رفتار انتخاباتی به عنوان یک کنش سیاسی بیانگر درجه‌ای از مشارکت سیاسی مردم در نظام سیاسی - اجتماعی جهت اثرگذاری بر سرنوشت خود و جامعه است.
ناصر حسینی منجزی| رفتار انتخاباتی منبعث از اراده و آگاهی، زمینه‌ای است که بر اساس آن می‌توان هویت سیاسی افراد را به صورت علمی موردمطالعه و تجزیه‌وتحلیل قرار داد . رفتار انتخاباتی افراد جامعه که بر اساس فهم سیاسی آنان و تفسیر آن فهم انجام می‌گیرد، به نوعی می‌تواند بر اصلاح و ایجاد تغییرات بنیادی در آن نظام سیاسی - اجتماعی جهت نیل به وضعیت مطلوب‌تر اثرگذار باشد . رفتار انتخاباتی مردم، از مهمترین وجوهی است که نوع جامعه سیاسی را معلوم می‌سازد و ساختار کلی و چگونگی اتخاذ خط و مشی کلی آن را در بلندمدت تبیین می‌کند . به‌طورکلی؛ عوامل بسیاری بر رفتار انتخاباتی (انتخاب شوندگان و انتخاب‌کنندگان) تأثیرگذار است ولی در این میان نقش برخی عوامل کمتر و برخی از ارزش تأثیرگذاری بیشتری برخوردار هستند. تأثیرگذاری این عوامل امری ثابت نیست، بلکه امری است متغیر و در زمان‌ها و مکان‌های گوناگون نتایج متفاوتی را به دنبال خواهد داشت؛ بنابراین؛ مجموعه‌ای
از عواملی که موجب تغییر نگرش انتخاباتی افراد در جوامع مختلف می‌شود؛ بر اساس تاریخ وقوع، آگاهی سیاسی، مشارکت مدنی، آزادی مطبوعات، گردش آزاد اطلاعات، تالارهای گفتگو، مسئله پردازی‌های سیاسی - اجتماعی و ... متفاوت هستند و جوامعی موفق‌ترند که در زمینه آگاهی‌بخش سیاسی و اجتماعی بازتر عمل کرده باشند . در مجموع؛ برای تغییر نگرش‌ها و رفتارهای انتخاباتی سه استراتژی تغییر پاداش‌ها و هزینه‌ها، مواجهه مستقیم با موضوع نگرش و درخواست‌های اقناع‌کننده وجود دارد. برای تغییر رفتار و نگرش انتخاباتی مخاطبان نیز سه هدف می‌توان برشمرد که مشارکت هرچه بیشتر انتخاب‌کنندگان در انتخابات، آگاهی دادن به شهروندان در مورد معیارهای انتخاب شوندگان و برنامه‌های آنان و تغییر نگرش انتخاب‌کنندگان نسبت به برنامه‌های انتخاب شوندگان از جمله آن است. برای دسترسی به سه هدف مذکور می‌باید منظومه‌های نگرشی مخاطبان در زمینه انتخابات را شناخت. جمع این عناصر و تأثیر آنها بر یکدیگر، رفتار انتخاباتی شهروندان را به همراه دارد که با شناسایی و تعیین میزان تأثیرگذاری آنها، می‌توان تغییراتی را در نگرش‌ها ایجاد کرد . شعارهای انتخاب شوندگان باید با رفتار و عملکرد
آنها مطابقت داشته باشد و با صداقت و امانت‌داری و امیدآفرینی زمینه شفاف‌سازی و ارتقاء «سرمایه اجتماعی» را در جامعه فراهم آورند. مهمترین مؤلفه سرمایه اجتماعی جلب «اعتماد عمومی» (اعم از اعتماد افقی و اعتماد عمودی) است. اعتماد عمومی «انسجام اجتماعی» را به دنبال دارد و انسجام اجتماعی «مشارکت همگانی» را در پی خواهد داشت.
