لخته های خونی،ثمره زندگی بدون تحرک

یکی از عوامل خطرزا بـرای افـراد بــالای ۴۰ سال، ایجاد لخته های خونی است کـه باعث انسداد رگ هـای اصلی بدن می شود و می تواند بسیار دردنـاک شده و در مواردی منجر بـه مـرگ افراد شود.

به گزارش گروه علم وفناوری خبرگزاری ایمنا، لخته خون می تواند در تمام شریان های بدن ایجاد شود و آسیب های جدی و مرگباری را به وجود آورد. اگرچه لخته شدن خون یک فرآیند عادی و طبیعی است، اما بیشتر افراد این پدیده را نمی شناسند و معمولا زمانی متوجه این اتفاق می شوند که خون بیش از حد عادی لخته شده و آسیب های جدی به اعضا بدن وارد کرده است.

یک لخته خون در رگ ها می تواند وضعیت کاملا خطرناک و حتی مرگباری را ایجاد کند . وقتی یک لخته خون دریکی از وریدهای بزرگ گیر می افتد، ترمبوز ورید عمقی رخ می دهد . شایع ترین این حالت لخته خون در پاها اتفاق می افتد، اما در نقاط دیگر بدن مانند بازوها، لگن، ریه ها حتی در مغز نیز لخته خونی رخ می دهد .

یک لخته کوچک خون بی حرکت، معمولا بی ضرر محسوب می شود . اما اگر همراه با لخته خون شکستن عضو هم اتفاق بیفتد، ممکن است لخته خون به سمت قلب و ریه حرکت کند . حرکت لخته به سمت ریه ها و اسکان در ناحیه ریه را آمبولی می نامند که یکی از وحشتناک ترین حالت های لخته خون است.

در واقع افرادی که دارای سبک زندگی بی تـحرک بوده و یا اکـثـرا در حال سفر هستند، بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند. همچنین کسانی که بیش از حد چاق هستند و یـا سابقه بیماری قلبی یـا سرطان دارنـد نـیـز احـتمال مبتلا شدنشان زیاد است.

این در حالی است که با شناخت بهتر می توان سعی کرد از لخته شدن خون در رگ ها جلوگیری کرد و اگر این اتفاق رخ داد آسیب وارد شده به رگه ای خونی، در قالب یک توده ژل مانند را تا حد ممکن اصلاح کرد.

در خصوص لخته های خونی و علل ایجاد لخته های خونی گفتگویی داشتیم با دکتر محمود هادی زاده، فوق تخصص قلب وعروق، فلوشیپ آنژیوپلاستی ونارسایی قلب، عضوانجمن قلب امریکا وانجمن نارسایی قلب اروپا که مشروح آن د رادامه از نظرتان می گذرد:

ابتدا در مورد لخته های خونی توضیح دهید و عوارض ایجاد این لخته ها را به طور مختصر بیان کنید؟

سیاهرگ های اندام ها به دو دسته سیاهرگ های سطحی و سیاهرگ های عمقی تقسیم می شوند . معنای ترمبوز سیاهرگی عمقی، تشکیل لخته خون در دیواره داخلی یک سیاهرگ عمقی است که این بیماری بیشتر در سیاهرگ های پاها دیده می شود .

در واقع لخته خون باعث می شود که عبور خون از داخل سیا هرگ ها به طرف قلب مختل شود و در نتیجه انسداد کامل یا نسبی عروق خونی اتفاق می افتد که باعث تورم و درد وسایر علایم در پاها می شود .

علایم و عوارضی که متعاقب ترمبوز سیاهرگی اتفاق می افتد بستگی به محل ترمبوز ، مقدار و اندازه آن ، شرایط عمومی بیمار و… دارد . این عوارض شامل درد دایمی ، احساس سنگینی درپاها ، ورم ، زخم ، مهاجرت لخته به ریه ( آمبولی ریه ) و… است.

آمبولی ریوی چیست و در چه صورتی ایجاد لخته های خونی منجر به این بیماری می شود؟

عارضه خطرناک این بیماری، احتمال ایجاد آمبولی ریه است که به دنبال ورود لخته خونی از پا بداخل عروق خونی ریه ها ایجاد می شود . در حقیقت یکی از مهم ترین دلیل درمان بیماران دارای ترمبوز سیاهرگی عمقی، پیشگیری از آمبولی ریوی است، زیرا در مراحل اولیه تشکیل لخته در رگ، لخته ممکن است شکننده باشد و به خوبی به جدار عروق متصل نشده باشد .

بنابراین در صورتی که لخته خون موجود درپاها بخوبی درمان وکنترل نشود و لخته وارد ریه ها شود، می تواند عوارض بسیار خطرناکی به همراه داشته باشد .

علل ایجاد ترمبوز وریدهای عمقی چیست و مهم ترین ریسک فاکتور های ایجاد ترمبوز ورید های عمقی شامل چه مواردی است؟

سه عامل نقش اصلی را در ایجاد ترمبوز بازی می کنند که شامل رکود جریان خون، ایجاد ضایعه در جداررگ و افزایش انعقاد پذیری است . برخی عوامل با ایجاد یکی از موارد پیش گفته، سبب ایجاد ترمبوز می شوند که عوامل افزاینده خطر (ریسک فاکتور) نامیده می شوند .

مهمترین ریسک فاکتور های ایجاد ترمبوز ورید های عمقی شامل موارد زیر است:

شکستگی ها، پس از اعمال جراحی به ویژه ارتوپدی، بی حرکتی، ضربه به وریدها (سیاهرگ ها)، حاملگی، نارسایی قلب، تومورها، ماه اول پس از بارداری، مصرف قرص های ضد بارداری، سکته مغزی، نشستن های طولانی مدت یا مسافرت های طولانی، وریدهای واریس، سن بالا، چاقی، افزایش تعداد گلبول های قرمز خون (پلی سیتمی)،

بیماری های شدید و ناتوان کننده و مشکلات ژنتیکی که باعث ایجاد ترمبوز (لخته خونی) می شوند .

در صورتی که مشخص شود ایجاد لخته های خونی، جنبه ژنتیکی دارد چگونه می توان از ایحاد لخته جلوگیری کرد؟

در واقع بررسی های خاصی دربیماران ترمبوز ساهرگی موردنیاز است که باید به موقع برای آنان انجام گیرد. همچنین در صورتی که در بررسی های انجام شده ، مشخص شود که اختلالات ژنتیکی باعث تشکیل لخته شده اند، توصیه می شود افراد خانواده بیماران نیز تحت بررسی قرار گیرند تا درصورتی که آنها نیز اختلال ژنتیکی دارند، بتوان از ایجاد لخته جلوگیری کرد .

بنابراین اطلاع از عوامل افزاینده خطر باعث می شود تا آنجا که امکان دارد از آنها دوریکنیم تا از ایجاد ترمبوز وریدی پیشگیری شود.