خيابان سيد علیخان
حسین غزالی | یک خيابان فرعي كه خيابان فردوسي را به چهارباغ عباسي متصل میکند و از قدیمالایام به نام (سيد علیخان ناميده شده) شايد كمتر شهروندي از اين ديار بداند سيد علیخان كه بود؟ سيد علیخان ابن ميرزا احمد الحسن الحسيني معروف به سيد علیخان مدني شيرازي شارح صحيفه سجاديه سيد علیخان در غروب جمعه پانزدهم جمادیالاول ۱۰۵۲ هجری قمري در مدينه متولد شد. پدرش سيد نظامالدین احمد از دانشوران شيرازي تبار حجاز بود، سيد علي هنوز خردسال بود كه پدرش دعوت قطب شاه هفتم فرمانرواي حیدرآباد را اجابت كرد و براي راهنمايي مؤمنان شبهقاره، رهسپار هند شد. كودك شيرازي تبار زير نظر مادر ارجمندش رشد يافت و در چهاردهسالگی به دعوت پدر رهسپار هند شد و در آنجا از محضر دانشمندان بزرگي كه به شوق بهرهوری از فضاي مناسب حیدرآباد به سمت شبهقاره میشتافتند سود برد. محفل پدر از جايگاه اديبان، پزشكان و فقيهان بود. سيد علي، در اين نشستها از حضور آن بزرگان بسيار بهرهور شد. او به دنبال دورهای زندان در حیدرآباد، از زندان گريخت و به دربار اورنگ زيپ پادشاه برهان پور رفت و وي مقدم او را گرامي داشت و لقب خان به او بخشيد، بدين ترتيب فرزند دانشمند سيد نظامالدین به صدرالدین سيد علیخان شهرت يافت. سيد علیخان پس از بجا آوردن مناسك حج و زيارت عتبات عاليات و امام هشتم امام رضا (ع) به اصفهان آمد تا با دانشوران اين ديار آشنا شود. در اصفهان شاه سلطان حسين صفوي از وي به گرمي استقبال كرد و سيد علیخان بهپاس اين مهماننوازی شايسته، كتاب شريف رياض السالكين في شرح صحيفه سيد الساجدين كه ثمره دوازده سال تحقيق و نگارش او بود به ديار صفوي هديه كرد. او در دوران اقامت در اصفهان شاگردان بسيار پرورد ازجمله علامه گرانمایه حضرت شيخ محمدباقر مجلسي، دانشور ارجمند حضرت شيخ باقر مؤسس، محمدحسین مكي و دانشمند وارسته حضرت سيد محمدحسین خاتونآبادی اصفهاني سرور دانشمندان سده يازدهم هجري، سرانجام به شيراز شهر نياكان بلندآوازهاش رفت و با خاطري آسوده به پژوهش، نگارش و تدريس پرداخت درحالیکه از وي بيش از نوزده اثر ارزشمند باقي مانده بود، در سال 1120 هجري قمري به ديار حق شتافت، استادان و دانشجويان و مؤمنان شهر شيراز كه پيكر گرانبهاترین گوهر درياي ادب و هنر را تا حرم حضرت احمد بن موسي شاهچراغ همراهي كردند و در اين حريم پاك به خاك سپردند.
*روزنامهنگار پیشکسوت