چرا پرخوابیم؟
خواب هــم مثل غذاسـت كه بدن ما به مقدار بهينهاى از آن نياز دارد و چه بيشتر بخوريم و چه كمتر از آن، دچار عوارض مىشويم. در این رابطه نظر دكتـــر كوروش نامدارى، دكتراى روانشناسى بالينى و عضــو هيئت علمى دانشگاه اصفهان را جویا شدیم که در پی میخوانید.
خواب هــم مثل غذاسـت كه بدن ما به مقدار بهينهاى از آن نياز دارد و چه بيشتر بخوريم و چه كمتر از آن، دچار عوارض مىشويم. در این رابطه نظر دكتـــر كوروش نامدارى، دكتراى روانشناسى بالينى و عضــو هيئت علمى دانشگاه اصفهان را جویا شدیم که در پی میخوانید.
پرخوابى چیست؟
ابتدا لازم به ذکر است که انسان پس از يک خواب عميق، شاداب از خواب برمىخيزد و آماده كار و كوشش روزانه مىشود. از اين روست كه خواب براى سلامتى مفيد است و از آن به عنوان نيروى مولد انرژى و بهبودبخش ياد مىكنند و هر چند ما یک سوم زندگانى خود را در خواب مىگذرانيم؛ اما تعداد زيادى از افراد به اين مقدار بسنده نمىكنند و به نوعى دچار افراط در خوابيدن هستند. در این بین پرخوابى گذرا و موقتى عبارتست از اختلال الگوى طبيعـــى خواب و بيدارى كه با دشوارى در بيدار ماندن و ميل به ماندن در رختخواب براى مدت طولانى يا با استفاده از هر فرصت كوتاه براى رفتن به رختخواب به منظور چرتزدن است. اين افراد معمولا زودتر از حد معمول خسته مىشوند، بيشتر و زودتر از حد معمول مىخوابند و صبحها به سختی برمیخیزند. اين مسئله روابط خانوادگى، كيفيت انجام وظايف محوله درخانه یا محلكار وضعيت جسمى و روانى فرد را اختلال ايجاد مىكند.
افراد مستعد
شيوع پرخوابى در جوانان و اشخاص بيكار بيشتر است. در ضمن شكايت اين افراد شـــامل خواب ناخواسته و نامناسب در ساعات بيدارى، كاهش فعاليتهاى حركتــى و شناختى، چرتزدنهاى غيرقابل كنترل و افزايش مدت زمان كلى خواب در 24 ساعت است. پرخوابى به صورت زيادى در زمان خواب و خوابآلودگى مفرط روزانه تظاهر مىكند. همچنین آنها براى خواب ناگهانى در حال بيدارى شكايت مىكنند، دچار حملات خواب هستند و قادر به بيدار ماندن نيستند؛ اما اين اصطلاح نبايد در مورد كسانى كه فقط به علت خستگى خوابآلودهاند، به كار رود.
علل پرخوابی
به طوركلى علل پرخوابى را مىتوان در دو دسته طبى و روان شناختى تقسيمبندى کرد. از جمله علل طبى، به حالت سعى و متابوليک، حالات آنسفاليتى و ترک داروهاى محرک و از جمله علل روانشناختى، افسردگى و واكنشهاى اجتنابى است.
مقدار نياز به خواب و راهکارهای پیشنهادی
نياز به خواب افراد الگوهاى متفاوتى دارد. به طور معمول بزرگسالان به شش تا هشت ساعت خواب شبانه نياز دارند كه اين ميزان به عوامل متعدى از جمله ميزان فعاليت روزانه، وضعيت جسمى روانى، نوع اشتغال و عوامل اختصاصى ديگرى كه براى هر فرد مطرح است، بستگى دارد.برای درمان ابتدا لازم است علت پرخوابى بررسى شود تا ضمن اینکه از عوارض آن كاسته شود، به درمان فرد پرداخت و در اين زمينه بايد آگاهىهاى لازم در اين خصوص به افراد ارائه شود.