کتابهایی که همچنان درباره «هدایت» نوشتهمیشوند
«ما همه از زیر شنل گوگول بیرون آمدهایم...» این جمله معروف را داستایوسکی درباره گوگول گفتهاست که دامنه تاثیرگذاریش بر ادبیات داستانی روسیه بر اهالی آن پوشیده نیست.
«ما همه از زیر شنل گوگول بیرون آمدهایم...» این جمله معروف را داستایوسکی درباره گوگول گفتهاست که دامنه تاثیرگذاریش بر ادبیات داستانی روسیه بر اهالی آن پوشیده نیست. محمود دولتآبادی هم با استناد به این جمله چنین حرفی درباره صادق هدایت که فردا (بیست و هشتم بهمن) زادروزش است گفته: «ما همگی از زیر شنل صادق هدایت بیرون آمدهایم.» و این جمله هم به دلیل تاثیر صادق هدایت بر ادبیات داستانی ایران است.
کتابهای زیادی درباره هدایت متولد شده در سال 1281 به قلم نویسندگان مختلف نوشته شدهاست که برخی از آنها عبارتند از: «صادق هدایت، از افسانه تا واقعیت» نوشته محمدعلی همایون کاتوزیان، ترجمه فیروزه مهاجر/ «صادق هدایت» نوشته محمود کتیرایی/ «مجموعهای از آثار صادق هدایت» نوشته محمد بهارلو/ «هدایت، بوف کور و ناسیونالیسم» نوشته ماشاءالله آجودانی/ «خودکشی صادق هدایت» نوشته هوشنگ پیمانی/ «آشنایی با صادق هدایت» نوشته م. ف. فرزانه (چاپ پاریس شامل دو مجلد بوده است: صادق هدایت چه میگفت؟ و آنچه صادق هدایت به من گفت) / «صادق هدایت و هراس از مرگ» نوشته محمد صنعتی/ «ارزیابی آثار و آرای صادق هدایت» گردآوری مریم دانایی برومند/ «صادق هدایت» نوشته ونسان مونتی ترجمه حسن قائمیان/ «صادق هدایت در تار عنکبوت» نوشته مصطفی فرزانه/ «صادق هدایت در گذر زمان»» نوشته موسیالرضا طایفی اردبیلی/ «نقد و تفسیر آثار صادق هدایت» نوشته محمدرضا قربانی/ «نیمه پنهان سرگذشت صادق هدایت» نوشته جهانگیر هدایت/ «صادق هدایت داستاننویس» نوشته جعفر مدرس صادقی/ «داستان یک روح» (شرح و متن بوف کور صادق هدایت) نوشته سیروس شمیسا/ «روی جاده نمناک» نوشته محمد قاسم
زاده/ و «زندگی، عشق و مرگ از دیدگاه صادق هدایت» نوشته شاپور جورکش. در مقدمه کتاب «صادق هدایت داستان نویس/ برگزیدهای از داستانهای کوتاه صادق هدایت» نوشته جعفر مدرس صادقی، نویسنده اصفهانی میخوانیم: «صادق هدایت فقط نویسنده «بوف کور» نیست. «بوف کور» یک راهحل شخصی بود. صادق هدایت با «بوف کور» خودش را تخلیه کرد و به آخر خط رسید. تجربه «زنده به گور» و «سه قطره خون» در «بوف کور» به اوج تجلی و غایت خود رسید و بعد از «بوف کور» دیگر زمینهای برای ادامه این تجربه وجود نداشت. اما جاهطلبی هدایت در این حد متوقف نماند. او نمیخواست فقط برای سایه خودش بنویسد. صادق هدایت کار نوشتن را با یک برخورد حرفهای شروع کرده بود و بعد از «بوف کور» هم کار خودش را به همان روال سابق ادامه داد. صادق هدایت به جز «زنده به گور»، «سه قطره خون» و «بوف کور» بیش از چهل داستان کوتاه چاپ شده در کارنامهاش دارد و بهترین دستاوردهای او را که حاصل یک برخورد حرفهای با این فرم بود باید در میان همین داستانها پیدا کرد.»
بعد از گذشت 120 سال اگرچه هدایت آن شدت تاثیر سابق را بر نویسندگان نسل جدید ندارد اما ادبیات داستانی که همچنان او را از وامداران خود میداند از او تاثیر گرفته و کتابهای مختلفی همچنان درباره او نوشته میشود و پژوهشهای زیادی نیز انجام میشود.