اما و اگرهای حذف واژه طلاق از شناسنامه زنان

اصفهان زیبا: واکنش‌ها متفاوت است: «زنان بعد از طلاق به همسر قبلی خود تعلق ندارند؛ لذا لزومی برای ذکر نام همسر در شناسنامه آنها وجود نخواهد داشت؛ بر این اساس می توان با اتخاذ تدابیری واژه طلاق از شناسنامه حذف شود.» «نبود واژه طلاق اثرات مثبت روحی و روانی زیادی دارد و به نظر می رسد اقدام دولت در ارائه لایحه حذف واژه طلاق از شناسنامه زنان مطلقه تصمیم درست و تاثیرگذاری است.» «حذف ثبت طلاق آسیب‌زاست.»

«اگر طلاق قانونی است؛ یعنی جامعه نیز باید پذیرای آن باشد و حذف آن از شناسنامه، زیر سوال بردن نفس قانون و سردرگم شدن زنان و حتی مردان خواهد بود.» «چنین تصمیماتی تبعات سنگین دارد و آسیب‌های متفاوتی از دل آن رشد خواهد کرد.» تلاش دولت برای ارائه لایحه حذف طلاق از شناسنامه زنان مطلقه این روزها، با واکنش‌های مثبت و منفی زیادی همراه است. موافقان و مخالفان حذف کلیدواژه طلاق، حالا روبه‌روی هم صف کشیده‌اند و استدلال‌های جورواجورشان را مطرح می‌کنند. عده‌ای این پیشنهاد دولت را ضرورتی اجتماعی برای افزایش نرخ ازدواج در جامعه می‌دانند و عده دیگر، اما آن را برنتابیده‌اند و اعمال آن را آسیب‌زا می‌دانند. رضا اسماعیلی، جامعه‌شناس و مسئول کمیته مطالعات صیانت از خانواده شورای فرهنگ عمومی استان اصفهان، اما در زمره دسته اول قرار می‌گیرد و از این تلاش دولت که گفته می‌شود در راستای تامین امنیت زنان و حضور پررنگشان در عرصه‌های مختلف اجتماعی و فرهنگی و... است، حمایت می‌کند. او با اشاره به اینکه فردی که طلاق می‌گیرد، تا مدت‌ها بار سنگینی را به دوش می‌کشد، بیان می‌کند: پاک‌کردن واژه طلاق از شناسنامه زنان باعث کاهش این بار می‌شود و اعتمادبه‌نفس آنها را افزایش می‌دهد. مسئول کمیته مطالعات صیانت از خانواده شورای فرهنگ عمومی استان به اصفهان زیبا می‌گوید: اما از طرف دیگر زمانی که زن و مردی که صاحب فرزند هستند، از همدیگر جدا می‌شوند و طلاق می‌گیرند، حذف نام طلاق از شناسنامه زنان موجب می‌شود تا احساس هویت و تعلق فرد به فرزندانش کاهش پیدا بکند. همچنین این موضوع ممکن است تبعات حقوقی زیادی را به وجود آورد. درست است که فرد از زندگی مشترک جدا شده است؛ ولی از فرزندان که ثمره آن هستند نمی‌تواند جدا شود؛ بنابراین علاوه بر تبعات حقوقی، مشکلات روحی و روانی را نیز در پی خواهد داشت. به همین علت، باید از منظر حقوقی تدابیری اتخاذ شود که افراد احساس مسئولیت خود را از دست ندهند و با فرزندان خود ارتباطات کافی را داشته باشند.

احساس آزادی بیشتر با حذف واژه طلاق
این جامعه شناس در بخش دیگری از سخنانش، خاطرنشان می‌سازد: حذف نام طلاق از شناسنامه زنان، تاحدودی باعث از بین رفتن تبعات روحی و روانی زنان و حضور پررنگ‌تر آنها در جامعه می‌شود؛ چرا که به‌هرحال، این افراد با خاتمه دادن به زندگی مشترک خود دچار آسیب‌های زیادی شده‌اند که خیلی از آنها ادامه دار است و همیشه همراه‌شان خواهد بود؛ اما آنچه حذف این مسئله، صرفا باعث از بین بردن برچسب طلاق است تا احساس آزادی بیشتری پیدا کنند و در جامعه حضور پیدا کنند. به‌اضافه اینکه در این حالت، افراد قادر هستند شخصیت قبلی خود را در نزد دیگران کتمان کنند؛ البته همین هم باعث می‌شود که رگه‌های پنهان کاری در زندگی این افراد افزایش پیدا کند و احتمالا تبعات حقوقی را به وجود آورد؛ به‌ویژه اینکه در حوزه زندگی اجتماعی و براساس موازین شرعی که برای ازدواج زنان شرط‌هایی وضع شده است، مثل اجازه پدر و... ،ممکن است در آینده مشکلاتی را به بار آورد.

کتمان زندگی گذشته
مسئول کمیته مطالعات صیانت از خانواده شورای فرهنگ عمومی استان در ادامه بیان می‌کند: حذف واژه طلاق از شناسنامه زنان نه تنها مشکلات حضور آنها در جامعه را به‌طورکلی از بین نمی‌برد؛ بلکه مسائل زیادی را برای آنها به وجود خواهد آورد. از سوی دیگر، ممکن است خیلی از خانم‌ها ازدواجشان را کتمان کنند و از آن سخنی به میان نیاورند که این موضوع در ازدواج‌های آتی آنها مسئله‌ساز خواهد بود. اسماعیلی در ادامه گفت و گو با اصفهان زیبا می‌افزاید: اعمال این قانون، سبب می‌شود که خیلی از ارزش‌های سنتی که برای ازدواج درنظر گرفته شده است، به‌ویژه موضوع باکره بودن دختران، جایگاه فعلی خود را از دست بدهد و تضعیف شود. در این صورت، روابط اجتماعی و انسانی بین زوج‌ها دچار مشکل می‌شود و در دراز مدت مسائل زیادی را ممکن شود.

نرخ بالای طلاق در جامعه
مسئول کمیته مطالعات صیانت از خانواده شورای فرهنگ عمومی استان اصفهان در ادامه می‌افزاید: با توجه به بالا بودن نرخ طلاق در جامعه، برای مثال نرخ 28درصدی طلاق در اصفهان در شش ماه اول سال و فروانی آن، حذف واژه طلاق از شناسنامه زنان، ضرورتی اجتماعی است؛ چرا که دولت مجبور است چنین تصمیماتی را بگیرد تا نرخ ازدواج در جامعه را افزایش دهد. رواج این موضوع همانطور که قبلا اشاره کردم، پیامدهای حقوقی و اجتماعی و روانی را هم در پی دارد؛ اما اگر عملی شود، قطعا دستاوردهای مثبت زیادی خواهد داشت./ گروه جامعه