جشنواره کودک، گام نخست سینمای کودک

اصفهان امروز- شهرام احمدزاده:

در طول جشنواره تعداد زیادی از آثار را دیدم که فیلم‌های خوب زیادی در میان آن‌ها بود. فیلم‌های کوتاه «سکوت» محصول مشترک ایتالیا و فرانسه و «بوی کباب» ساخته بنگلادش، آثار خوبی بود. فیلم بلند کانادایی «استاد جاسوس‌ها» هم فیلم سرگرم‌کننده خیلی خوبی در ژانر سینمای کودک و نوجوان بود که آدم‌بزرگ‌ها را هم به دنبال خود می‌کشید. این فیلم هم سرگرم‌کننده بود و هم وجه معمایی، پازل‫وار و پیچیده داشت. فیلم، ماجرای کودکی است که با کسی که می‌خواهد جاسوسی را دستگیر کند، همراه می‌شود. «استاد جاسوس‌ها»، در کنار صحنه‌های درگیری، اکشن و سریع، صحنه‌های کمیک زیادی داشت. درگیری‌های فیلم هم عاری از خشونت و در فضایی تلطیف‫شده طراحی‌شده بود، ضمن این‌که فیلم از عنصر تکنولوژی به شکل دل‌نشینی سود برده بود، اما در این استفاده افراط نکرده بود. این فیلم، قهرمان‫محور و با حس و پایان‌بندی مثبت بود و من از آن لذت بردم.

فیلم بلند ایرانی «شکلاتی» هم فیلم جذابی در ژانر کودک و نوجوان بود، دقیق ساخته‌شده بود و کارگردان بر روی فیلم‌نامه، میزانسن، طراحی صحنه، کارگردانی و بازی‌ها کار کرده بود. به هنگام نمایش این فیلم، کودکان حاضر در سالن با آن ارتباط بسیار خوبی برقرار و شور و حال و سروصدای زیادی به پا کردند، چراکه فیلم موزیک‫محور بود و به‌جا از قطعات موسیقی حتی مدرن و رپ سود برده بود و به این شیوه بچه‌ها را جذب می‌کرد. البته خانواده‌ها هم فیلم را به دلیل کشش فیلم‌نامه آن دوست داشتند. فیلم بلند ایرانی «بیست‌ویک روز بعد» هم مثل فیلم کوتاه «سکوت»، فضای دردناک و تلخی داشت و ماجرای کودکی بود که با سرطان گرفتن مادرش مواجه می‌شود. این فیلم به بخشی از واقعیت جامعه می‌پرداخت، به کودکانی که یک‌شبه بزرگ می‌شوند و دنیایشان عوض می‌شود و حتی نوجوانی و جوانی را تجربه نمی‌کنند. کودکانی که دنیا خیلی زود، چهره سخت، جدی و پیچیده خود را به آن‌ها نشان می‌دهد و مسئولیت‌های بزرگ و مشکلات زیادی پیش پای آن‌ها می‌گذارد. فیلم بسیار خوش‌ساخت بود، فیلم‌نامه کشش خیلی خوبی داشت و بچه‌ها و بزرگ‌ترها با صحنه‌های هیجانی و اکشن و مهدی قربانی، بازیگر نوجوان فیلم کاملا همذات‫پنداری کرده بودند. انیمیشن ایرانی «راز پروانه‌ها» هم سرگرم‌کننده بود و بچه‌ها با آن ارتباط برقرار کردند.

درمجموع جشنواره امسال خوب بود، گرچه جا دارد بهتر هم بشود و با اختصاص زمان بیشتر، آثار بهتری در آن ارائه شود. بااین‌همه جشنواره صرفاً یک شروع است و باید برای اکران عمومی فیلم‌های حاضر در آن، پیگیری و برنامه‌ریزی کرد. مشکل اصلی، نگاه ما به سینمای کودک است. این نگاه در نشست فیلم «شکلاتی» خودش را نشان دارد، وقتی‌که کارشناس برنامه خطاب به سهیل موفق، کارگردان فیلم گفت که چرا باوجود سابقه همکاری با اصغر فرهادی، از سینمای جدی وارد سینمای کودک شده است. این حرف دردناک است و نشان می‌دهد کارشناس‌های سینمایی، سینمای کودک را جدی نمی‌گیرند، درحالی‌که سینمای کودک، جزء جدی‌ترین و مهم‌ترین ژانرهای سینمایی است. عباس کیارستمی بزرگ، از سردمداران سینمای ایران، عمرش را در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان گذراند و آثارش را در آنجا ساخت. این دیدگاه موجب می‌شود فیلم‌های حاضر در جشنواره فیلم کودک، اکران عمومی نشود و به بازدهی مالی نرسد، درحالی‌که فیلم‌سازان دوست دارند آثارشان دیده شود و اگر نیاز به تحسین دارد، تائید و تشویق شود تا بتوانند بازهم فیلم بسازند.

کودکان ما هم باید مدام فیلم ببینند و با سینما اخت بگیرند و بزرگ شوند. جشنواره تنها یک شروع است و گاه شروع ضعیفی هم هست، چراکه در بسیاری از سئانس‌ها سالن پر نشد و صندلی‌ها خالی ماند. این نشان می‌دهد با اطلاع‌رسانی بیشتر و تسهیل فروش بلیت به مردم، می‌توان به افزایش حمایت‌ها و موفق‌تر شدن جشنواره کمک کرد.

پژوهشگر سینما