مثبت و منفی دستكاری ارز مسافرتی

اصفهان زیبا: فروش ارز مسافرتی با نرخ ارز یكی از سیاست های جدید دولت و درواقع یكی از گام های نخستین دولت برای آزادسازی نرخ ارز است. از میان برداشتن بوروكراسی های اداری و جلوگیری از بروز بسیاری از فسادها در كشور نتایج مثبتی هستند كه با عملیاتی شدن این اقدام محقق می شود و به گفته برخی كارشناسان اقتصادی، حذف ارز دولتی برای مسافران فرصتی مهم برای چابک سازی دولت به شمار می رود. فارغ از تاثیرات مثبتی كه این سیاست ارزی به دنبال دارد، به اعتقاد برخی از كارشناسان اقتصادی نیز در شرایطی كه ارز مسافرتی با نرخ آزاد به مسافران تعلق بگیرد، تقاضا افزایش پیدا كرده و همین امر به افزایش قیمت دلار منجر می‌شود و به این ترتیب میزان سفرهای خارجی كاهش پیدا خواهد كرد.

براساس بخشنامه جدید بانک مركزی، از این پس فروش ارز مسافرتی با نرخ آزاد انجام می شود. به این ترتیب ارز مبادله‌ای که دولت به مسافران سفرهای خارجی به صورت سالیانه ۳۰۰ دلار تخصیص می داد، هم حذف می شود و مسافران برای تامین نیازهای ارزی خود در سفرهای خارجی، به بازار آزاد مراجعه می کنند.هم‌زمان با قرار گرفتن این خبر روی خروجی خبرگزاری ها، برخی از كارشناسان در رابطه با این اقدام دولت به اظهارنظر پرداختند. به گفته برخی از فعالان بخش خصوصی این اقدام دولت درجهت یكسان سازی نرخ ارز انجام نشده است. در این باره سید رضی حاجی آقا میری، عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی ایران به ایسنا توضیح داده است حذف ارز مسافرتی در جهت یکسان سازی نرخ ارز نیست و این دستورالعمل می‌تواند به دلیل پایین آمدن قیمت نفت و کم شدن درآمد ارزی صادر شده باشد.به گفته حاجی آقامیری، دولت به این فکر می‌کند که این ارزی که در اختیار دارد و در اقتصاد کشور توسط مسافر و واردکننده خرج می‌شود، محدود است؛ بنابراین تصمیم دارد در مواردی مانند عرضه ارز مسافرتی جلوی آن را بگیرد؛پس این دستورالعمل به هر دلیلی صادر شده باشد، در بازار تاثیرگذار است و قیمت ارز افزایش پیدا می كند.

گام نخست دولت برای آزادسازی نرخ ارز
اما درباره تاثیراتی كه حذف ارز دولتی برای مسافران به دنبال دارد، عضو كمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در گفت و گو با اصفهان زیبا، حذف ارز دولتی مسافران را اقدامی مثبت از سوی دولت ارزیابی می كند. معصومه آقاپور علیشاهی می گوید: ارزی كه مسافران با نرخ دولتی برای مسافرت های خارجی تهیه می كردند، كفایت نمی كرد و مسافران باز هم ناچار می‌شدند، ارز خود را از بازار آزاد تهیه کنند؛ بنابراین این اقدام تاثیری روی میزان سفرهای خارجی نخواهد داشت. آقاپور علیشاهی تصریح می كند: این اقدام یعنی حذف ارز دولتی برای مسافران یک قدم كوتاه از سوی دولت است كه منجر به برداشتن گام بزرگ‌تر، یعنی آزادسازی نرخ ارز خواهد شد.

كاهش فساد و سفته بازی بانک ها
این عضو كمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با تاكید بر تاثیرات مثبت این سیاست ارزی دولت عنوان می‌كند: با تحقق این اقدام، یعنی حذف سهمیه ارز مسافرتی از مشكلاتی مانند بوروكراسی های اداری، سفته بازی بانک‌ها، فسادهای مالی برای اختصاص ارز، حجم نامه‌نگاری ها و بالاخره بلاتكلیفی مسافران فاصله خواهیم گرفت. آقاپور علیشاهی بیان می كند: فروش ارز آزاد به مسافران یک فرصت است؛ حذف ارز دولتی برای مسافران خارجی با هدف چابک سازی دولت صورت گرفته و با عملیاتی شدن این اقدام به سمت آزادسازی نرخ ارز حركت خواهیم كرد.

فرصتی برای چابک سازی دولت
این عضو كمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی ادامه می دهد: ارز دولتی كه در گذشته به مسافران تعلق می گرفت، همانند سوسوی یک ستاره در شب تاریک بود كه تاثیر چندانی در تاریكی شب نداشت؛ اما با حذف ارز دولتی برای مسافران از بروز بسیاری فسادها در كشور جلوگیری می شود. به گفته آقاپور علیشاهی حذف ارز دولتی برای مسافران با هدف آزاد سازی نرخ ارز و همچنین یكسان سازی نرخ ارز از سوی دولت انجام شده و عملیاتی شدن این اقدام گام مهمی برای پیوستن به سازمان تجارت جهانی است.

كاهش سفرهای خارجی مسافران
«افزایش تقاضا و كاهش عرضه به دنبال حذف ارز دولتی برای مسافران، منجر به افزایش قیمت دلار خواهدشد.» این را كارشناس مسائل اقتصادی استان به اصفهان زیبا می گوید. محمدرضا شهنام پور در این باره به اصفهان زیبا توضیح می دهد: یكی از دلایل عمده استقبال مردم از سفرهای خارجی، تفاوت نرخ ارز بود؛ اما در شرایط فعلی حذف ارز دولتی برای مسافران تاثیر مستقیمی روی سفرهای خارجی دارد و سفر های تفریحی به خارج از كشور كاهش پیدا می كند. محمدرضا شهنام پور با اشاره به تاثیر حذف ارز دولتی بر قیمت دلار تصریح می كند: در حال حاضر مشخص نشده كه چه میزان ارز از سوی بانک‌ها به مسافران تعلق می گیرد، فقط اعلام شده كه ارز با نرخ آزاد به مسافران تعلق بگیرد.

فروش ارز آزاد و افزایش قیمت دلار
به گفته شهنام پور، هر گونه دخالت دولت در عرضه و تقاضای بر بازار تاثیر می گذارد و با حذف ارز دولتی مسافران نیز ، تقاضا افزایش پیدا كرده و دلار كاهش پیدا می كند؛ در نتیجه قیمت دلار افزایش پیدا خواهد كرد. این كارشناس مسائل اقتصادی استان عنوان می كند: هدف دولت از حذف ارز دولتی مسافران دنبال كردن سیاست تک نرخی كردن ارز است و برای تحقق این امر نخستین گامی كه از سوی دولت اجرایی شده حذف ارز دولتی برای مسافران است.