تورق تاریخ در جویباره اصفهان

اصفهان نمونه بارز زیست مسالمت‌آمیز ادیان توحیدی در کنار یکدیگر و احترام به عقاید همنوعان با هر نوع گرایش دینی و مذهبی است. گوشه‌گوشه این شهر نشانه و داستانی از یک قوم و قبیله و اعتقاد و مذهبی دارد که شاید کنار هم بودن آنها برای بسیاری خارج از تصور باشد. تصوری آرمانی که در قلب نصف جهان تحقق‌یافته است. از خیابان‌های جلفا که معروف به محله اروپایی‌های اصفهان است گرفته تا جویباره که تاریخ خود را با حضور یهودیان ساکن در آن گره‌زده آن هم در دیاری که اکثریت ساکنان آن مسلمان هستند همه‌وهمه نماد هویت اخلاقی و تاریخی است. تفاوت سبک و سیاق معماری‌ها صرف‌نظر از لایه‌های تاریخی که برای ما بازخوانی می‌کند هویتی اعتقادی مختص به هر منطقه ایجاد کرده است که گاهی مورد لطف و حمایت قرار گرفته است و در برخی مواقع با کم مهری و کج‌سلیقگی‌ها تنها مخروبه‌ای از آنها باقی‌مانده است. خبرنگاران و فرهنگ دوستان اصفهانی در قالب توری که به همت اداره گردشگری شهرداری اصفهان برگزار شد برای بازدید از گوشه‌ای از این شهر که بهتر است بر آن نام موزه شهر گذاشته شود راهی محله جویباره شدند. محله‌ای که از ابتدای ورود به آن برگ‌برگ تاریخ را با خود ورق می‌زند. مناره‌های دارالضیافه نخستین بنا تاریخی است که مشاهده می‌کنیم، قدمت این مناره‌ها به قرن هشتم هجری قمری بازمی‌گردد. بر اساس تزیینات و سبک معماری، قدمت مناره‌‌های دارالضیافه به دوره ایلخانی می‌رسد. تمام این جزئیات را محمد فاتحی راهنمای تور می‌گوید. محله جویباره جاذبه‌های متناقض و زیبایی دارد، خانمی سالمند بر روی یکی از نیمکت‌های پارک تازه‌ساز محله نشسته است و برای ما از رسوم یهودیان در مراسم ازدواج و عزاداری‌هایشان می‌گوید. لابه‌لای صحبت‌هایش خانه‌اش را نشان می‌دهد و می‌خندد می‌گوید خانه من هم حال‌وروز محله را دارد یک‌طبقه قدیمی و یک‌طبقه نوساز است. خیلی خلاصه وضعیت محله را توصیف کرد. در همین لحظه راهنمای تور که خود از اهالی محله جویباره است می‌گوید: دو سه دهه گذشته شکوه و قدمت این محله را بهتر می‌توانستید مشاهده کنید خانه‌های تاریخی ارزشمند و اماکن تاریخی که بعضا بخشی از آن‌ها تخریب شده و دیگر نشانی از آنها نیست. او ادامه می‌دهد: بخش زیادی از خانه‌های موجود در محله متعلق به ادوار گوناگون تاریخی است که ثبت ملی نیز شده؛ اما رسیدگی به آنها چندان جدی گرفته نشده است. یکی از زیباترین جاذبه‌های گردشگری محله جویباره وجود کنیسه‌هایی است که در این منطقه وجود دارد. در حال حاضر 15 کنیسه در این محل وجود دارد که برخی از آنها نیازمند توجه ویژه از لحاظ معماری است تا به سرنوشت خانه‌های تاریخی همین حوالی دچار نشوند. این میراث گران‌بها روایتگر روزهایی است که بر پیشینیان ما گذشته است به بهانه شهرسازی و نوسازی آنها را دفن نکنیم.