فولاد مبارکه الگوی کاهش مصرف آب در دنیا شناخته می‌شود
صرفه‌جویی در مصارف انرژی و آب و حرکت به سمت پسماند صفر از راهبردهای اصلی فولاد مبارکه است.
محسن ستاری، رئیس محیط‌زیست شرکت فولاد مبارکه در گفت‌وگو با چیلان گفت: دیدگاهی که در جامعه وجود دارد مبنی بر اینکه فولاد صنعتی آلاینده است دیدگاه مربوط به نیم قرن گذشته است. در ابتدا نماد توسعه صنعتی کشورها این بود که صنایعی با دودکش‌های بلند داشته باشند و دود از آن خارج شود. این نشان می‌داد که صنعت، یک صنعت فعال است و جامعه نیز جامعه مدرن است. لذا صنایع فولادی در ابتدا کنترل‌های لازم را نداشتند و حتی این آلودگی مظهر فعالیتشان بود؛ اما به‌تدریج با افزایش دامنه آگاهی‌ها و نیز افزایش تکنولوژی‌هایی که در خدمت محیط‌زیست و صنعت بود و نیز تغییر رویکرد مدیران و طراحان واحدهای فولادی که می‌گفت هم راستا و هم‌زمان با توسعه صنعت و افزایش ظرفیت باید ملاحظات زیست‌محیطی را نیز هنگام و بروز رسانی کرد صنایع فولادی امروز می‌توانند بسیار پاک باشند.
او توضیح داد: با رویکرد دیگر می‌توان گفت صنایع فولادی صنایع دوستدار محیط‌زیست هستند چراکه ضایعات و قراضه‌های فلزی را که مؤجل آلودگی محیط‌زیست شود را می‌توان جمع‌آوری کرده و بازیافت نمود. لذا می‌توان این‌گونه گفت که قراضه و فولاد و همین‌طور محصولات فولادی ازجمله معدود صنایعی هستند که قابلیت صد درصد بازیافت و استفاده مجدد را دارند.
ستاری ادامه داد: امروزه صنایع فولادی درعین‌حال که پتانسیل آلایندگی را دارند، می‌توانند صنعتی پاک و به دور از آلودگی باشند و این مسئله تنها به رویکرد مدیران آن سازمان‌ها و ملاحظات زیست‌محیطی آنها بستگی دارد. چنانچه امروزه صنعت فولاد را صنعتی آلاینده بدانیم بی‌انصافی است و بدون توجه به پیشرفت تکنولوژی و به خدمت گرفتن صنایع فولادی از تکنولوژی‌های دوستدار محیط‌زیست است.
او خاطرنشان کرد: فولاد مبارکه ازجمله معدود شرکت‌هایی بوده که از همان ابتدای تاسیس، ارزیابی اثرات زیست‌محیطی فعالیت‌های خود را در منطقه با کمک تیم دانشگاهی و سازمان حفاظت محیط‌زیست مورد بررسی قرار داده و بر همان مبنا زیرساخت‌های لازم را برای کنترل آلایندگی‌ها، تصفیه پساب‌ها و مدیریت پسماندهای خود در نظر داشته است. فولاد مبارکه متناسب با افزایش ظرفیت‌های خود که در واقع نیاز استراتژیک کشور بوده، ملاحظات زیست‌محیطی را نیز دیده و متناسب با آن سیستم‌های کنترل آلایندگی را ارتقا داده و ظرف سالیان اخیر به لحاظ کمبود منابع آبی و دغدغه‌ای که جامعه اطراف از بحث مسائل آب و مصرف آن در صنعت فولاد داشته، طرح‌های جامعی را بر روی بازچرخانی و استفاده مجدد از پساب‌ها داشته است.
رئیس محیط‌زیست فولاد مبارکه اظهار داشت: در تعامل سازنده و در حمایت از جامعه اطراف خود برای پساب‌های تصفیه نشده شهری، شبکه جمع‌آوری و هدایت پساب‌های ایجاد کرده تا از پساب مضر و آلاینده شهری برای مصرف در صنعت فولاد بهره بگیرد و در مقابل برداشت آب خام از رودخانه را کاهش دهد. بر اساس اطلاعات و گزارش‌هایی که انجمن جهانی فولاد به‌عنوان یک نهاد قابل‌اطمینان در دنیا در زمینه تولید، بازاریابی و فروش محصولات فولادی ارائه نموده، اکنون فولاد مبارکه الگوی کاهش مصرف آب در دنیا شناخته شده و ازاین‌جهت مورد تقدیر سازمان GIR و EFQM اروپا نیز قرار گرفته‌ایم.
او گفت: در حوزه کنترل آلاینده‌های هوا نیز سیستم‌های دفع و کنترل آلاینده را بروز رسانی کرده‌ایم و سطح استاندارد آنها را محدودتر می‌کنیم و همین‌طور الزامات زیست‌محیطی را متناسب با نظام مدیریت زیست‌محیطی که از سال ۷۶ تا به امروز در شرکت استقرار پیدا کرده را توسعه و بروز رسانی می‌کنیم. سعی ما این است که در مقیاس جهانی یک سازمان موردپذیرش جامعه بین‌المللی قرار بگیریم چراکه محصولات فولاد مبارکه در ۳۰ نقطه جهان و ازجمله اروپا عرضه می‌شود و لازمه کار ما این است که فرآیند تولیداتمان یک فرآیند پایدار و متوازن با حفظ محیط‌زیست باشد.
او تصریح کرد: براین مبنا، بر روی کاهش ضایعات دفعی در حال کار هستیم و ضایعات ویژه خود را با نظارت سازمان محیط‌زیست کاملا امحاء کردیم و برخی ضایعات را که یک زمانی به‌عنوان پسماند دور ریختی به آن نگاه می‌کردیم امروز بر روی آنها طرح بازیافت و فرآوری در حال انجام است و به‌عنوان یک. محصول جانبی صنعت فولاد به بازارهای داخلی عرضه می‌کنیم. نظام مدیریت زیست‌محیطی در فولاد مبارکه بر مبنای استاندارد ISO14000 و متناسب با آخرین ویرایش‌ها در حال بروز رسانی هستیم و تعامل بسیار سازنده‌ای با مخاطب اطراف و انجمن‌های کردم نهاد زیست‌محیطی داریم و انتظارات ذی‌نفعان را رصد کرده و متناسب با آن در سیاست‌های سازمانی لحاظ می‌نماییم.
ستاری، رئیس محیط‌زیست شرکت فولاد مبارکه در ادامه با ارائه توضیحاتی درباره دستاوردهای زیست‌محیطی فولاد مبارکه تصریح کرد: شرکت فولاد مبارکه در حوزه محیط‌زیست بر سه محور صرفه‌جویی در مصارف انرژی، جمع‌آوری، تصفیه و بازچرخانی پساب‌های شهری در صنعت و همچنین کاهش تولید ضایعات و حرکت به سمت پسماند صفر متمرکز شده است.
او به اقدامات انجام‌شده در حوزه انرژی نیز اشاره و بیان کرد: مطالعاتی در خصوص امکان بازیابی حرارتی از گازهای خروجی دودکش‌ها و مشخصا واحد نیروگاه انجام شده و پروژه‌ای در قالب مکانیسم توسعه پاک تعریف شده است.
ستاری با اشاره به ذهنیت اشتباهی که در مورد صنایع فولاد وجود دارد، تأکید کرد: اینکه فولاد صنعتی آلاینده است دیدگاهی مربوط به نیم قرن گذشته است و با تغییر رویکرد مدیران و طراحان واحدهای فولادی، امروز صنعت فولاد در جهان صنعتی دوستدار محیط‌زیست است.
رئیس محیط‌زیست شرکت فولاد مبارکه با اشاره به اقدامات این شرکت در حوزه کاهش مصارف افزود: در این حوزه، شاخص مصارف هر ناحیه تعریف شده است. علاوه بر این، با تکمیل و توسعه سیستم‌های تصفیه پساب، مشخصا سیستم‌های مدرن تصفیه پساب مانند واحدهای RO شرکت فولاد مبارکه به دنبال این است که سهم بازچرخانی پساب‌های تصفیه‌شده را در خطوط تولیدی افزایش دهد.
ستاری با تأکید بر اینکه در حال حاضر تمامی پساب‌های شرکت تصفیه می‌شود و در بخش کشاورزی و آبیاری فضای سبز موجود در شرکت استفاده می‌شود، ادامه داد: این شرکت در یک مرحله با توسعه تصفیه‌خانه‌های خود توانست ۲۰ درصد از پساب تصفیه‌شده را به ابتدای خط بازگرداند؛ ضمن اینکه با تکمیل و راه‌اندازی سیستم‌های اسمز معکوس قادر خواهد بود در این راه گام‌های مهم‌تری بردارد. او با اشاره به اهمیت مسائل زیست‌محیطی در مجموعه فولاد مبارکه گفت: محصولات فولادی ازجمله معدود محصولاتی است که ۱۰۰ درصد امکان بازیافت دارد.
او با تأکید بر اینکه فولاد مبارکه از ابتدای راه‌اندازی، اثرات زیست‌محیطی فعالیت‌هایش در منطقه را با کمک تیم دانشگاهی و سازمان محیط‌زیست مورد بررسی قرار داده، تصریح کرد: بر همین مبنا، این شرکت زیرساخت‌ها را برای کنترل آلاینده‌ها، تصفیه پساب‌ها و مدیریت پسماند در نظر داشته است.
او با بیان اینکه در مورد کاهش ضایعات نیز تلاش‌های بسیاری صورت گرفته است تصریح کرد: این شرکت فرایندهای فرآوری و فروش ضایعات را دنبال می‌کند تا بتواند از فراوری سرباره، محصول جانبی با ارزش‌افزوده ایجاد کند.