گردشگری روستایی فرصت طلایی برای چرخه اقتصادی روستای خشوییه

حامد سلیمیان-لنجان-اصفهان امروز: سرزمین ما از فرهنگ‌ها، آداب‌ورسوم، جشن‌ها و پیشینه‌ی تاریخی غنی و ویژه ای برخوردار است، این فرهنگ‌ها و آداب و سنن می‌توانند جاذبه‌های خاص و قدرتمندی هم برای توسعه گردشگری داخلی و هم برای جذب گردشگران خارجی محسوب شوند؛ اما به‌راستی چگونه می‌توان در راستای حفظ و نگهداری از میراث طبیعی و فرهنگی سرزمین مان گام برداشت و در معرفی صحیح آن به دیگران تلاش کرد؟ شاید بتوان بهترین پاسخ به این پرسش‌ها را در دو واژه گردشگری روستایی و بوم گردی خلاصه کرد. از سوی دیگر توسعه‌ی پایدار روستایی، یکی از معیارهای اصلی توسعه‌یافتگی جوامع به شمار می‌آید که در سال‌های اخیر و به دنبال ارائه‌ی شیوه‌های مناسب زندگی در سطح روستاها از طریق حفظ و تقویت قابلیت‌های طبیعی و انسانی و همچنین کاهش محدودیت‌های آن‌ها به این مهم نگاهی ویژه شده است.

گردشگری روستایی

بسیاری از برنامه ریزان و سیاست‌گذاران توسعه، گردشگری را روشی مطمئن و با چشم‌انداز روشن برای توسعه‌ی پایدار معرفی کرده‌اند ازاین‌رو به نظر می‌رسد در سال‌های اخیر در کشور ما نیز با توجه به پتانسیل‌های بسیار بالای گردشگری روستایی، سازوکارهای مدونی در جهت توسعه گردشگری روستایی تعریف‌شده که این مهم باهدف توسعه پایدار روستایی، گسترش امکانات و بهبود شرایط زندگی نسل کنونی و نسل‌های آتی اقشار آسیب‌پذیر روستایی گره‌خورده است. امروزه روستاییان برای کسب درآمد و گذران زندگی در محیط روستاها ناچارند دست به فعالیت‌های مختلفی در زمینه‌های کشاورزی، دامداری، صنایع‌دستی یا کارهای خدماتی بزنند. در روستاهای ایران ظرفیت‌های بسیاری وجود دارد که می‌تواند موجب رونق گردشگری روستایی ما شود. گردشگری روستایی می‌تواند منبع جدید درآمدی برای روستاییان و به‌ویژه روستاییان کشورهای درحال‌توسعه باشد و تااندازه‌ای مشکلات آن‌ها را حل کند یا تقلیل دهد. لازمه این امر این است که گردشگران علاوه بر دیدن مناظر و چشم‌اندازهای طبیعی آن نقاط، با آداب‌ورسوم و فرهنگ آن روستا نیز آشنا شوند.

روستای خشوییه

روستای خشوییه نیز یکی از روستاهای بکر کشور در حوزه گردشگری به شمار می‌آید که امروز به‌عنوان روستای نمونه گردشگری معرفی‌شده است. خشوئیه، روستایی از توابع بخش باغ بهادران شهرستان لنجان و یکی از روستاهای زیبای مجاور زاینده‌رود است که مناظر خیره‌کننده‌ای دارد. معماری واحدهای همسایگی زیبای روستای خشوییه تحت تأثیر دو عامل زمان و مکان قرارگرفته است و اولین مسکن‌های این روستا به‌صورت مجتمع و در نطفه‌ی تشکیل روستا به شکلی بسیار فشرده و تودرتو با کوچه‌های باریک بر روی سطح مسطح و مشرف بر رودخانه ساخته‌شده و عمده مصالح به‌کاررفته خشت و گل است. وجودسیبه ها و کوچه‌های مسقف و سقف‌های طاق چشمه‌ای از مشخصات مسکن‌های قدیمی و هویتی روستاست که به‌هیچ‌وجه و با هیچ بهانه‌ای ازجمله عبور تأسیسات، ویلا سازی و... نباید دستخوش تغییرات ناگهانی قرارگیری.

نماینده مردم شهرستان لنجان در مجلس شورای اسلامی در خصوص انتخاب روستای خشوییه به‌عنوان روستای نمونه گردشگری، گفت: نگاه ما همواره در شهرستان لنجان این بوده که با خلق موقعیت‌های جدید در شهرستان اقدامات مؤثر و ماندگاری خلق و به ثبت برسانیم ازاین‌رو با توجه به موقعیت استراتژیک بخش باغ بهادران در حوزه طبیعت بکر منطقه و جذب گردشگر و توریست بر آن شدیم با تصمیمات کارشناسی شده و با سرمایه‌گذاری لازم در این بخش اقداماتی جهادی را در حوزه بوم گردی انجام دهیم. محسن کوهکن تصریح کرد: روستای خشوییه امروز به‌عنوان روستای نمونه گردشگری مطرح است لذا نگاه ما در این روستا اجرای طرحی جامع و کامل است تا بتوان با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و تشویق مالکان این روستا، جدای از ایجاد اشتغال موقت در روستای خشوییه، درآمدهای پایدار را رقم بزنیم چراکه با اجرای صحیح این طرح این روستا قطعاً شهره استان، کشور و جهان خواهد شد.

مردمی‌ترین اشکال توریسم

بخشدار باغ بهادران نیز با اشاره به اینکه تدوین برنامه‌ای جامع و تأکید کننده بر مشارکت دادن جامعه روستایی، توسعه گردشگری و ارتقای سرمایه اجتماعی را در پی دارد، گفت: گردشگری روستایی یکی از انواع گردشگری است که با بسیاری از الگوهای دیگر گردشگری پیوند دارد، ولی وجه مشخصه این نوع گردشگری استقرار در نواحی روستایی است که امروزه یکی از مردمی‌ترین اشکال توریسم محسوب می‌شود که به دلیل علاقه به تفریح در مناطق روستایی آغاز شد. حاجعلی محمدی تصریح کرد: باید توجه داشت سکونتگاه‌های روستایی به‌عنوان بخش مهمی از هر کشور درراه توسعه خود در کنار دیگر سرمایه‌ها، نیازمند سرمایه‌های اجتماعی هستند؛ چراکه در غیاب سرمایه اجتماعی، سایر سرمایه‌ها اثربخشی خود را از دست می‌دهند و بدون سرمایه اجتماعی، پیمودن راه‌های توسعه و تکامل فرهنگی و اقتصادی، ناهموار و دشوار می‌شوند.

گردشگری نوشدارو مشکلات اقتصادی

وی با اشاره به نقش گردشگری در مقام یک نوشدارو، برای حل تمام مشکلات اقتصادی نواحی روستایی، افزود: نوع نگاه به طبیعت‌گردی در این نوع از توریسم و تأکید آن بر حفظ منابع طبیعی، مقوله آموزش و به حداقل رساندن آسیب‌های وارده به طبیعت در طول سفر، اهمیت احترام گذاشتن به طبیعت را آشکار کرده و مانع آسیب رساندن به آن می‌شود، علاوه بر این محلی‌ها نیز از ارزش جاذبه‌های طبیعی منطقه زندگی خودآگاه شده و در کنار رشد فرهنگ حفظ محیط‌زیست، در پاسداری از آن کوشش خواهند کرد.

مناطقی بکر و زیبا

محمدی با اشاره به وجود پیر چنار قدیمی با عمر 3 هزار سال و برج قدیمی این روستا، ادامه داد: روستای خشوییه به‌عنوان روستای هدف گردشگری شهرستان لنجان با داشتن بافت قدیمی و جاذبه‌های تاریخی و طبیعی می‌توانند در توسعه اقتصادی منطقه نقش مهمی را ایفا کنند. وی اضافه کرد: از سوی دیگر روستای خشوییه به دلیل واقع‌شدن در بستر رودخانه زاینده‌رود سرشار از مناطقی بکر و زیبا است و این بستر منحصربه‌فرد نه‌تنها بخش مهمی از جلوه‌های گوناگون بخش باغ بهادران است بلکه موقعیتی مناسبی برای درآمدزایی اهالی روستا محسوب می‌شود. بخشدار باغ بهادران بیان کرد: روستای خشوییه ضمن برخورداری از بافت قدیمی و تاریخی، دارای آداب‌ورسوم و سنن ویژه خود بوده که می‌تواند برای هر گردشگری جذاب باشد و بوی اصالت و حفظ هنر گذشته در کوچه‌ها و دالان‌های این روستا به‌خوبی مشام می‌رسد.

ظرفیت‌های گردشگری خشوییه

وی عنوان کرد: زیرساخت‌های همچون آب، برق، گاز و... در روستای خشوییه مهیا بوده و طبق آمار 150 نفر ساکنین دائمی این روستا هستند اما در فصل بهار و تابستان شاهد افزایش 3 برابری جمعیت ساکنین این روستا هستم که این خود نشان از ظرفیت و موقعیت خاص این روستا در حوزه گردشگری دارد. محمدی با اشاره به فعالیت دهیاری و شورای روستای خشوییه، خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه اقامت شبانه گردشگر در روستا با عنوان بوم گردی از برنامه‌های راهبری صنعت گردشگری روستایی است، نماینده مردم لنجان در مجلس شورای اسلامی در حال پیگیری و فراهم کردن امکانات لازم برای بیتوته مسافران است که ساکنین روستا نیز از این مهم استقبال کرده‌اند تا با سرمایه‌گذاران بخش خصوصی در این حوزه همکاری داشته و این روستا به روستایی نمونه گردشگری مبدل شود.

اشتغال‌زایی در روستا با بوم گردی

وی توضیح داد: در بوم گردی، اهالی روستا خانه‌های خود را با امکانات اولیه در اختیاران مسافران قرار می‌دهند تا گردشگران با استفاده از این فضا، خاطره‌ای فراموش‌نشدنی از یک‌شب ماندن در روستا را تجربه کنند. بخشدار باغ بهادران گفت: اشتغال مهم‌ترین موضوعی است که در روستاهای هدف گردشگری موردنظر است و این مسئله موردتوجه نماینده مردم شهرستان لنجان بوده لذا در این زمینه باید تلاش شود اعتبارات لازم برای توسعه زیرساخت‌های روستای هدف گردشگری در شهرستان لنجان تخصیص داده شود، چراکه ما بر این باوریم رونق حوزه گردشگری، اشتغال‌زایی و ارزش‌افزوده مالی ازجمله مزیت‌هایی است که گردشگری روستایی به همراه دارد و نباید از این فرصت در چرخه اصلاح اقتصادی شهرستان غافل بود.