۳ برابر بودن تقاضا و هویج ۳۵ هزار تومانی
درحالی که در موج پنجم بیماری کرونا به سر می‌بریم و جامعه به شدت با این بیماری درگیر شده است مردم بیش از پیش به مصرف خوراکی‌های تقویتی نیاز دارند اما باز هم همانند ماه‌ها و موج‌های گذشته، با قیمت‌های بالای میوه و تره‌بار روبه‌رو هستیم. هنوز قیمت‌های نجومی لیمو، پرتقال، سیر و ... در موج‌های قبلی کرونا از خاطر نرفته است که امروز با قیمت سرسام‌آور هویج مواجه شدیم.
این روزها هویج در بازار مشهد به کیلویی ۲۸۰۰۰ تومان رسیده و مسئولین امر حتی از هویج کیلویی ۳۵۰۰۰ تومانی سخن می‌گویند. مسئولین امر می‌گویند تقاضای بیش از حد و سه برابرِ عرضه باعث شده تا قیمت هویج بالا برود. آن‌ها می‌گویند در همه جای دنیا قیمت میوه نوسان دارد.
حسین مصدق، رئیس اتحادیه صنف فروشندگان میوه و سبزی مشهد در گفت‌وگو با ایسنا در این خصوص می‌گوید: افزایش قیمتی در اقلام دیگر میوه و سبزیجات نداشته‌ایم و فقط هویج به خاطر افزایش مصرف قیمتش افزایش یافته است. پرتقال چون میوه این فصل نیست و قیمت روز است، قیمتش بالاست. ما هم دوست نداریم قیمت‌ها بالا باشد چرا که قدرت خرید مردم پایین می‌آید و فروش ما مغازه‌دارها هم کم می‌شود.
تقاضای فعلی برای خرید هویج سه برابر تولید آن است
او تاکید می‌کند که تقاضای فعلی برای خرید هویج سه برابر تولید آن است و ادامه می‌دهد: زمانی که مصرف زیاد است و تولید هم آنچنان افزایش پیدا نکرده باشد، قیمت‌ها بالا می‌رود و این افزایش قیمت دست ما، شما و میدان بار نیست. ما اکنون حتی سود قانونی خودمان را هم اعمال نمی‌کنیم چرا که مردم قدرت خرید ندارند. اگر دست ما باشد اصلا هویج نمی‌آوریم چرا که با این قیمت‌ها و سودِ حداقلی آن، مغازه‌دارها ضرر می‌کنند.
مصدق درباره قیمت هویج خاطرنشان می‌کند: شنبه از میدان بار هویج را به کیلویی ۲۷۰۰۰ هزار تومان خریدیم که حداقل پنج الی ۶ کیلو هم خراب دارد که همین پنج-۶ کیلو با این قیمت هویج، ضرر زیادی برای کاسب محسوب می‌شود. طبق سود رسمی می‌توانیم هویجی که ۲۷۰۰۰ تومان خریده‌ایم را تا قیمت ۳۵۰۰۰ تومان به فروش برسانیم اما با پایین‌ترین نرخ سود ارائه می‌کنیم و فقط برای نیاز مردم می‌آوریم.
موج‌های کرونایی چیزی نیست که قابل پیش‌بینی نباشد. از ماه‌های گذشته قابل پیش‌بینی بود که موجی به وقوع می‌پیوندد و همراه آن تقاضای مردم برای خرید خوراکی‌هایی نظیر میوه‌ها افزایش می‌یابد. اما چرا مدیریت لازم برای اینکه مردم در زمان نیاز به یک کالا با قیمت نجومی مواجه نشوند صورت نپذیرفته است؟
عامل اجرا در تولید، صادرات و واردات بخش خصوصی است اما آمارها دست بخش دولتی است/ سقف تولید و میانگین مصرفی میوه در کشور ما مشخص نیست
حیدر ساکن برجی، رئیس اتحادیه بارفروشان مشهد در گفت‌وگو با ایسنا دلیل این فقدان مدیریت را نداشتن اطلاعات لازم برای بخش خصوصی می‌داند و اظهار می‌کند: سقف تولید و میانگین مصرفی میوه در کشور ما مشخص نیست و به همین دلیل هم نمی‌توانیم برنامه‌ریزی منسجمی داشته باشیم. به عنوان مثال بخش خصوصی نمی‌داند که چه اندازه تولید هویج نیاز دارد؛ در گذشته اتحادیه بارفروش‌های مرکزی بود و بخشی از این کار را انجام می‌داد اما اکنون منِ تولید کننده اطلاعی از تولید در شیراز، اصفهان و شهرهای دیگر ندارم. نمی‌دانم میزان تولید و سطح زیر کشت این سبزی در شهرهای دیگر چقدر است. در دوره‌ای قرار شد جهادکشاورزی این کار را انجام و اطلاع دهد اما یا نتوانستند یا نشد. عامل اجرا در تولید، صادرات و واردات بخش خصوصی است اما آمارها دست بخش دولتی است و این دو باید به یکدیگر لینک شوند تا آن مدیریتی که مدنظر است، انجام شود.
بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌های حوزه میوه و تره‌بار بدون نظم است
او بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌های حوزه میوه و تره‌بار را هم بدون نظم می‌خواند و با اشاره به آن‌ها می‌گوید: این بی‌نظمی باعث مشکلات فراوانی می‌شود. مثلا یک روز می‌گویند واردات موز ممنوع است، بعد ۳۰۰۰ تن موز با کشتی می‌آید و می‌گویند با تعرفه آزاد ۲۵ درصد وارد کنید. یا بخشنامه‌ای را ارسال می‌کنند اما دستورالعمل‌های ابلاغی‌شان با بخشنامه‌ها متفاوت است. صادرات فلان کالا یک روز مجاز است و یک روز مجاز نیست. در تمام حوزه‌ها دستورالعمل‌های آنی و زودگذر داریم اما در حوزه میوه و تره بار بدتر از همه است. اکنون هیچ پیش‌بینی برای آتیه محصولات کشاورزی نداریم و صادرکنندگان نمی‌دانند به طرف‌های خارجی خود باید چه بگویند.
رئیس اتحادیه بارفروشان مشهد در پاسخ به سوالی درباره کیفیت و قیمت هویج در کلی‌فروشی‌ها و میدان‌بار تاکید می‌کند که اکنون در انتهای فصل برداشت هویج در شیراز و آغاز فصل برداشت اصفهان قرار داریم اما هنوز عرضه به حد بالای خودش نرسیده است و ادامه می‌دهد: بنابراین به دلیل شیوع بیماری کرونا و اینکه هویج توصیه به مصرف شده است، تقاضا بیشتر از عرضه است و باعث بالا رفتن قیمت هویج شده است. طبق قیمت‌های روز چهاردهم مرداد ماه، هویج در میدان بار از کیلویی ۱۵ تا ۲۰ هزار تومان به مغازه‌دارها و خریدارهای کلی به فروش می‌رسید.
در کشورهای دیگر نوسان قیمت میوه به گونه‌ای است که اجحاف در حق مصرف کننده نشود
ساکن برجی متذکر می‌شود: بحث میوه و تره بار در تمام دنیا به همین صورت است و نوسان زیادی دارد. در کشورهای دیگر نوسان قیمت به گونه‌ای است که اجحاف در حق مصرف کننده نشود و اگر گفته می‌شود سود متعارف ۲۰ درصد است، همان ۲۰ درصد اعمال می‌شود اما در ایران درصدها متاسفانه رعایت نمی‌شود و در این حوزه نابسامان هستیم وگرنه در تمام کشورها این بالا رفتن قیمت‌ها وجود دارد و به آب و هوا، میزان بارندگی، قیمت تمام شده، میزان مصرف و ... بستگی دارد. در حال حاضر پرتقال میوه فصل فعلی نیست و دو نفر ریسکش را قبول کرده و پرتقال را ذخیره‌سازی کرده بودند و الان اقدام به فروش کردند.
افزایش سه برابری تقاضا نسبت به عرضه، بخشنامه‌های نامنظم، ناهماهنگ بودن دولت با بخش خصوصی، اطلاع ندادن جهادکشاورزی به تولیدکنندگان یا هر دلیل و بهانه دیگری که وجود داشته باشد، چیزی جز سوء مدیریت را به تصویر نمی‌کشد که برآیندش نهایتا آن شده که مردم بیماری که نیازمند ویتامین‌ها هستند باید با قیمت‌های نجومی مواجه شوند.