۱۳۹۵/۱۰/۱۴ ۱۶:۴۶:۰۰

تغییر ریال به تومان، اصلاح پولی است؟

در روزهای گذشته راجع به تغییر واحد پولی از ریال به تومان و موضوع اصلاح پولی از رسانه‌ها و جامعه صحبت‌های بسیار شنیده شد، ولی اساسا باید به برسی این موضوع بپردازیم که اصلاح پولی چیست و به چه دلیل اجرا می‌شود و آیا اصلا تبدیل ریال به تومان را می‌توان یک اصلاح پولی دانست یا خیر. این راهبرد یک دسته از اصلاحات پولی ساختاری و بنیادی است که از طریق اتخاذ سیاست‌های پولی با پشتیبانی سیاست‌های ارزی و مالی مکمل جهت حفظ ارزش پول ملی کشور در حوزه داخلی (ثبات سطح عمومی قیمت‌ها یا همان نرخ تورم) و خارجی (حفظ ارزش برابری با سایر ارزها) نمود پیدا می کند. دسته دیگر اصلاحات پولی تنها به تغییرات سطحی و روبنایی توجه دارد که معمولا به مفهوم تغییر قطع‌های اسکناس و مسکوک است. و می‌توان آن را به سه دسته کلی طبقه‌بندی کرد.

* تغییر نام واحد پول یک کشور
* حذف چند صفر از واحد پول
* ترکیبی از هردو روش گفته‌شده

اصولا کشورها بعد از دوره‌های تورمی بلندمدت و یا دوره‌های تورم شتابان دست به «رفرم» یا اصلاح پولی می‌زنند. تورم منجر به کاهش قدرت خرید واحد پول می‌شود و این امر باعث افزایش پول در گردش می‌گردد و مشکلاتی را برای جامعه و دولت‌ها به وجود می‌آورد که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد

* استفاده از تعداد ارقام زیاد در مبادلات ساده
* امکان بروز مشکلات بیشتر در حسابداری و همچنین ایجاد مشکلات در حسابرسی دفاتر
* نا امنی در حمل حجم زیاد پول
* ایجاد مشکلات در مبادلات بانکی و حتی ایجاد سردرگمی برای افراد در این‌گونه مبادلات
* افزایش انتظارات تورمی
* نابرابری شدید پول ملی با دیگر ارزها
* کاهش اعتماد عمومی

انجام اصلاح پولی دارای الگوی زمانی خاصی نیست، بسیاری از کشورها در زمان مبارزه با تورم و بعضی دیگر بعد از اتمام دوره تورمی و ایجاد فضای ثبات دست به این اقدام می‌زنند. به عقیده من در کشور ما نیاز به انجام اصلاحات پولی به‌شدت دیده می‌شود، ولی برای انجام این کار و اثربخش بودن آن ابتدا باید به ثبات اقتصادی و چند سال تورم یک‌رقمی رسید و سپس دست به این اقدام زد و حداقل سه یا چهار صفر را از پول ملی حذف کرد. ولی در باب موضوع تغییر واحد پول ملی از ریال به تومان که برابر با حذف یک صفر از پول ملی است، به طور کامل نمی‌توان بیان کرد که این عمل اصلاح پولی است و انتظارات زیادی از آن داشت و با توجه به سازوکار و بروکراسی موجود حتی به‌زودی انتظار اجرایی شدن آن نمی‌رود، البته در صورت اجرایی شدن، به‌طور مسلم باعث راحتی در مبادلات و از بین بردن بسیاری از مشکلات حسابرسی و بانکی برای مردم می‌شود و تاثیرات کوچکی نیز بر نرخ برابری پول ملی با سایر ارزها دارد ولی نمی‌توان از آن انتظار اثرگذاری ویژه‌ای در اقتصاد داشت.

اصلان زارع

کارشناس مدیریت و اقتصاد و عضو کمیته‌های آموزش و شبکه‌سازی اتاق بازرگانی اصفهان

با دوستان خود به اشتراک بگذارید: لینک کوتاه کپی شد