نگاه نو آبرنگی به میدان نقشجهان
اصفهان شهر آبرنگ ایران است. تاریخ نقاشی آبرنگ در اصفهان، فضاهای تاریخی و طبیعی اصفهان، علاقهمندان و هنرجویان پرکار آبرنگ در اصفهان همه باهم مجموعهای را تشکیل دادهاند که میتوان از آن بهعنوان یک سرمایه فرهنگی در این شهر یادکرد. برگزاری جشنواره آبرنگ از سوی گالری «نگاه نو» و اجرای زنده در میدان نقشجهان، بیدارباشی بوده است برای پاسداشت این سرمایه. سرمایهای که اگر درست اندیشیده شود میتواند در اصفهانشناسی هم مؤثر واقع شود.
سعید آقایی/اصفهان امروز: سومين جشنواره آبرنگ گالري نگاه نو از تاريخ ٢١ مهر تا دوم آبان ماه در دو مرحله و با خلق ١١٠ اثر از 50 نفر از هنرآموزان آبرنگكار اصفهان و نیز دو نفر از هنرآموزان تهران برگزار شد.
همه شرکتکنندگان در اين فراخوان به کارگاه زنده آبرنگ در ميدان نقشجهان آمدند تا كار با آبرنگ خود را در موقعیتی زنده محك بزنند و پس از اجراي وركشاپ و نظارت داوران جشنواره احمد حميدي، حسين هاديپور بروجني، كوروش اصلاني و احمد مطيع، آثار جمعآوري و توسط داوران در محل گالري نگاه نو داوري شد.
بابک شکرانی، مدیر گالری نگاه نو درباره ایده نخستین جشنواره گفت: «ايده نخستين فراخوان از جايي كليد خورد كه احساس شد رقابت بيشتري ميان هنرجوياني كه در اين رشته مشغول به فعاليت هستند، نياز است. حتماً باوجود چنين جشنوارههايي، هنرجويان بيشتر تلاش خواهند كرد در جهت ارتقاي خود چه در آموزشگاهها و چه در جشنوارهها. تلاش براي بودن در بين شرکتکنندگان برتر جشنوارهاي كه در سطح استان و حتي در سطح كشور برگزار خواهد شد.»
وی همچنین درباره مهمترین تفاوت این دوره با دورههای قبل گفت: «دوره نخست جشنواره فقط بهصورت نمايشگاهي از آثار آبرنگ كارشده در آموزشگاههاي مختلف بود و مشخص کردن نفرات برتر. دوره دوم در روز اختتاميه و مشخص کردن شرکتکنندگان برتر وركشاپ زنده، از سه نفر برتر جشنواره برگزار شد كه بسيار موردتوجه قرار گرفت و موفق بود و در این دوره يعني دوره سوم تمام نفراتي كه در جشنواره شركت كردند به وركشاپ زنده ميدان نقشجهان برده شدند و در آزمون جشنواره شركت كردند و نفرات برتر توسط وركشاپ زنده مشخص شد.»
وی درباره انتخاب آبرنگ نیز گفت: «شاید در آبرنگ جاي مانور قلم بيشتر از ساير رشتهها باشد؛ مثلاً كسي با لكههاي درشت، كس ديگري با لكههاي مينياتوري و شخص ديگري بهصورت خيس در خيس، خشك و يا بهصورت آمريكايي و اروپايي كار كند.»
اجرای زنده در نقشجهان هم امتیازهایی به نظر شکرانی دارد. «شايد تعداد زیادی از هنرجویان، عادت به اجراي زنده نداشته باشند، بیشتر از روي عكس يا آثار كپي از هنرمندان ديگر هستند، تمرين ميكنند ولي اجراي زنده مسلماً محكي جدي براي هنرجويان خواهد بود كه در لحظه بتوانند با تشخيص رنگ و لكهگذاري در زماني مشخص، کار را اجرا کنند.»
وی درباره ترکیب داوران هم گفت: «داوراني كه انتخابشده بودند هركدام به تكنيكهاي مختلف آبرنگ فعاليت ميكنند. براي مثال استاد اصلاني بيشتر به آبرنگ اروپايي و آمريكايي ميپردازد و يا استاد مطيع بيشتر آبرنگ خيس كار ميكند و يا استاد هاديپور بيشتر به لكههاي ريزتر و مينياتوريتر ميپردازند و همینطور استاد حميدي بهصورت لكههاي درشتتر کار را ارائه میکنند.»
برگزیدگان این جشنواره اجرای زنده در میدان نقشجهان را مهمترین و جذابترین بخش جشنواره میدانند. از برندگان این مسابقه همچنین پرسیدیم: چگونه از وجود این جشنواره باخبر شدید؟ روند اجرایی جشنواره را چگونه ارزیابی میکنید؟ اجرای زنده در این جشنواره چه اهمیتی داشت؟ داوری جشنواره را چقدر دقیق، منصفانه و منطبق با دیدگاه هنری میدانید؟ و آبرنگ را برای چه انتخاب کردهاید؟
زهرا والهی، دانشآموخته کارشناسی پرستاری و از هنرآموزان گفت: «به نظر من مهمترین وجه این کارگاه، اجرای زنده بود. ایده نو و خلاقانه در جهت پیشرفت هنر بود. خلق هر اثر هنری در آبرنگ مختص به خودش است و حتی یک هنرمند بهسختی میتواند دو اثر شبیه به هم ارائه دهد. حرکت آب روی مقوا و ترکیب شدن آن بارنگها و سرعت در کار بهترین انگیزه برای من بود که از بین متریالهای رنگی جذب آبرنگ شوم.»
زهرا علوی، دانشجوی رشته معماری نیز گفت: «در اجرای زنده افراد با خلاقیت و ابتکار، بدون کپی کردن از آثار دیگران و بدون کمک اساتید نقاشی کردند. بهتر بود داوران از اساتید هنرجویان نبودند و از داوران بیطرف استفاده میشد تا قضاوت منصفانهتر باشد و اصل برای نمره دادن تکنیک هر شخص بود. در آبرنگ و بهویژه تکنیک خیس در خیس بشتر اتفاقها لحظهای هستند و این باعث جذابیت این تکنیک نسبت به دیگر تکنیکهاست، چراکه در تکنیکهای دیگر نظیر رنگ و روغن، دخالت دست نقاش خیلی بیشتر است.»
مهری فرحبخش، کارشناس راهنمایی و مشاوره هم گفت: «روند اجرایی جشنواره بسیار خوب است، چون فکر میکنم اتفاقات بزرگی پس این جشنواره میتواند بیفتد. اجرای زنده، انجام ورکشاپ در این جشنواره برای من بهعنوان تجربه نخست خیلی لذتبخش و هیجانانگیز بود. خیلی خوشحالم که در این شرایط قرار گرفتم و تلاش کردم. داوری و قضاوت و بررسی یکبهیک ورکشاپها و تابلوهای هنرجویان در طی داوری سهساعته و سرسختانه ارزیابیشده و رتبههای برتر و منتخبها انتخاب شدند. آبرنگ برای من یک تکنیک لطیف و احساسی و رویایی و شاعرانه است. از تمامرنگهای زیبا و رنگین و رویایی و شاعرانه که باهم با حلال آب ترکیب میشوند و یک تابلوی عاشقانه و رویایی و بااحساس و الهی را به وجود میآورد که میتوان در آن تابلوی طبیعت زیبا، نفس کشید لذت میبرم و به وجد میآیم و حس طراوت، شادی و انرژی در من به وجود میآید.»
آيدا افخمى،که دندانپزشک هم هست، میگوید: «تمام قسمت وركشاب زنده بسيار منظم و بدون هيچ مشكلى انجام گرفت و علاوه بر جنبه رقابت بسيار آموزنده بود. داورى به نظر منصفانه بود. انتخاب آبرنگ براى من جنبه سليقه و علاقه داشته است.»
سميرا گلشنى، مهندس كامپيوتر نیز گفت: «روند برگزاری جشنواره نسبت به سالهاى گذشته بهتر و ازنظر من خيلى ارزشمند بود و باعث ايجاد انگيزه در بسيارى از هنرجويان شد. حتى هنرجويان خودم در اين نمايشگاه و وركشاپ شركت داشتند. داوران تمام تلاش خود را كردند تا داورى منصفانه باشد بههرحال داورى ميان اين تعداد بسيار دشوار است. به نظرم آبرنگ با دربرداشتن حس خلق لحظه با رويكرد آزادانهاى كه دارد باعث ايجاد احساس رهايي شده و آدميزادهاى كه همواره دل در گرو زمان و مكان دارد را از اين عرصه خارج ميكند و به وسعت آفرينش و خلاقیت نزديك مىسازد.»
رعنا روزگاریان هم گفت: «من از کودکی با این فضای رقابتی درگیر بودم. در مسابقات و فستیوالهای داخلی و خارجی هم شرکت کردهام ولی جنبشها و رقابتهای هنری را بهصورت زنده بیشتر میپسندم. این یعنی یک شور و حال بیشتر! پلانی که من انتخاب کردم از روی ایوان عالیقاپو و نمایی از مسجد شاه بود و با توجه بهوقت کمی که داشتیم طراحی و اجرای رنگی آن دو ساعت و نیم طول کشید. این نوع مسابقات در فضای اصفهان جای خالی زیادی دارد. درواقع فراخوان آبرنگ در ذهن من یک حرکت دلنشین بود که کمتر در اصفهان اتفاق میافتد و انجمن آبرنگ اصفهان به سرپرستی اساتید خوب آبرنگ اصفهان توانست امسال این حرکت را بهتر از سالهای پیش برگزار کند. البته ناگفته نماند که استانداردهای لازم برای داوریها در سطح جهانی متفاوت است. هنر در هر ابعادی ارزش خود را به هنرمند داده که درواقع تصویر را همانند یک فیلتر از ذهن او عبور میدهد و نتیجه آن را بهعنوان اثر هنری معرفی میکند. ازنظر من زمانی که تکرار و تقلید ما تمام شد، بایستی پر گشاییم و هنر فردی خود را به نمایش بگذاریم. همانند کودکی که در آغوش مادر و پدر خود بزرگ میشود و زمانی باید بهتنهایی زندگی خود را زندگی کند.»
مهتاب شهرتی دانشجوی ارتباط تصویری هم گفت: «ازآنجاییکه اجرای آبرنگ در سطح زنده نیاز به یک طراحی و یک رنگشناسی قدرتمند دارد و جسارت در کار یک فرد را بیان میکند، هر فردی درخور فهم و شناخت خودش از دنیای تخصصی طراحی و اجرای تکنیک خودش را به چالش میکشد و جسارت خود را به نمایش میگذارد. آبرنگ دنیایی رنگی سرشار از لطافت، لطافتی که انسان را به دنیایی میبرد که رنگها در هم غوطهور میشوند و تصویری را به ارمغان میآورند که سرشار از تکنیک و تجربه سالیان تلاش و پشتکار و عشق یک فرد است. من آبرنگ را برای آن انتخاب کردم تا همیشه روحم رنگی بماند.»
احمد مطیع از داوران این جشنواره گفت: «در هر فراخوان هنرى فراز و نشيبى هست، مهم اما اين بود كه هنرجويان آمده بودند كه به نحو احسن كار تمام كنند.»
گفتنی است پس از داوریها به نفرات برتر درمجموع حدود 2 میلیون تومان جایزه نقدی اعطا شد.