طولانی‌ترین ماه گرفتگی قرن در راه است/ جزئیات خسوف 5 مرداد

عضو کمیته علمی مرکز نجوم ادیب اصفهان گفت: مرداد ماه امسال شامل پدیده های نجومی زیبایی است که طولانی‌ترین خسوف قرن و همزمان با آن، قرار گرفتن مریخ در نزدیک‌ترین وضعیت با زمین، دو رویداد نجومی است که علاقمندان به رویدادهای آسمان می‌توانند در جمعه پنجم مرداد به طور همزمان رصد کنند.
ایسنا، عمران مرادی اظهار کرد: ماه گرفتگی کامل که از آن به عنوان طولانی ترین خسوف قرن یاد می شود، جمعه پیش رو (۵ مرداد/۲۸ ژوئیه) روی می دهد؛ این ماه گرفتگی کلی ۱۰۳ دقیقه به طول می‌انجامد، اما کل فرایند خسوف بیش از شش ساعت خواهد بود.
وی با تاکید بر اینکه ماه گرفتگی پنج مرداد در بخش‌های زیادی از زمین از جمله آسیا، آفریقا، اروپا و جنوب آمریکا قابل رویت است، تصریح کرد: خسوف کلی به طور کامل در سرتاسر ایران قابل رویت است.
این مدرس و پژوهشگر نجوم در مورد خسوف توضیح داد: در حالت خسوف زمین بین خورشید و ماه قرار می گیرد و سایه زمین موجب تیره شدن ماه می شود و در اصطلاح، ماه گرفتگی یا خسوف رخ می دهد.
وی، دلایل طولانی شدن ماه گرفتگی یادشده را سه عامل همزمان عنوان کرد و گفت: در پنجم مرداد، ماه در بیشترین فاصله خود نسبت به زمین قرار دارد و به صورت قرص کوچکی در آسمان نمایان است، درعین حال زمین نیز نسبت به خورشید در بیشترین فاصله ممکن خود قرار می گیرد و زمین، سایه طویل و عریضی بر روی ماه ایجاد می کند؛ ضمن اینکه در این زمان، ماه، دقیقا از مرکز سایه زمین عبور می کند.
مرادی با بیان اینکه ماه گرفتگی در سه مرحله رخ می دهد، افزود: در خسوف پنجم مرداد نیز ابتدا در ساعت 21:44 ماه گرفتگی نیم سایه آغاز می شود که معمولا با چشم غیر مسلح قابل رویت نیست. پس از آن ماه گرفتگی جزیی و در نهایت ماه گرفتگی کلی روی می دهد.
مدرس و پژوهشگر نجوم شروع ماه گرفتگی جزیی را در ساعت 22:54 اعلام کرد و گفت: در 15 دقیقه بامداد ماه گرفتگی کلی آغاز می شود که در ساعت 00:51 دقیقه به نقطه اوج می رسد و در این زمان، ماه همچون توده ای سرخ رنگ در آسمان با چشم قابل مشاهده است که تا ساعت 1:43 پایان ماه گرفتگی کلی رخ می دهد.
وی ادامه داد: در این مرحله ماه آرام آرام از سایه زمین خارج می شود؛ به این معنی که در ساعت 2:49 ماه گرفتگی نیم سایه و ساعت 3:58 گرفت جزیی تمام می شود و ماه کاملا از سایه زمین خارج می شود.
مرادی به علاقمندان به رویدادهای آسمان توصیه کرد: برای مشاهده این پدیده به رصدخانه‌ها و مراکزی مراجعه کنند که تلسکوپ در اختیار دارند، هر چند این پدیده با چشم غیرمسلح و در شهرهای بزرگ نیز قابل مشاهده است، افرادی که مایل هستند با تاریک شدن ماه ستاره های راه شیری را بهتر ببینند باید خارج از شهرها و به مناطقی بروند که آلودگی نوری وجود ندارد یا کمتر است.
عضو کمیته علمی مرکز نجوم ادیب اصفهان همچنین در مورد پدیده نجومی دیگری که پیش رو است، اظهار کرد: مریخ هر دو سال و دو ماه یکبار در نزدیک‌ترین فاصله از زمین قرار می‌گیرد که می‌گوییم در وضعیت مقابله قرار دارد؛ یعنی از دید ساکنان زمین در مقابل خورشید در آسمان واقع شده و از این جهت نیز در آسمان پرنورتر دیده می‌شود و نسبت به سایر مواقع به زمین نزدیک‌تر است.
مدرس و پژوهشگر نجوم دیگر پدیده های نجومی مرداد ماه را مقارنه ها عنوان کرد و گفت: دوم مرداد ساعت 6:40 ، زمین بین خورشید و سیاره اورانوس قرار می گیرد که در این حالت به دلیل دوری خورشید از سیاره اورانوس، بهترین فرصت، برای رسد این سیاره زیبای منظومه شمسی است.
وی با بیان اینکه نزدیک شدن دو جرم در آسمان را مقارنه می گویند، گفت: علاوه بر این، چهارم مرداد ماه در ساعت 17:34، مقارنه سیارات عطارد و مشتری رخ می دهد.
عضو کمیته علمی مرکز نجوم ادیب اصفهان درباره دیگر رخداد آسمانی مرداد ماه گفت: در 15 مرداد ساعت 17 عطارد در بیشترین کشیدگی شرقی قرار دارد، به دلیل بیشترین فاصله با خورشید، شرایط رصدی خوبی خواهد داشت.
مرادی رصد هلال ماه ذی حجه 1440 هجری قمری را در صبحگاه 16 مرداد عنوان کرد و گفت: در ساعت 6:15 دقیقه هلال آخر ماه با چشم مسلح قابل رویت است.
وی ادامه داد: مردادماه امسال چند مقارنه دیگر نیز ثبت می شود که شامل مقارنه ماه و زحل با 9دهم درجه فاصله از یکدیگر در بیستم مرداد ساعت 19:45و مقارنه زهره و ستاره سماک اعزل در بیست و چهارم همین ماه، ساعت 4:43 دقیقه خواهد بود.
مدرس و پژوهشگر نجوم هچنین یادآور شد: هجدهم مرداد ساعت 17:43 ، نیز سوژه مناسبی برای عکاسی نجومی رخ می دهد که اجتماع ماه عطارد و ستاره غرب العقرب است.