تجربه‌ای برای ساختن با دیگران

اصفهان امروزـزهرا السادات حسینی: گاهی کافی است در کنار دیگران باشی تا خلاقیت زنده شود. فعالیت‌های هنری جمعی، از نقاشی روی دیوار تا ساخت سازه‌های موقت، نه‌تنها خروجی‌های دیدنی دارند بلکه تجربه‌هایی عمیق و انسانی برای شرکت‌کنندگان رقم می‌زنند. تجربه‌هایی که به‌جای رقابت بر همکاری تکیه دارند و به‌جای تکنیک بر ارتباط.

رنگ‌هایی که با هم معنا پیدا می‌کنند

یکی از ساده‌ترین و در عین حال مؤثرترین نمونه‌های هنر جمعی، نقاشی دسته‌جمعی است. بومی بزرگ در میان جمع قرار می‌گیرد، هرکس بخشی از آن را به سبک خودش رنگ می‌زند و در پایان، تصویری خلق می‌شود که نه حاصل یک ذهن، که محصول چندین نگاه، احساس و روایت است. شاید زیباترین بخش این تجربه نه نتیجه نهایی، بلکه همان روند همکاری و کنار هم بودن باشد.

محله‌هایی که با کمک مردم جان می‌گیرند

رنگ‌آمیزی فضاهای عمومی، از دیوار مدرسه گرفته تا پله‌های فرسوده، می‌تواند با مشارکت ساکنان بهانه‌ای برای گفت‌وگو و همدلی باشد. چنین پروژه‌هایی محله را از جایی عبوری به جایی برای ماندن تبدیل می‌کنند. کودکان با افتخار از کنار دیواری عبور می‌کنند که نقشی از آن را خودشان زده‌اند. بزرگ‌ترها هم با دیدن نتیجه کار جمعی، احساس مالکیت و تعلق بیشتری به فضای زندگی خود پیدا می‌کنند.

سازه‌هایی که موقتی‌اند اما ماندگار

در برخی محله‌ها یا پارک‌ها، گروه‌هایی از مردم با استفاده از مواد طبیعی یا بازیافتی، سازه‌هایی خلق می‌کنند؛ از آلاچیق و کلبه گرفته تا مجسمه‌های محلی و مسیرهای بازی کودکان. مهم نیست سازه چقدر بزرگ یا ماندگار باشد. مهم این است که در دل ساختن، آدم‌ها با هم حرف می‌زنند، ایده می‌دهند، می‌خندند و همدیگر را می‌شناسند.

اگر بخواهیم چیزی را با هم بسازیم

اگر قرار باشد در محله یا محل کار، یک فعالیت هنری گروهی شکل بگیرد، چه پیشنهادی دارید؟ اگر از من بپرسید، پیشنهاد من طراحی و اجرای یک دیوارنگاره مشترک است؛ دیواری که فرهنگ، تاریخ، تنوع و امیدهای آن محل را روایت کند. پروژه‌ای مثل «تابلوهای زنده محله» که با همراهی هنرمندان، خانواده‌ها، نوجوانان، سالمندان و فعالان اجتماعی شکل می‌گیرد می‌تواند فقط در یک روز حال محله را عوض کند.

موضوع این دیوار می‌تواند «همبستگی و امید» باشد. نه شعاری، بلکه صمیمی. تصاویری از طبیعت، چهره‌های آشنا، نمادهای بومی یا حتی نوشته‌هایی کوتاه از زبان مردم. مشارکت در این پروژه فرصتی است تا نه فقط زیبایی خلق شود بلکه ارتباط بازسازی شود. هم‌محله‌ای‌هایی که شاید ماه‌ها فقط از کنار هم عبور کرده‌اند حالا با هم چیزی می‌سازند، حرف می‌زنند و در یک تجربه جمعی شریک می‌شوند.

هنر وقتی جمعی می‌شود، از قاب‌های رسمی فاصله می‌گیرد و به دل زندگی روزمره می‌آید. کافی است ابزارش ساده باشد، فضا باز باشد و دل‌ها برای باهم بودن آماده. شاید فرصت بعدی ساختن همین نزدیکی باشد؛ با همان‌ها که هر روز می‌بینیمشان اما کمتر با آن‌ها چیزی ساخته‌ایم.