نجات کشاورزی اصفهان با عبور از نگاه سنتی 

اصفهان به‌عنوان قطب کشاورزی کشور بیش از ۴۰۰ هزار هکتار اراضی کشاورزی دارد. استانی که نیمی از باغات و اراضی زراعی آن در حوزه زاینده‌رود قرار گرفته و از دیرباز بخش کشاورزی این استان به‌عنوان حقابه دار آن شمرده می‌شود تا جایی که حتی در تدوین طومار مرسوم به شیخ بهایی این حقابه‌ها ثبت شده است. در این طومار که امروز به‌عنوان یک سند تاریخی شناخته می‌شود نام کلیه مزارع و روستاهای حقابه دار زاینده‌رود، نظام توزیع آب، نوع کشت و شیوه مدیریت آبیاری اراضی تحت پوشش این رودخانه ذکر شده است. اما در چند دهه اخیر و به‌خاطر بحران خشکسالی و بی‌آبی در استان اصفهان، تأمین آب برای بخش کشاورزی را با چالش‌های زیادی مواجه کرده است و صدمه زیادی به بخش کشاورزی بخصوص در شرق اصفهان زده است. افت شدید سطح آب زیرزمینی و خشک‌شدن بسیاری از چشمه‌ها، چاه‌ها و قنوات استان هم به کاهش سطح زیر کشت انواع محصولات زراعی و باغی منجر شده به‌طوری‌که امروز شاهد بایر شدن مزارع و اراضی کشاورزی زیادی هستیم که بعضاً سوابق کشت هزاران ساله داشتند.

ادامه از صفحه یک: این بحران آبی آثار سوء دیگری نیز برای بخش کشاورزی داشته است. افزایش نرخ بیکاری کشاورزان و بالارفتن آمار مهاجرت از روستاها به سمت کلان‌شهر اصفهان و دیگر شهرهای کشور به جز مشکلاتی است که امنیت غذایی و تولیدات کشاورزی را دچار مخاطره کرده است. بحران کم‌آبی امروز به بحران اجتماعی و امنیتی هم دامن زده است که هر سال شاهد تجمع و اعتراض عده‌ای از کشاورزان برای دریافت حقابه‌شان شده است. اما موردی که در این سال‌ها از آن غفلت شده و باید به آن توجه کرد پژوهش‌هایی است که در تولید بذرهای سازگار با کم‌آبی انجام شده و نتایج حاصل از آنها موفقیت‌آمیز بوده؛ اما عملاً به مزرعه‌ها که می‌رویم نشانی از استفاده از آنها دیده نمی‌شود و هنوز بسیاری از نحوه کشت‌ها به شکل سنتی انجام می‌شود. جدای از تغییر فرهنگ و نگاه کشاورزان به این دستاوردها مسئولان هم باید برای این پژوهش‌ها قدری ارزش قائل شوند تا نتایج آن در مزرعه‌های آزمایشگاهی و در کتابخانه‌های مراکز تحقیقاتی خاک نخورد. امروز می‌توان با استفاده از آنچه که محققان به آن رسیده‌اند از بحران‌های اجتماعی و امنیتی و بخصوص امنیت غذایی عبور کرد و نگران بحران‌های کم‌آبی و بی‌آبی در استان اصفهان نبود.