تک سرنشین ها دست از سر اصفهان بر نمی دارند!
در روزهایی که آلودگی هوای شهر اصفهان به اوج خود رسیده، خیابان‌های شهر به پارکینگ بزرگی از خودروهای تک سرنشین تبدیل شده است که به گفته کارشناسان متهم اصلی آلودگی هوا به شمار می‌روند. به گزارش خبرنگار ایمنا، سالهاست بر استفاده از حمل و نقل همگانی تاکید می‌شود و مسئولان مدام فرهنگسازی و مزایای استفاده از ناوگان حمل و نقل عمومی را متذکر می‌شوند اما آیا با وجود این همه تذکر به شهروندان زیرساخت‌های لازم برای ترغیب شهروندان در استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی شهر فراهم شده است؟
در روزهایی که آلودگی هوای شهر اصفهان به اوج خود رسیده، خیابان‌های شهر به پارکینگ بزرگی از خودروهای تک سرنشین تبدیل شده است که به گفته کارشناسان متهم اصلی آلودگی هوا به شمار می‌روند.
به گزارش خبرنگار ایمنا، سالهاست بر استفاده از حمل و نقل همگانی تاکید می‌شود و مسئولان مدام فرهنگسازی و مزایای استفاده از ناوگان حمل و نقل عمومی را متذکر می‌شوند اما آیا با وجود این همه تذکر به شهروندان زیرساخت‌های لازم برای ترغیب شهروندان در استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی شهر فراهم شده است؟
احمد رمضانی که کارمند یکی از ادارات دولتی است و هر روز با خودرو شخصی خود به محل کارش می‌رود به ایمنا گفت: مردم با بررسی برخی پارامترها همچون راحتی و میزان سودمندی و ضررهای مادی و غیرمادی که استفاده از خودروهای شخصی و عمومی برای آنها دارد، وسیله رفت و آمد خود را انتخاب می‌کنند.
این شهروند اصفهانی افزود: وقتی برخی از همکارانم که با اتوبوس به محل کار می‌آیند، از مشقت‌های سفر با اتوبوس همچون شلوغی جمعیت، تعدد ایستگاه‌های اتوبوس، خطر جیب‌بری، نبود صندلی خالی برای نشستن و حرکت لاک‌پشتی اتوبوس و تاثیر آن در دیر رسیدن به محل کار تعریف می‌کنند، ترجیح می‌دهم با خودرو شخصی حتی اگر از نظر ریالی به ضررم باشد، استفاده کنم تا آرامش داشته باشم.
وی معتقد است حمل و نقل عمومی نمی‌تواند به تمام خواسته‌های مردم پاسخ دهد و این شکاف بین خواسته‌ها و امکانات باعث رغبت شهروندان به استفاده از خودروهای شخصی می‌شود.
محمد رضایی یکی دیگر از شهروندان اصفهانی که در خیابان بزرگمهر پارک دوبل زده بود، اظهارکرد: حدود نیم ساعتی به دنبال جای پارک بودم اما ناامید شده و ترجیح دادم پارک دوبل بزنم.
وی ادامه داد: داشتن خودرو مهمترین عامل برای استفاده نکردن از حمل و نقل عمومی است، بیشتر مردم نداشتن خودرو را سرزنش اجتماعی می دانند، بسیاری از افراد خودروهای لوکس خود را به خیابان‌ها می‌آورند تا آنها را به نمایش بگذارند، در این میان عده‌ای دیگر نیز تشویق و ترغیب می‌شوند خودروهای گران خریده و حتی بی هیچ بهانه‌ای با این خودروها در خیابان‌های شهر گشت و گذار کنند تا خودی نشان دهند؛ این کار یعنی افزایش ترافیک و آلودگی هوا!
وی تاکید کرد: نکته دیگر در کاهش استفاده مردم از حمل و نقل عمومی، فاصله زیاد محله‌های شهر با مسیر اصلی اتوبوس‌ها یا دعوا برسر کرایه تاکسی است.
عباس اویسی دیگر شهروند اصفهانی که با خودروی خود برای خرید کفش به میدان شهدا آمده بود، درباه علت استفاده نکردن از اتوبوس یا تاکسی برای سفر کوتاه درون شهری خود اظهارکرد: «یک‌بار چنین تصمیمی را گرفتم، وقتی پس از حدود ۱۵ دقیقه انتظار کشیدن سوار شدم، غیر از بوی بدی که داخل اتوبوس را فراگرفته بود و برخورد تند راننده اتوبوس به دلیل همراه نداشتن کارت بلیت من را برای همیشه دلسرد کرد، شاید راننده فکرکرده بود که قصد دارم سفری رایگان داشته باشم در صورتی که قصد داشتم کرایه خود را به صورت نقدی پرداخت کنم. به هر حال در این سفر درون شهری رانندگی بسیار کُند ناوبر اتوبوس، شلوغی داخل آن، حضور دستفروشان برای فروش اجناس و گران‌بودن نرخ بلیت اتوبوس من را برای استفاده مجدد از اتوبوس دلسرد کرد، چند نفر از مسافران نیز با من هم عقیده بودند و از گرانی بلیت اتوبوس گلایه‌مند، که چرا وقتی اعلام می شود دولت به اتوبوسرانی کمک نکرده، شهروندان باید تاوان آن را بپردازند!؟»
مسئولان بلندپروازی را کنار بگذارند!
غلامرضا شیران یک کارشناس ارشد حمل و نقل شهری در گفت و گو با خبرنگار ایمنا اظهارکرد: حمل و نقل همگانی با مشکلات زیادی رو به رو است، به عنوان مثال فقط قطار شهری اصفهان سالهاست اندر خم راه‌اندازی کامل است، البته همه شهر خط یک و دو نیست، اصفهان بزرگ و گسترده است و باید به موازات استمرار فعالیت های مترو، شبکه حمل و نقل با پوشش مناسب برای همه محله‌های شهر فراهم شود.
وی گفت: برای واسطه بین تاکسیرانی و اتوبوسرانی باید ناوگان مینی‌بوسرانی پاک و خودروهای شاتلی که مردم را از محله‌ها به شبکه‌های اصلی حمل و نقل برساند، در نظر گرفته شود.
عضو هیئت علمی دانشکده عمران و حمل و نقل دانشگاه اصفهان تاکید کرد: در بخش حمل و نقل عمومی مسئولان باید بلندپروازی را کنار گذاشته و با راهکارهای خوب و مدیریت مناسب همین اتوبوس‌های موجود را تکانی ویژه دهند، زیرا حمل و نقل همگانی با یک مدیریت خوب که متکی به پرداخت هزینه‌های گزاف نباشد، می‌تواند پاسخگوی نیازهای مردم باشد؛ در این راستا تقاضا شده مدیریت اتوبوسرانی خطوط را بازرسی و تدبیری برای فصل زمستان بیندیشند.
شیران معتقد است که سامانه اتوبوس‌های تندرو در شهر اصفهان ناقص انجام شده است چرا که BRT شرایط خاص خود را دارد و خیابان‌های اصفهان برای اتوبوس‌های تندرو طراحی نشده، عرض خیابان‌ها جوابگوی ترافیک نیست؛ البته با این حال اگر نسبت به جذب شهروندان برای استفاده از اتوبوس‌های شهری اقدام می‌شد، مردم به سامانه تندرو هم اقبال نشان می‌دادند.
وی اظهارکرد: متأسفانه مسئولان مربوطه با اینکه در پله‌های اول حمل و نقل عمومی درجا می زنند، دست به کارهای بزرگتر زده‌اند، دادن وعده برای اقسام قطارهای شهری یا تراموا در حالی که هنوز اتوبوسرنی نتوانسته به خوبی ایفای نقش کند، کار درستی نیست، بی شک با یک مدیریت صحیح می‌توان از اتوبوس‌های موجود بهترین استفاده را داشت، این در حالی است که هر مدیریتی در کارهای مختلف مدتی غوطه می‌خورد و قصد دارد یک سیستم مترقی را نمایش دهد اما باز هم همان آش و همان کاسه!
این کارشناس حمل و نقل شهری با تاکید بر اینکه سیستم اتوبوسرانی و تاکسیرانی باید همپوشانی داشته باشند، گفت: مردم زمانی از حمل و نقل عمومی استفاده می‌کنند که اعتماد داشته باشند، اتوبوس‌ها به موقع برسند و مردم در اتوبوس با انبوه جمعیت مواجه نشوند، اتوبوس در ایستگاه توقف کند، درصورت پارک خودروها در ایستگاه‌های اتوبوس، پلیس باید وارد عمل شده و اعمال قانون کند، از پارک دوبل جلوگیری و بازنگری‌هایی انجام شود.
وی ادامه داد: انجام اقدامات کلیشه‌ای نظیر اینکه فلان تعداد اتوبوس خریداری شود این مقدار آلودگی هوا کاهش می‌یابد سخنانی غیرعلمی و غیرکارشناسی است، شورای اسلامی و شهرداری باید کمیته‌ای تشکیل داده و مسایل را بررسی و راهکار ارایه کنند زیرا تا تا زمانی که شهرداری‌ها درک صحیحی از آلودگی هوا نداشته باشند و دایم تراکم فروشی و تجاری فروشی کنند، به چالش گلوگاه‌های شهر اضافه کرده‌اند.
امکانات حمل و نقل عمومی افزایش یابد
رییس شورای اسلامی شهر اصفهان در گفت و گو با خبرنگار ایمنا اظهارکرد: خارج کردن خودروهای فرسوده از سطح شهر بسیار ضروری است، این موضوع مصوبه هم دارد اما هنوز به صورت جدی در دستور کار قرار نگرفته است.
فتح اله معین افزود: تاکید شورای شهر در کمیسیون حمل ونقل این بود که خودروهایی که در سطح شهر اصفهان تردد می‌کنند به داشتن برگه معاینه فنی ملزم شوندد، زیرا معاینه فنی خودرو در کاهش آلودگی هوا تاثیر بسزایی دارد.
وی ادامه داد: تمامی اتوبوس‌هایی که در شهر تردد می‌کنند، به جز اتوبوس‌های شرکت واحد باید امکان استفاده از سوخت گازوئیل ویژه شهر را داشته باشند که این موضوع هنوز محقق نشده است و متأسفانه هنوز اتوبوس‌های مربوط به سرویس کارکنان کارخانجات، سازمان‌های اداری، ارتش و نیروهای مسلح، سوخت فاقد آلایندگی ندارند.
رییس شورای اسلامی شهر اصفهان با اشاره به اینکه اجرای طرح زوج و فرد در حال حاضر با دوربین‌های نظارتی کنترل می‌شود اما باید جدی‌تر گرفته شود، معتقد است: در روزهایی که وارونگی هوا اتفاق می‌افتد، طرح زوج و فرد باید از درب منازل اجرا شود.
وی مهمترین اقدامی که در راستای افزایش رغبت شهروندان برای استفاده از حمل و نقل عمومی انجام شده را کاهش سرفاصله رام‌های قطار شهری به ۱۵ دقیقه و گسترش خطوط اتوبوس‌های تندرو دانست و ادامه داد: در حال حاضر خطوط BRT وضعیت خوبی دارد و می‌توانند حجم زیادی از سفرهای درون شهری را پوشش دهد.
معین اظهارکرد: نیاز است امکانات حمل و نقل عمومی افزایش یابد تا مردم به استفاده از آنها علاقمند شوند و درکنار آن رسانه های جمعی به خصوص صدا و سیما باید بر روی این موضوع بیشتر کار کند تا فرهنگ استفاده از وسایل نقلیه عمومی فراگیرتر شود.
اصفهان باید آسمان آبی داشته باشد
معاون حمل و نقل و ترافیک شهردار اصفهان در گفت و گو با ایمنا با ابراز خرسندی از اینکه مطالعات سنجش منابع آلاینده کلانشهر اصفهان آغاز شده است، اظهارکرد: نباید به آلودگی هوا تنها از یک زاویه نگاه شود، چرا که آلودگی متأثر از پارامترهای منابع آلاینده ساکن مثل کارخانجات، صنایع، شرکت‌ها و منازل شهروندان و منابع آلاینده متحرک مثل خودروهای سبک و سنگین و موتورسیکلت‌هاست که هر کدام به سهم خود آلاینده هستند.
علیرضا صلواتی افزود: طبق آخرین مطالعات صورت گرفته ۷۰ درصد آلودگی هوا مربوط به آلاینده‌های متحرک است، بنابراین باید طرحی نو برای رفع آلودگی هوا داشته باشیم زیرا درمان‌های زودگذر هیچ تأثیری نخواهد داشت و باید چند اقدام به صورت همزمان انجام شود.
وی با اشاره به اینکه حجم سفرهای درون شهری با خودروهای شخصی باید کاهش پیدا کند، تصریح کرد: در شهر اصفهان نیمی از سفرهای درون شهری با خودروهای شخصی انجام می‌شود که ۸۵ درصد آنها تک سرنشین هستند؛ این عدد بسیار بالایی است و جای نگرانی دارد که هر روز میل استفاده از خودروهای شخصی افزایش پیدا می‌کند.
معاون حمل و نقل و ترافیک شهردار اصفهان تاکیدکرد: یکی از راهکارهای کاهش آلودگی هوا افزایش استفاده از حمل و نقل عمومی است، مدیریت شهری باید از یک سو گسترش سیستم حمل و نقل عمومی پایدار، منظم و مطمئن را به صورت جدی دنبال کند و از سوی دیگر محدودیت‌هایی را برای تردد خودروهای شخصی اعمال کند.
وی با بیان اینکه از سال آینده گسترش خطوط حمل و نقل عمومی در دستور کار قرار می‌گیرد، گفت: در سال ۹۷ قرار است از ۱۲ خط BRT پیش بینی شده در برنامه اصفهان ۱۴۰۰، هفت خط راه‌اندازی شود تا بتوانیم سرویس دهی خوبی به شهروندان داشته باشیم؛ در کنار آن نوسازی ناوگان اتوبوسرانی را به صورت جدی دنبال خواهیم کرد به طوری که تا پایان سال آینده نیمی از ناوگان اتوبوسرانی شهر اصفهان نوسازی می‌شود.
صلواتی یادآور شد: برنامه مدیریت شهری اصفهان این است که سیستم حمل و نقل عمومی را به گونه‌ای در شهر توسعه دهد که هر شهروند اصفهانی در هر نقطه با حدود ۴۰۰ متر پیاده روی بتواند به اولین ایستگاه حمل و نقل عمومی انبوه دسترسی پیدا کند.
وی با بیان اینکه گسترش مسیرهای ویژه دوچرخه سواری نیز در دستور کار قرار رفته و ۱۰۰ کیلومتر مسیر مصوب با جدیت دنبال خواهد شد، اظهارکرد: همزمان با انجام این اقدامات باید محدودیت‌های ترافیکی ایجاد شود تا جذابیت را برای استفاده از حمل و نقل عمومی و محدودیت برای خودروهای شخصی ایجاد شود.
معاون حمل و نقل و ترافیک شهردار اصفهان تاکیدکرد: چشم انداز حمل و نقل شهر اصفهان پیاده محور شدن محدوده‌های مرکزی و تاریخی شهر اصفهان است، به موازات آن نیز باید روان‌سازی و خروج خودروهای سنگین در بزرگراه‌ها، معاینه فنی خودروهای سبک، سنگین و موتورسیکلت‌ها و کنترل آلایندگی آنها با جدیت دنبال شود.
وی با بیان اینکه حدود ۵۰۰ هزار خودرو در شهر اصفهان نیاز به معاینه فنی دارد، گفت: معاینه فنی خودروهای سنگین که متوسط عمر آنها در حال حاضر بالای ۲۰ سال است، نیز باید انجام شود، بی‌شک تا سال ۱۴۰۰ اصفهان می‌تواند هوایی پاک داشته باشد اگر حمل و نقل عمومی گسترش یابد و شهروندان نیز همکاری کنند.
صلواتی خاطرنشان کرد: مشکل آلودگی هوا قابل حل است به شرط آنکه نه فقط مسئولان بلکه مردم همکاری ویژه‌ای داشته باشند و در کنار آن ریزگردها و آلایندگی معادن شهر و صنایع غرب اصفهان مورد بررسی قرار گیرد تا معضل آلودگی هوا برطرف شود؛ این یک دغدغه جدی است که «اصفهان باید آسمان آبی داشته باشد».
به گزارش ایمنا ، آلودگی هوا یک فاجعه زیست محیطی است و بر اساس آمار اعلام شده از سوی کارشناسان حفاظت محیط زیست استان اصفهان، عامل ۷۰ درصد آلودگی هوای شهر اصفهان تردد خودروهای شخصی است.
آمارهای دیگری از سوی وزارت بهداشت گویای آن است که روزانه بیش از ۹ نفر در کشور بر اثر آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند و به طور حتم اصفهان با وجود اینکه یکی از کلانشهرهای صنعتی کشور به شمار می‌رود، نمی‌تواند از این آمار جدا بماند، اما متاسفانه مسئولان کشور در این میان به جز تعطیلی مدارس راهکار دیگری برای مبارزه با آلودگی هوا ندارند.