نفسهای «نصفجهان» به شماره افتاد؛ وضعیت بنفش در مرکز شهر
شنبه سیاه در اصفهان؛ غلظت آلایندهها از مرز هشدار گذشت / احمدآباد در شرایط اضطرار
اصفهان نخستین روز هفته را با هوایی به شدت آلوده و شاخص میانگین ۱۷۸ (قرمز) آغاز کرد. در حالی که غلظت آلایندهها در ایستگاه احمدآباد به عدد خطرناک ۲۳۰ رسیده، هواشناسی با صدور هشدار زرد، از تداوم انباشت آلایندهها تا دوشنبه خبر داد. تنفس در این شرایط برای تمام شهروندان مضر است.
صبح امروز، شنبه ۱۵ آذرماه، خورشید در آسمان اصفهان نای طلوع نداشت. چتری ضخیم از دود و ذرات معلق، گنبدهای فیروزهای و منارههای تاریخی شهر را در خود بلعید تا «نصفجهان» یکی از آلودهترین روزهای پاییزی خود را تجربه کند. برخلاف انتظار برای هوایی لطیف در میانه پاییز، شهروندان اصفهانی هفته خود را با طعم گس سرب و گوگرد آغاز کردند. آمارهای رسمیِ نگرانکننده که از ایستگاههای سنجش کیفیت هوا مخابره میشود، حاکی از یک جهش ناگهانی در غلظت آلایندهها نسبت به روز گذشته است؛ جهشی که وضعیت را از «ناسالم برای گروههای حساس» به سمت «ناسالم برای عموم» و در برخی نقاط به مرز بحران کشانده است. این وضعیت بحرانی زنگ خطری جدی برای سلامت عمومی جامعه است که با
رکوردشکنی آلایندهها در نخستین روز هفته
دادههای دریافتی از سامانه برخط کنترل کیفیت هوای سازمان محیطزیست نشان میدهد که میانگین شاخص کیفی هوای کلانشهر اصفهان (AQI) در ساعت هفت صبح امروز، عدد ۱۷۸ را نشان میدهد. این عدد به معنای حاکمیت رنگ قرمز بر نقشه شهر و وضعیت «ناسالم برای تمام گروههای سنی» است.
مقایسه این آمار با روز گذشته نشان میدهد که پایداری جو و پدیده وارونگی دما (اینورژن) با سرعتی بالا کیفیت هوا را تنزل دادهاند؛ چراکه دیروز هوای اصفهان در شرایط ناسالم برای گروههای حساس قرار داشت، اما امروز نفس کشیدن حتی برای افراد سالم نیز دشوار و زیانبار شده است. افزایش ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون (PM2.5) که عامل اصلی این تیرگی است، میدان دید افقی را کاهش داده و لایهای خاکستری بر فراز شهر ایجاد کرده است.
وضعیت بنفش و بسیار ناسالم در کانونهای ترافیکی
بررسی جزئی و نقطهبهنقطه ایستگاههای پایش آلودگی، عمق فاجعه را بیشتر نمایان میکند. در میان ایستگاههای سنجش، ایستگاه احمدآباد با ثبت شاخص عجیب و نگرانکننده ۲۳۰، در وضعیت بسیار ناسالم (رنگ بنفش) قرار گرفته است. این عدد به منزله وضعیت اضطراری است که در آن تمام افراد باید از تردد در فضای باز خودداری کنند.
پس از احمدآباد، منطقه کردآباد با شاخص ۲۰۰ در لبه مرز وضعیت بنفش ایستاده است. وضعیت در سایر نقاط شهر نیز چندان تعریفی ندارد و همگی در محدوده قرمز (ناسالم برای عموم) قرار دارند:
-
۲۵ آبان و فرشادی: شاخص ۱۹۱
-
پروین: شاخص ۱۸۹
-
کاوه: شاخص ۱۸۳
-
فیض: شاخص ۱۸۲
-
هزار جریب: شاخص ۱۷۸
-
رودکی: شاخص ۱۶۷
-
زینبیه: شاخص ۱۶۹
-
دانشگاه صنعتی: شاخص ۱۶۲
-
ولدان: شاخص ۱۶۱
-
پارک زمزم: شاخص ۱۵۹
-
میرزاطاهر: شاخص ۱۵۶
-
سپاهانشهر: شاخص ۱۵۴
این ارقام نشان میدهد که هیچ منطقهای در کلانشهر اصفهان از هجوم ریزگردها و آلایندههای شیمیایی در امان نمانده است.
سرایت آلودگی به شهرهای اقماری؛ از خمینیشهر تا قهجاورستان
آلودگی هوا تنها محدود به هسته مرکزی اصفهان نیست و شهرهای مجاور نیز در این مهِ دودآلود گرفتار شدهاند. بر اساس گزارشهای ثبت شده، شهر قهجاورستان با شاخص ۱۹۰ و خمینیشهر با شاخص ۱۸۵ در وضعیت قرمز و ناسالم برای عموم قرار دارند. همچنین شاهینشهر با عدد ۱۵۷ و کاشان با شاخص ۱۵۱ نیز شرایط مشابهی را تجربه میکنند و آسمان این شهرها نیز به رنگ خاکستری گراییده است.
در این میان، تنها نقاطی که تا حدودی وضعیت قابلتحملتری دارند، ایستگاه علوم پزشکی کاشان با شاخص ۱۴۲ (ناسالم برای گروههای حساس) و شهرهای مبارکه با شاخص ۸۵ و بیمارستان صاحبالزمان با شاخص ۶۷ هستند که در وضعیت «قابل قبول» گزارش شدهاند.
هشدار زرد هواشناسی: حبس هوا تا دوشنبه ادامه دارد
اداره کل هواشناسی استان اصفهان با تحلیل نقشههای پیشیابی، چشمانداز امیدوارکنندهای برای روزهای آتی ترسیم نکرده است. کارشناسان هواشناسی با صدور هشدار سطح زرد اعلام کردهاند که به دلیل استقرار سامانه پایدار جوی و نبود وزش باد مؤثر، شرایط برای انباشت آلایندهها کاملاً مهیاست.
طبق این پیشبینی، روند افزایشی غلظت آلایندهها و کاهش کیفیت هوا دستکم تا روز دوشنبه ۱۷ آذرماه ادامه خواهد داشت. این پدیده سکون هوا (Isfahan Air Stagnation) مناطق وسیعی از جمله مناطق مرکزی استان، شاهینشهر و میمه، فرودگاه اصفهان، کبوتر آباد، لنجان (زرینشهر)، مبارکه، نجفآباد، اصفهان و برخوار (دولتآباد) را تحت تأثیر قرار میدهد. بنابراین، شهروندان نباید انتظار بهبود ناگهانی کیفیت هوا را در ۴۸ ساعت آینده داشته باشند.
راهنمای شاخصها و توصیه به شهروندان
با توجه به اینکه شاخص کیفیت هوا (AQI) معیاری برای تعیین میزان آلودگی و اثرات آن بر سلامت است، دانستن مفاهیم رنگها در این روزها حیاتی است:
-
۰ تا ۵۰ (سبز): پاک
-
۵۱ تا ۱۰۰ (زرد): سالم
-
۱۰۱ تا ۱۵۰ (نارنجی): ناسالم برای گروههای حساس (کودکان، سالمندان، بیماران قلبی و ریوی)
-
۱۵۱ تا ۲۰۰ (قرمز): ناسالم برای عموم مردم
-
۲۰۱ تا ۳۰۰ (بنفش): بسیار ناسالم
-
۳۰۱ تا ۵۰۰ (قهوهای): خطرناک
در شرایط فعلی که میانگین شهر در وضعیت قرمز و برخی نقاط در وضعیت بنفش است، پزشکان اکیداً توصیه میکنند که شهروندان، بهویژه افراد آسیبپذیر، از هرگونه فعالیت ورزشی در فضای باز، ترددهای غیرضروری و حضور در مراکز پر ترافیک شهر خودداری کنند. استفاده از ماسکهای فیلتردار و مصرف مایعات و لبنیات میتواند تا حدی اثرات مخرب تنفس این هوای سمی را کاهش دهد.