پیش بینی باران به‌موقع برای پاییز امسال اصفهان

مینا عباسپور - اصفهان امروز : در تابستان امسال اصفهان با دو پدیده گرمی بیش‌ازحد هوا در خردادماه و نیز بروز پدیده گردوغبار شدید تیرماه مواجه بود که موجبات نگرانی مردم و مسئولین را به همراه داشت. در همین راستا مدیرکل هواشناسی استان اصفهان به ارائه توضیحاتی در این خصوص پرداخت. اما در ابتدا مجید بیجندی بابیان اینکه منشأ گردوغبار بین دستگاه‌های مختلف محل مناقشه است، گفت: استان اصفهان در معرض ریگ جن سمنان، دریاچه نمک قم و تالاب گاوخونی قرارگرفته و درواقع در معرض شدید گردوغبار است که نمونه آن را دو هفته قبل مشاهده کردید. وی بابیان اینکه واژه‌ای به نام ریزگرد در فرهنگ لغت هواشناسی وجود ندارد و واژه گردوخاک مرسوم است، اظهار کرد: این گردوغبار شامل ذرات بسیار کوچکی است که به دلیل فرسایش خاک به وجود می‌آید. وقتی فرسایش در مکانی به وجود می‌آید با کمک باد به‌صورت خزشی، جهشی و معلق تبدیل می‌شود. بیجندی هم‌چنین به الگوهای جوی هواشناسی اشاره کرد و گفت: زمانی که نفوذ هوای خنک از عرض شمال به قسمت‌های پایین‌تر است سبب می‌شود در نواحی شمالی، شرقی و شمال شرقی سرعت باد افزایش یابد، چنانچه در روزهای 21 الی 23 تیرماه شاهد این نوع الگوی جوی بودیم و تعداد دفعات نفوذ این سامانه پرفشار تابع الگوهای جوی بوده و قابل پیش‌بینی نیست. وی ادامه داد: بااینکه این نوع الگوی جوی قابل پیش‌بینی نیست اما هواشناسی استان اصفهان 72 ساعت قبل آن را پیش‌بینی کرد و به دستگاه‌های متولی و مربوطه اطلاع‌رسانی لازم انجام شد.

مدیرکل هواشناسی استان اصفهان درباره الگوهای جوی هواشناسی بیان کرد: در فصول گرم سال در مواقعی که نفوذ هوای خنک از عرض‌های پایین‌تر باشد، سبب افزایش باد در نواحی شمال، شمال شرق و شرق می‌شود که تعداد دفعات نفوذ این سامانه پرفشار تابع الگوهای جوی بوده و قابل پیش‌بینی نیست.

بیجندی با اشاره به مالکیت سیاسی جغرافیایی دریاچه نمک قم گفت: ما به‌تازگی متوجه شدیم که ازنظر مالکیت سیاسی و جغرافیایی، ۴۲ درصد دریاچه نمک سهم استان اصفهان است و باید تدابیر ویژه‌ای برای خشکی اسف‌بار این دریاچه پیش‌بینی کنیم چراکه در غیر این صورت به‌زودی شاهد بروز پدیده گردوغبار نمکی از سوی این دریاچه به اصفهان خواهیم بود. برای مثال میزان گردوغبار دریاچه نمک قم از دو روز در سال ۶۵ به ۱۰۵ روز در سال ۹۶ افزایش‌یافته است.

با توجه به اینکه در بهار سال جاری برخلاف پائیز سال قبل، بارش‌های قابل‌توجهی را مشاهده کردیم، در راستای زمان بارش‌های پاییز سال جاری، معاون توسعه و پیش‌بینی هواشناسی استان اصفهان اظهار داشت: برخلاف سال گذشته که در آذرماه بارش اولین باران‌های پاییزی را مشاهده کردیم،پیش‌بینی‌شده است که امسال حدوداً از نیمه‌های آبان بارش‌های پائیزی از منطقه غرب اصفهان آغاز خواهد شد. نوید حاج بابایی یادآور شد: اگرچه باران‌های امسال با میزان و در زمان طبیعی خود بروز پیدا می‌کند اما این دلیل بر کافی بودن میزان بارش‌ها و حل شدن معضل کم‌آبی نخواهد بود.

اما در ادامه مجید بیجندی به‌طورکلی در مورد اینکه مقابله با پدیده‌های طبیعی راهکار درستی نبوده و باید به مدیریت وضعیت موجود و سازش‌پذیری مردم با تغییر اقلیم توجه شود، اظهار داشت: باید با تدابیر ویژه سازگاری لازم را به وجود آورد چراکه اصطلاح مقابله با گرما، آلودگی و گردوغبار اصطلاح اشتباهی است. به سبب شرایط جوی، بیشترین بیابان‌های جهان در مناطق هم‌سطح ایران قرارگرفته و عوامل مؤثر در ایجاد پدیده گردوخاک شامل جنس و پوشش گیاهی، شرایط جغرافیایی و خشک‌سالی‌های شدید است. بیجندی با اشاره به اقدامات انجام‌شده در خصوص ارتقاء سنجش پیش‌بینی نیز گفت: تنها دستگاهی که دید افقی را در سطح کشور و استان برداشت می‌کند، هواشناسی استان اصفهان است. وی از تهیه آمار و گزارش‌های جامع هواشناسی خبر داد و اظهار کرد: گزارش ۲۲ ساله فراوانی رخداد هواشناسی آماده‌شده و در اختیار مردم و مسئولان قرارگرفته است.

مدیرکل هواشناسی استان اصفهان در خصوص اینکه پدیده گردوخاک داخل استان اصفهان اتفاق تازه و نوظهوری نیست، اظهار کرد: هواشناسی استان اصفهان گسترده‌ترین شبکه ایستگاه هواشناسی را دارد اما طی ۱۰ سال اخیر تمام شهرستان‌ها درگیر پدیده گردوخاک بودند. ضمن اینکه هواشناسی استان اصفهان توانایی اندازه‌گیری پایش کلی شرایط جوی و میزان وزش باد را به‌طور جزئی اعلام می‌کند.

وی با اشاره به مسئله خشکسالی استان اصفهان عنوان کرد: مسئله خطیر و قابل‌توجه این است که گسترش خشکسالی می‌تواند در کانون‌های گردوغبار از حالت بالقوه به بالفعل تبدیل شود. وی با اشاره به اجرای مدل‌های هواشناسی در حوزه گردوغبار اظهار کرد: یکی از توانمندی‌های هواشناسی، وجود گیرنده‌های اختصاصی است که هر نیم ساعت یک‌بار تصاویر گردوخاک را نشان می‌دهد. با کمک آخرین متدهای هواشناسی می‌توان میزان گردوغبار استان اصفهان را کنترل و مدیریت کرد.

بیجندی از تقویت ایستگاه‌های پایش گردوخاک استان اصفهان خبر داد و گفت: سیستم پیش‌آگاهی هشداردهنده مناطق درگیر بحران به‌خوبی در حال فعالیت است. به دلیل همبستگی کامل بین وضعیت خشک‌سالی در هر مکان و فعال شدن کانون‌های گردوخاک، آخرین وضعیت خشک‌سالی استان به‌صورت مرتب، ماهیانه و فصلی توسط هواشناسی پایش می‌شود، بنابراین بااطلاع از غلظت ذرات معلق، امکان پیش‌بینی آن میسر خواهد شد و پایش و پیش‌بینی مکمل یکدیگر می‌شود. وی افزود: به علت کاهش بارش و استمرار شرایط خشکسالی، بسیاری از مناطق به کانون‌های گردوخاک تبدیل شدند و استفاده از شرایط سنتی کارایی خوبی ندارد درنتیجه تصاویر ماهواره‌ای نشان می‌دهد باوجود شرایط کانون‌های گردوخاک در استان‌های اطراف، باید سامانه اطلاع‌رسانی در حوزه گردوغبار راه‌اندازی شود.