شناسائی بیماری‌های زمینه‌ای؛ مهمترین نقش را در پیشگیری از نارسایی قلبی دارد
در بیماری نارسایی شدید قلبی، قلب ضعیف شده و در حد کفایت بافت ها و اعضای بدن، خون را پمپ نمی کند. بدین معنی که پمپاژ خون به حد کافی برای مقابله با نیاز بدن در هنگام فعالیت و یا استراحت نیست
به گزارش گروه علم و فناوری خبرگزاری ایمنا، نارسایی قلبی به مفهوم ناتوانی نسبی قلب در پمپ کردن خون به درون سیستم گردش خون است. بدین ترتیب این بیماری موجب کمبود خون در اندام‌ها و در نتیجه ضعف و بی‌حالی شده و از طرفی تجمع خون در سیستم وریدی، موجب ورم در اندام‌ها به خصوص پاها می‌شود.
این در حالی است که با پیدایش بیماری نارسایی شدید قلبی، جریان خون رو به جلو آهسته شده، مقدار خون پمپ شده و کمتر از مقدار مورد نیاز است، به گونه ای که این مشکلات سبب بروز علایمی چون خستگی، تنگی نفس فعالیتی، تنگی نفس در حین استراحت و خوابیدن، بی خوابی شبانه، افزایش تدریجی وزن ناشی از تجمع تدریجی مایعات در بدن می شود.
در خصوص نارسایی قلب، بیماری های زمینه ای، علل، علائم و روش های درمانی با دکتر محمود هادی زاده، فوق تخصص قلب وعروق، فلوشیپ آنژیوپلاستی ونارسایی قلب، عضوانجمن قلب امریکا وانجمن نارسایی قلب اروپا به گفتگو پرداختیم که مشروح آن در ادامه از نظرتان می گذرد:
تعریف شما از نارسایی قلبی چیست و چه هنگامی افراد دچار این عارضه می شوند؟
نارسایی قلبی به حالتی گفته می شود که در آن قلب نمی تواند خون را به میزان مورد نیاز بافت‌های گوناگون به نواحی مختلف بدن بفرستد یا فقط با یک فشار پرشدگی زیاد شده و به صورت غیر طبیعی بتواند آن را انجام دهد. به عبارت دیگر نارسایی قلب به معنی کاهش عملکرد قلب است، یعنی قدرت انقباض یا انبساط قلب کاهش یافته و نمی تواند خون را به مقدار کافی پمپاژ کند.
این در حالی است که ممکن است در بیمار مبتلا به نارسایی قلب قدرت انقباضی (سیستولی) قلب طبیعی و قدرت انبساطی دیاستولی) قلب کاهش یافته باشد که درهر دو حالت علایم نارسایی قلب ممکن است ظاهر شوند.
شناسایی عوامل زمینه ساز چه نقشی در پیشگیری از نارسایی قلبی دارد و بیماری های زمینه ای شامل چه مواردی است؟
شناسائی عوامل زمینه ساز و شرایطی که می توانند باعث ایجاد نارسایی قلب شوند مهم ترین نقش را در پیشگیری از نارسایی قلب دارد .
بیماری‌های زمینه‌ای شامل بیماری هایی هستند که عملکرد بطن را تضعیف کرده و باعث نارسایی قلب می شوند. برخی ازبیماری های قلبی مانند تنگی های عروق کرونر قلب، فشارخون بالا یا هیپرتانسیون، انواع کاردیومیوپاتی ها (بیماری هایی که باعث اختلال و مشکلات عضلات قلب می شوند)، اختلالات دریچه‌ای (مانند نارسایی یا تنگی دریچه های میترال یا آئورت)، آریتمی های (نامنظمی های) قلب، بیماری‌های مادرزادی قلبی و همچنین اختلالات درگیرکننده پریکارد شامل این موارد است.
بیماری های سایر ارگان های بدن چه تاثیری در ابتلا به نارسایی قلبی دارد و شایع ترین علت تنگی عروق کرونر چیست؟
در برخی موارد، بیماری هایی که سایر دستگاه ها و ارگان های بدن را درگیر می کنند، باعث درگیری و نارسایی قلبی می شوند که ازجمله آنها می توان به نارسایی و بیماری های کلیوی، دیابت، بیماری های مزمن ریوی و سایربیماری ها اشاره کرد.
از بین عوامل مختلف زمینه ساز برای نارسایی قلبی شایع ترین علت انسداد و تنگی های عروق کرونر است که درآن بر اثر رسوب مواد زائد در شریان های کرونری یا سکته قلبی، خونرسانی قلب کاهش یافته و برخی از سلول های عضله قلب از بین می روند یا قدرت انقباضی آن کاهش یافته و لذا مبتلابه نارسایی قلبی می شود .
چه عواملی می توانند باعث تشدید و علامت دارشدن یک نارسایی قلبی که بدون علامت و تحت کنترل بوده است، شوند؟
شایع ترین علل و عواملی که می توانند باعث علامت دار شدن یک نارسایی قلب تحت درمان شوند شامل موارد زیر است:
پیروی نکردن از رژیم غذایی مناسب: به عنوان مثال چنانچه بیمار مبتلابه نارسایی قلب، مقدارزیادی نمک مصرف کند یا ازغذاهای آماده که حاوی املاح زیاد است استفاده کرده و یا درصورت نارسایی شدید قلبی مایعات زیاد مصرف کند، احتباس وتجمع مایعات دربدن بیمار می تواند باعث ادم (ورم) بدن وتنگی نفس شود.
سرپیچی ازمصرف منظم ودقیق داروهای درمان نارسائی قلبی یا مصرف داروهایی که می توانند باعث تجمع وعدم دفع مناسب مایعات بدن شوند مانند بسیاری ازداروهای مسکن که باعث بد شدن وضعیت عمومی بیمارمی شوند.
به غیر از این دو موردی که اشاره کردید، چه علل دیگری باعث تشدید علائم نارسایی قلبی می شوند؟
علل دیگری نیز وجود دارند که می توانند باعث بروز یا تشدید علایم شوند شامل موارد زیر است:
بروز یا تشدید تنگی های عروق قلب که موجب کاهش خون رسانی به قلب (ایسکمی قلب) یا بروز انفاکتوس حاد(سکته قلبی) می شود.
افزایش وعدم کنترل فشارخون (هیپرتانسیون)
آریتمی‌های(نامنظمی ها) قلبی به هر دلیل که به وجود آیند می توانند باعث تشدیدعلایم نارسایی قلب شوند.
انواع عفونت ها وهرگونه اختلال داخلی که منجربه ایجاد تب شود.
آمبولی ریوی
کم خونی به هر دلیل رخ دهد به ویژه اگرشدید یانسبتا شدیدباشد.
حاملگی
اختلالات تیروئید
عفونت های دریچه ها ولایه های مختلف قلب
علائم و نشانه های نارسایی قلبی شامل چه مواردی است و در چه صورتی ممکن است فرد به صورت اتفاقی از بیماری خود مطلع شود؟
علائم نارسایی قلبی معمولا دراثر کاهش خونرسانی به اعضاء مختلف بدن ایجاد می شود که خود این مسئله می تواند علائم مختلفی مانند خستگی زودرس، تنگی‌نفس، کاهش انرژی و… را به همراه داشته باشد. ازسوی دیگر در صورتی که فشارهای پرشدگی داخل قلبی افزایش یابند نیز می توانند علائم دیگری مانند ارتوپنه، تنگی نفس حمله‌ای شبانه، ادم محیطی را ایجاد کنند.
نکته مهم آن است که دربرخی موارد ممکن است خود شخص نیز ازبیماری بی خبربوده و به صورت اتفاقی در حین معاینه یا انجام اکوکاردیوگرافی مشخص شود که این امر ضرورت معاینات دوره ای تشخیصی به ویژه در افرادی که درخطربالاتری برای ابتلا به نارسایی های قلبی هستند(مانند بیماران با سابقه خانوادگی نارسایی قلب، بیماران مبتلا به فشارخون بالای مزمن، بیماران دیابیی و تیروئیدی، وجود آریتمی و…) رانشان می دهد.
با پیشرفت نارسایی قلبی چه نشانه هایی در بیمار ظاهر می شود؟
کم کم باپیشرفت نارسایی، علایم نارسائی ظاهرمی شوند که عمده این علائم شامل موارد زیر است:
تنگی‌نفس در هنگام فعالیت که البته در موارد شدیدتر بیماری، در زمان استراحت نیز وجود خواهد داشت. حال اگرشدت بیماری بیشتر شود، سرفه خشک و نیز گهگاه خلط یاخلط خونی یا خلط های کف دار نیز اضافه خواهد شد.
احساس خستگی و ناتوانی و ضعف عمومی و نیز ورم(ادم) پاها، احساس سیری و بی اشتهائی، ورم شکم، سرگیجه بی حالی نیز از سایر علائم است. درنهایت می توان به کاهش میل جنسی، نامنظم شدن ضربان قلب و تپش قلب نیز اشاره کرد.