اخیر کانونهای مشترک اصفهان با ۴ استان بررسی شد تا از پدیدههای این چنینی جلوگیری شود.
بحثهای محیط زیستی را جناحی نکنید
رییس اداره امور بیابان منابع طبیعی استان اصفهان با اشاره به طبیعی بودن پدیده گرد و غبار اخیر میگوید: منشا این پدیده سامانه کم فشاری بود که از شمال کشور وارد شد و به کویر مرکزی رسید و بعد از تغییر جهت، به سمت شمال شرقی استان پیش رفت.
منشا برداشت این سامانه را جنوب سمنان میداند و اظهار میکند: این سامانه از سمنان و با عبور از ریگ جن و بلند به سمت اصفهان آمد و شهرستانهایی مثل اردستان، نطنز و برخوار را تحت شعاع قرار داد که اگر جنگلهای دستکاشت در این مسیر قرار نمیگرفت اصفهان متحمل خسارتهای جبران ناپذیری میشد.
وی با اشاره به ضرورت جناحی نکردن بحثهای محیط زیستی ادامه میدهد: از سال ۴۹ کاشت جنگلهای دستکاشتدر مناطق شمال شرق اصفهان آغاز شده است که جلوی بروز خسارتهای اینچنینی را بگیرد.
این در حالی است که حمید ظهرابی مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان با انتقاد از وضعیت محیط زیست استان در دولت های نهم و دهم به خبرنگار ایمنا می گوید: از سال ۸۳ مشکل تالاب گاوخونی مطرح شد ولی از سال ۹۳ و با تاخیر ۱۰ ساله با پیگیری، همیاری و مطالبه معصومه ابتکار، رییس سازمان محیط زیست کشور پروژه بین المللی حفاظت از تالابهای کشور آغاز شد
گاوخونی، کانون گرد و غبار نیست
مدیر کل حفاظت از محیط زیست استان اصفهان با اشاره به بررسی تالاب گاوخونی در دانشگاههای معتبر این تالاب اذعان میکند: این تالاب هنوز به عنوان کانون گرد و غبار معرفی نمیشود چون هنوز مرطوب است و اگر خشک شود خطرات زیادی دارد چون رسوبات این تالاب آلوده به فلزات سمی است که اگر در آینده گرد و غبار ایجاد کند اصفهان آسیب زیادی میبیند.
ظهرابی تصریح میکند: با همکاری کشاورزان شرق و با استفاده از پسابها به تصفیه خانه شرق اصفهان، جلوگیری از برداشتهای غیرمجاز از خشک شدن بدنه تالاب جلوگیری شده است.
وی با اشاره به تهیه برنامه درازمدت و جامع احیای تالاب گاوخونی اظهار میکند: این برنامه با مشارکت همه ذی نفعان خصوصی و دولتی و استان چهارمحال و بختیاری در دو افق ۵ ساله میان مدت و ۲۰ ساله درازمدت اجرایی میشود تا رطوبتش را از دست ندهد و به کانون بحران گرد و غبار تبدیل نشود.
وعده پایداری شرایط تالاب گاوخونی تا ۲۰ سال آینده
مدیر کل حفاظت از محیط زیست استان اصفهان ادامه میدهد: در برنامه ۵ ساله ۵۰ درصد مشکل تالاب حل خواهد شد و این تالاب در برنامه ۲۰ سال آینده به شرایط پایدار محیط زیست خواهد رسید.
وی ابراز میکند: با وجود اینکه کشور در حال تغییر اقلیم است و به مرور زمان گرم و خشک میشود اداره هواشناسی باید ظرفیت اطلاع رسانی قویتر را در مورد بحرانها و پدیدههای طبیعی در خود ایجاد کند تا مردم بتوانند با این اتفاقها سازگارتر بشوند و ملزومات آن را برای زندگیشان ایجاد کنند.
در واقع به نظر میرسد دولتمردان آنقدر که در احیای دریاچه ارومیه عزم جدی داشتند اما در راستای حفظ و حراست از تالاب گاوخونی عملکرد خوبی نداشتند در صورتی که این تالاب در وضعیت اسفناکی قرار دارد همچنین با وجود بحران گرد و غبار اخیر اصفهان، مسئولان متولی امر هم هنوز مشکلات اصفهان را جدی نگرفتهاند و وعدههایی که توسط آنها سالهاست اعلام میشود در حد برگزاری کارگروهها، جلسات متعدد و قولهای زبانی و کاغذی باقی مانده و تاثیری در رفع احیای این تالاب بینالمللی و رفع مشکل گرد و غبار نداشته است، گاوخونی برای زنده شدن نیازمند احیای رودخانه زایندهرود است، تمام مسئولان باید اقدامات لازم را به منظور بازگشت آب به رودخانه زایندهرود و به دنبال آن احیای تالاب بینالمللی گاوخونی انجام بدهند چرا که ارزش احیای گاوخونی اگر از وضعیت دریاچه ارومیه و احیای این دریاچه بیشتر نباشد، کمتر نیست.