از شهروند خبرنگار تا انفجار در موصل

خانه هنرمندان اصفهان، عصر سه شنبه سوم شهريور سال جاری ميزبان وركشاپ گروهی كاريكاتور به مناسبت روز خبرنگار بود. در اين وركشاپ كه به همت خانه كاريكاتور اصفهان برگزار شد، جمعی از اعضای خانه كاريكاتور حول محورهای اصلی شهروند خبرنگار، خبرنگاری در شـــبكه های مجـــازی، اخبار بدون مرز و خطرات خبرنگاری و محورهای فرعی آزادی رسانه ها، رسالت خبرنگار، نقش رسانه های خارجی، خبرنگار و تكنولوژی، خطاهای خبرنگاری، شبكه های مجازی و خبر، منبع و صحت خبر، ريسک خبرنگاری و تاثيرات رسانه های خارجی به خلق اثر پرداختند كه به گفته مدير خانه كاريكاتــور :«آثار برگزيده همزمان با روز خبرنگار در قالب يک نمايشگاه گروهی ارائه خواهد شد.»

خــــانــــه کاریکاتـــور اصفهــــان: اول شــــهــــریور و دو نمایشگاه!
پیام پور فلاح، مدیر خانه کاریکاتور اصفهان در رابطه با برگزاری این ورکشاپ اظهار کرد:« خانه کاریکاتور اصفهان طبق برنامه ریزی های معمول خود هر هفته کارگاهی گروهی برگزار می کند که موضوعات بسیار متنوعی را از مباحث اجرایی تا تکنیک های سوژه یابی و رشته های موثر در آفرینش کارتون همچون مبانی علوم انسانی، مباحث خلاقیت و.. شامل می شود.»وی با اشاره به ارتباط این ورکشاپ با روز خبرنگار گفت:« از آنجایی که جنس کاریکاتور بسیار به مطبوعات نزدیک است و می‌توان کار کارتونیست را با کار روزنامه نگار به نحوی شبیه و هم عرض دانست، دغدغه روز خبرنگار همیشه برای ما وجود داشته است. بنابراین همچون سال گذشته اعلان عمومی این ورکشاپ را یک هفته پیش از برگزاری آن منتشر کردیم که اعضا اتودهایشان را کار کردند و امروز به صورت رسمی وارد فاز اجرایی می شود.»مدیر خانه کاریکاتوراز برگزاری نمایشگاهی از آثار برگزیده این ورکشاپ در شهریور خبر داد و افزود:« یکی دیگر از برنامه های خانه کاریکاتور در ادامه این ورکشاپ، برگزاری نمایشگاهی از آثار برگزیده اعضاست که پیش بینی می شود همزمان با روز خبرنگار برپا شود.»وی در رابطه با تعداد آثاری که در این نمایشگاه ارائه خواهد شد افزود:« متناسب با کیفیت آثار ارسال شده 30 تا 40 اثر انتخاب می شود.»پورفلاح همچنین از برپایی پنجمین نمایشگاه کارتون مطبوعاتی اصفهان همزمان با نمایشگاه روز خبرنگار خبر داد و گفت:« در راستای سلسله نمایشگاه های خانه کاریکاتور، پنجمین نمایشگاه آثار مطبوعاتی یک سال گذشته اعضا در نقش خانه حوزه هنری برگزار خواهد شد. بدین ترتیب ما دونمایشگاه کارتون مطبوعاتی به طور همزمان در شهریور سال جاری خواهیم داشت که زمان دقیق برگزاری آن متعاقبا اعلام خواهد شد».

تغییر نگرش: از شهروند خبرنگار تا انفجار در موصل! مدیر خانه کاریکاتور اصفهان در خصوص مبنای انتخاب موضوعات ارائه شده در ورکشاپ روز خبرنگار اظهارکرد:« ما بر اساس ایده یا بارش افکار، هر هفته با فعال‌ترین و حرفه ای ترین اعضا در رابطه با برنامه های پیش رو جلساتی هفتگی برگزار می کنیم. در این جلسات، ایده ها و نظرات اعضا به بحث گذاشته شده و پس از بررسی توسط شورای کارشناسی جهت اجرا ابلاغ می شود. در جلسه های گذشته با توجه به نزدیکی روزخبرنگار تصمیم شورا بر آن شد تا مانند سال گذشته ورکشاپ و نمایشگاهی در ارتباط با این روز برگزار شود؛ اما با یک تفاوت عمده و آن تغییر نگرش های کلیشه ای به مقوله روایت کارتونی خبرنگار بود.»پور فلاح ادامه داد:« به همین خاطر تمام جوانب کار مطبوعاتی را بررسی کردیم و به مسائل زیادی رسیدیم تا در نهایت توانستیم این موضوعات را به چهار موضوع کلیدی و 9ریز موضوع جنبی که واشکافی آن چهار موضوع است برسیم. همچنین خواستیم تا این موضوعات برای کارتونیست ها قابل چالش و تازه باشد تا به سوژه‌های خلاقانه برسند و کار تکراری انجام ندهند.» وی با اشاره به ریزموضوعات جنبی ورکشاپ ادامه داد:« وقتی به خود خبرنگار می اندیشیم، این تنها خبرنگار خالص و صرف نیست که به ذهن ما می آید بلکه ما با مجموعه‌ای از نشانه ها و مفاهیمی سر و کار داریم که به قولی تشکیل دهنده مفهوم خبرنگاری است. مواردی همچون: حقوق خبرنگار، سختی های این حرفه، اخلاق خبرنگاری و ...» مدیر خانه کاریکاتور افزود:« چالش دیگری که ایجاد کردیم بحث تاثیر‌پذیری مثبت و منفی رسانه های داخلی در بعضی موارد از رسانه های خارجی بود. این موضوع بدین خاطر مطرح شد که رسانه های ما در جریان بعضی وقایع و بازتاب آن‌ها و حتی ساختارهای تامین برنامه تحت تاثیر رسانه های خارجی قرار می گیرند.»پورفلاح با اشاره به پدیده نوظهور شهروند خبرنگار اظهار کرد:« شهروند خبرنگار پدیده ای است که در حال حاضر خیلی قابل بررسی است و در کارتون هم کمتر به آن پرداخته شده است بنابراین به عنوان موضوع اول ورکشاپ انتخاب شد. بعد از آن گفتیم که شهروند خبرنگار، اخبار خود را به کمک تکنولوژی در شبکه های مجازی منتشر می کند و بدین ترتیب ممکن است یک خبر کوتاه در عرض چند دقیقه در جهان منتشر شود . اینجا بود که بحث خبرنگار و تکنولوژی پیش آمد و همچنین بحث خطاهای خبرنگاری.» پور فلاح ادامه داد:« پس از این موضوعات رسیدیم به مبحث منابع و صحت خبر. ببینید شهروند خبرنگار به خاطر اینکه اصول حرفه‌ای و درجه بندی ارزشی اخبار را نمی داند، اخباری را منتشر می کند که ممکن است کذب بوده باشد. به این موضوع توجه داشته باشید که روزانه در تلگرام چه تعداد خبر می خوانید و به همان تعداد هم تکذیبیه!»وی تاکید کرد: « و در آخر رسیدیم به مقوله جان و شجاعت خبرنگار، آن هم با تکیه بر جریانات اخیر شهر موصل و ورود داعش و خشونت افسار گسیخته حاصل از آن. ما آمدیم و قضیه را این گونه مطرح کردیم که پاره ای از خبرنگاران، همچون خبرنگاران جنگ چگونه از جان خودشان گذشتند و در قلب شهر موصل برای کار خبری نفوذ کردند. جایی که جان انسان ها به چکاندن یک ماشه یا چلاندن یک دکمه بسته است!»مدیر خانه کاریکاتور در پایان تصریح کرد:« واقعه پلاسکو در رابطه با شهروند خبرنگار و آسیب های آن چیزهای زیادی را به مردم و رسانه ها آموخت.»