نانوفناوری و درمان سرطان

دکتر محمدمهدی شانئی، دکترای فناوری نانو درباره تاثیر نانو بر درمان سرطان چنین گفت: فناوری نانو كاربردهای گسترده‌ای در علوم مختلف دارد. این فناوری با در دست گرفتن كنترل در سطوح مولكولی و اتمی و بهره‌برداری از خواصی كه در سطوح ظاهر می‌شوند، در تولید مواد، ابزاری توانمند به شمار می‌رود و استفاده از آن در كلیه علوم باعث شده تحقیقات در زمینه فناوری نانو به عنوان یک چالش اصلی علمی و صنعتی پیش روی جهانیان باشد.

از جمله كاربردهای این فناوری در پزشكی، می‌توان به استفاده از نانوذرات در دارورسانی و نانو ساختارها جهت افزایش بهره‌وری در روش های درمان بیماری‌های مختلف از جمله انواع سرطان،... و كاربرد وسیع نانوذرات به عنوان ماده حاجب در تصویربرداری اشاره كرد.

امروزه فناوری نانو به کمک تشخیص و درمان سرطان آمده است به طوری که سلول های سرطانی در حد نانومتر‌(9- 10متر) تشخیص داده شوند و با کمک فناوری نانو از بین برده شوند. اگر سرطان در مراحل اولیه تشخیص داده شود، در بهبود روش‌های درمانی آن بسیار حائز اهمیت است، درحال حاضر تشخیص و شناسایی سرطان معمولا بر اساس تغییرات سلول‌ها و بافت‌ها صورت می‌گیرد كه این كار با آزمایش‌های بالینی پزشكی و روش‌های تصویربرداری قابل انجام است.در این میان برای تشخیص سرطان در همان مراحل اولیه، باید محققین قادر به شناسایی تغییرات مولكولی باشند. این به معنای حساسیت بسیار بالای روش مورد استفاده است. در این میان قابلیت نانو ساختارها را برای ورود به سلول‌ها و آنالیز آنها، امیدبخش کرده است. نانوساختارها، شناسایی و امكان تصویربرداری از تومورهای سرطانی بسیار كوچک که دربرگیرنده صدهزار سلول سرطانی باشند را فراهم می‌کند. وسایل فعلی از این قدرت تشخیصی برخوردار نیستند.

باتوجه به موارد فوق، پیش بینی می شود طی سال های آینده فناوری نانو پیشرفت های چشمگیری در زمینه آشكارسازی زودرس، تصویربرداری ملكولی، ارزیابی از موثربودن درمان، درمان هدفمند و چندمنظوره و جلوگیری و كنترل سرطان داشته باشد.استفاده از این نانو‌ذرات به عنوان دارو و برای درمان سلول‌های بدخیم سرطانی هیچ‌گونه تاثیر سوئی بر سلول‌ها و بافت‌های سالم بدن برجای نمی‌گذارند. پس از رسیدن این نانوذرات به تومورها، داروهای درون آنها به وسیله نوارهای باریک نور لیزر فعال می‌شوند که به این درمان فتوداینامیک می گویند. این نانوذرات همچنین قادر به مشخص کردن میزان تاثیر درمان بر سلول‌های بدخیم هستند. این نظرکه تنها با تزریق یک عامل بتوان تشخیص، درمان و گزارش در خصوص میزان اثربخشی درمان را انجام داد، امری است که فقط با کمک نانوفناوری میسر می‌شود.نانوذرات طلا به واسطه عملكرد بی نظیرشان، ابزاری با حساسیت بسیار مطلوب برای دستكاری مولكول‌های زیستی و همچنین ردیابی با لیزر هســـتند. از جملـــه قابلیت‌های این ذرات، سرعت بالای گرم شدن آنها درحدود ده ها درجه در ظرف تنها چند نانو ثانیه است كه این ویژگی از یكسو موجب صدمه دیدن مولكول می شود و از سوی دیگر می توان از آن برای بررسی مولكولی استفاده کرد.