محض رضای خدا به متکدیان کمک نکنید!

یکی از ناهنجاری های اجتماعی که نمایی از بحران در ساختار جامعه به شمار می رود، مساله تکدی گری است که افزایش و کاهش این پدیده اجتماعی به معنای وضعیت پایدار و ناپایدار جامعه از نظر فرهنگی و اجتماعی است.

به گزارش ایمنا، آن سوی چهارراه زنی کودکی را به آغوش گرفته و هر بار که چراغ قرمز می شود بر خلاف همه، او چراغ سبزی را می بیند برای رفتن به سمت خودروها.

با یک دست کودکش را در آغوش فشرده و با دست دیگرش به شیشه اتومبیل می کوبد، سرش را با نگرانی جلو می کشد فرصتی نیست، تنها به اندازه ثانیه های چراغ قرمز، پر شتاب واژه ها را بیان می کند.

زن دستش را دراز می کند، با لباس هایی مندرس و کودکی که صورتش فریاد می زد «آبی برای شستن» واژها به هم فشرده، شلخته و با اظهار عجز و ناتوانی شنیده می شود: «به من کمک کنید».

کلماتی که از شیشه اتومبیل ها سرک می کشیدند و با اندک پولی میهمان دیگری می شدند. زن، مضطرب همان طور که کلمات را به هر سویی روانه می کند، چشم از چراغ قرمز بر نمی دارد و ملتمسانه ثانیه ها را طولانی تر می طلبد اما در این کشمکش چراغ قرمز بود که با رفتنش پیروزی را از آن خود کرد و جانی به چراغ سبز بخشید.

زن در هیاهوی گذر خودروها گم شد اما کم کم خود را به گوشه ای کشید و این بار او بود که به انتظار می نشست.

...آری، بارها شاهد این جنس از زنان و مردان، پسران و دختران در شهر بوده ایم که هریک به شیوه ای بر این کار همت می گمارند.

در این شهر گدایانی از جنس های مختلف دیده می شود که هر یک احساسات مردم شهر اصفهان را به نشانه گرفته اند؛ گدایانی که به فرمان کسی و یا به دلیل تن پروری در خیابان ها به دنبال روزی می گردند .

نه هشدارهای ماموران شهرداری اصفهان و رسانه ها می تواند آن ها را سرو سامان دهد و نه پول های مردمانی که مثلاً به قصد خیر خواهی به آن ها کمک می کنند؛ غافل از اینکه با کمک های نابجای خود روز به روز به آمارمتکدیان می افزایند.

آنچه پر واضح است اینکه یکی از مظاهر ناهنجاریهای اجتماعی وجود متکدیان در سطح معابر شهر است، وجود این افراد در جامعه ضمن اینکه ظاهر شهر را مخدوش می کند، موجب بروز برخی آسیب های اجتماعی شده و امنیت روانی شهروندان را مختل می کند.

معمولاً کلان شهر ها به لحاظ وضعیت استراتژیک خود پایگاه عمده مهاجرت پذیری به حساب می آید و بدیهی است که ساختار فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی آن گنجایش حجم بالای ورود را نخواهد داشت.

فردی که در حال تکدی گری است و امکان درآمدزایی از این طریق برای او فراهم شده است، دیگر حاضر نیست دست از این کار بکشد و معمولاً باندهایی در مجاورت آنها وجود دارند که کار را مشکل تر می سازد .

اما نکته اینجاست که طبق ماده ۷۱۲ قانون مجازات اسلامی، «هرکس تکدی یا کلاشی را پیشه خود قرار داده باشد و از این راه امرار معاش نماید یا ولگردی کند به حبس از یک تا سه‌ماه‌ محکوم خواهد شد و چنانچه با وجود توان مالی مرتکب عمل فوق شود علاوه بر مجازات مذکور کلیه اموالی که از طریق تکدی و کلاشی به دست آورده است مصادره خواهد شد».

علاوه بر قانون مجازات اسلامی، ۱۳ سازمان و ارگان از جمله فنی و حرفه ای، کمیته امداد امام خمینی (ره)، صداو سیما و بهزیستی متولی ممانعت از افزایش متکدیان و مبارزه با این پدیده هستند، اما تا قانون به کمک مدیران برای کاهش این معضل اجتماعی نیاید، نمی‌توان انتظار داشت معضلی که از آبشخور مافیای قدرتمند «تکدی ‌ گری» آب می ‌ خورد، از چهره‌ شهرها زدوده شود.

مردم کمک نکنند تا متکدیان بی انگیزه شوند

رضا عباسی یکی از شهروندان اصفهانی در این باره گفت: برخی از این متکدیان به صورت دسته‌جمعی و گاهی خانوادگی در یک محله آغاز به گدایی می‌کنند به طوری که هر روز در یک محله گدایی می‌کنند و این امر چهره شهر را به ویژه در نزد مسافران مخدوش کرده است .

وی تاکید کرد: اگر مردم به متکدیانِ به ظاهر نیازمند، کمک نکنند آنها بی انگیزه می شوند و دست از این کار ناپسند بر می دارند.

یک راننده تاکسی نیز درباره وجود کودکان اتباع بیگانه و متکدیان در برخی از چهارراه‌های اصفهان و ایجاد مزاحمت از سوی آنها برای مردم، اظهار کرد: وقتی پشت چراغ قرمز یک چهارراه در اصفهان توقف می‌کنیم، کودکانی برای پاک کردن شیشه ماشین و یا فروش وسایل مختلف به سمت ماشین هجوم می‌آورند و این مسئله هم سبب ایجاد ترافیک می‌شود و هم اینکه چهره شهر را زشت می‌کند .

اکبر زارعی افزود: با وجود اینکه بارها این متکدیان جمع آوری شده اند، بازهم شاهد حضور آنها در شهر هستیم و نمی دانیم چرا این چرخه تکراری وجود دارد.

کمک به متکدیان گداپروری است

سرپرست مدیریت پیشگیری و رفع تخلفات شهری شهرداری اصفهان در گفتگو با خبرنگار ایمنا گفت: یکی از مواردی که زیبایی های شهر اصفهان را به نازیبایی تبدیل می کند، حضور متکدیان بر سر چهارراه ها و دیگر نقاط این کهن دیار تاریخی است.

اصغر نصیری با اشاره به اینکه بخشی از نازیبایی های شهر به رخداد نازیبای تکدی گری باز می گردد، افزود: با توجه به گردشگر پذیر بودن شهر اصفهان این دغدغه و حساسیت برای ما وجود دارد که شهر از وجود متکدیان عاری باشد.

وی با تاکید بر اینکه حضور متکدیان و کودکان خیابانی در سطح شهر علاوه بر اینکه چهره شهر را آلوده و مخدوش می سازد، بستر ارتکاب جرم و جنایت را نیز مهیا می کند، اظهار کرد: این متکدیان که غالباً از اتباع بیگانه هستند با سوء استفاده از احساسات دینی و عواطف مذهبی شهروندان مبادرت به تکدی گری کرده و روزانه از این راه درآمدهای زیادی را عاید خود می کنند .

سرپرست مدیریت پیشگیری و رفع تخلفات شهری شهرداری اصفهان ادامه داد: اصفهان یکی از شهرهای پاک در زمینه متکدیان به شمار می رود اما گاهی مشاهده می شود که متکدیان با ترفندهای خاص و با تغییر مکان، از میادین و چهارراه ها وارد مکان های پرترددی همچون مطب پزشکان شده و اقدام به تکدی گری می کنند.

وی با اشاره به اینکه تکدی گری بر اساس قانون جرم محسوب می شود، افزود: اگر شهروندان به جای کمک به اینگونه اشخاص کمک های خود را به نهادهای خیریه و حمایتی معتبر در سطح شهر ارائه دهند قطعا بدست نیازمندان واقعی خواهد رسید، ولی با کمک به متکدیان زمینه سوء استفاده و فعالیت بیشتر آنها را فراهم نموده و گدا پروری در شهر رواج خواهد یافت .

نصیری یادآور شد: ۸۰ درصد متکدیان نیازمند واقعی نیستند و ۲۰ درصد نیازمند واقعی نیز پس از جمع آوری به کمیته امداد و مراکز خیریه معرفی می شوند تا مورد حمایت قرار گیرند.

وی افزود: برخی متکدیان هم توانمند هستند و نهادهای ذی ربط باید آنها را غربالگری و از چرخه تکدی گری خارج کنند.

سرپرست مدیریت پیشگیری و رفع تخلفات شهری شهرداری اصفهان با اعلام اینکه طی ۶ ماهه نخست امسال تعداد ١٠٢١متکدی از سطح شهر اصفهان جمع آوری شده اند که از این تعداد ١٨۵ نفر اتباع خارجه هستند، می گوید: چند مورد متکدی از سطح شهر جمع آوری شده اند که به عنوان مثال در ۷ ساعت کاری با سوء استفاده از احساسات مردم چند صد هزار تومان درآمد داشته است؛ حتی مسافری با دو ساعت حضور در اصفهان پول زیادی از راه تکدی گری دریافت کرده است.

وی با بیان اینکه در موضوع «مبارزه با تکدی‌گری» نیازمند همکاری مردم در پیشگیری و جلوگیری از مشکلات این پدیده هستیم، تاکید کرد: ما از شهروندان انتظار داریم که به این افراد کمک نکنند و چنانچه قصد کمک به نیازمندان واقعی را دارند، کمک های خود را به مراکز خیریه و یا کمیته امداد ارایه کنند.

غالب متکدیان جمع آوری شده تکراری هستند

نصیری تصریح کرد: براساس مصوبه شورای عالی اداری، آئین نامه ای به منظور اصلاح ساختار و ایجاد هماهنگی در فعالیت دستگاههای اجرایی در خصوص مبارزه با تکدی گری، جمع آوری، شناسایی و تعیین وضعیت این افراد تعیین و تصویب گردیده و ۱۳ دستگاه موظف به انجام آن هستند، اما متاسفانه به دلیل اینکه بعضی از ارگان های مربوطه وظایف پیش بینی شده در قانون را انجام نمی دهند، روند جمع آوری، ساماندهی و تعیین تکلیف متکدیان دچار مشکلات زیادی بوده و به سرانجام مطلوب نمی رسد .

وی با تاکید بر اینکه اگر سایر دستگاهها به وظایف خود در این خصوص عمل می‌کردند، بسیاری از این متکدیان ساماندهی می شوند، تاکید کرد: متاسفانه غالب متکدیان جمع آوری شده تکراری هستند و تاکنون به دفعات توسط ماموران رفع تخلفات شهری جمع آوری شده اند.

.

سرپرست مدیریت پیشگیری و رفع تخلفات شهری شهرداری اصفهان افزود: در حال حاضر یکی از معضلات اصلی این مدیریت چرخه تکراری جمع آوری و رهایی متکدیان در سطح شهر است؛ شهرداری فقط در امر جمع‌آوری و تحویل متکدیان اقدام و سپس این افراد تحویل مرکز «فضیلت» بهزیستی می‌شوند .

نصیری یادآور شد: شاید باور این موضوع سخت باشد که اعلام کنم بارها اتفاق افتاده هنگامی که مامور این مدیریت متکدی را جمع آوری و تحویل داده، قبل از رسیدن به ستاد با خبر شده که متکدی به محل تکدی گری خود بازگشته است چرا که اقدامات بازتوانی و حل ریشه ای این معضل به نحو شایسته انجام نمی شود .

وی خاطرنشان کرد: اصفهان نسبت به سایر کلانشهرها در رابطه با جمع آوری متکدیان و کودکان خیابانی بسیار موفق عمل کرده است به طوری که اکنون اصفهان یکی از شهرهای ناامن برای فعالیت متکدیان به شمار می رود .

وی در ادامه اظهار داشت: متاسفانه بعضی از متکدیان اقدام به کرایه بچه و کم کم بچه دزدی می کنند تا از احساسات مردم سوء استفاده کنند و پس از گذشت چند سال این کودکان را به چرخه تکدی گری و یا حتی فروش مواد وارد می کنند.

نصیری با تاکید بر اینکه شهر اصفهان بالاترین سرانه خیریه را دارد، افزود: شهروندان اگر به دنبال ثواب و کارهای خیرخواهانه هستند می توانند به این خیریه ها کمک کنند تا کمک های آنها به دست نیازمندان واقعی برسد.

وی تصریح کرد: این راحت ترین راه برای از بین بردن چرخه باندهای متکدیان از شهر است.

نظارت اجتماعی لازمه پاکسازی شهر از متکدیان

به اعتقاد بسیاری از کارشناسان «تکدی گری» را می‌توان بستر آسیب‌های اجتماعی دانست و این در حالی است که این پدیده اجتماعی در بسیاری از کلانشهرهای کشور و به ویژه اصفهان افزایش رو به رشدی را داشته است .

مدیرکل بهزیستی استان اصفهان که ساماندهی متکدیان را در راستای توجه به دو مقوله کودکان خیابانی و متکدیان می‌داند، در این باره به خبرنگار ایمنا ، گفت: در شورای ساماندهی متکدیان استان اصفهان ۱۳ دستگاه شامل نیروی انتظامی، وزارت دادگستری، شهرداری، فنی و حرفه ای، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، اداره کار، سازمان بیمه‌ خدمات درمانی، سازمان تأمین اجتماعی، صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، جمعیت هلال ‌احمر، وزارت آموزش و پرورش و کمیته‌ امداد امام خمینی ) ره) مسئول هستند که در این میان تنها شهرداری و بهزیستی به تعهدات خود جامه عمل می پوشانند .

سعید صادقی تکدی گری را یک پدیده و آسیب اجتماعی توصیف کرد و ضمن قدردانی از معاونت خدمات شهری شهرداری اصفهان و مدیریت پیشگیری و رفع تخلفات شهری شهرداری اصفهان به خاطر همکاری بسیار خوب در خصوص جمع آوری متکدیان، تصریح کرد: اصفهان تنها کلانشهری است که شهروندان به محض مشاهده متکدی و تماس با ۱۳۷ شهرداری اصفهان، تیم های جمع آوری متکدیان به محل اعزام و نسبت به انتقال آنها به مرکز فضیلت اقدام می کنند و همین تعامل های خوب میان شهرداری و بهزیستی عاملی بر کمرنگ شدن تعداد متکدیان در شهر زیبای اصفهان شده است.

وی نظارت اجتماعی را لازمه پاکسازی اصفهان از متکدیان دانستو گفت: اگر همه دستگاه های مسئول به وظایف خود عمل می کردند دیگر حتی یک مورد متکدی هم در شهر شاهد نبودیم.

مدیرکل بهزیستی استان اصفهان از ۱۳ دستگاه مسئول درآیین نامه شورایعالی خواست به مسئولیت اجتماعی خود در خصوص متکدیان عمل کنند و رسانه ها نیز در جهت فرهنگسازی بیشتر اقدام کنند تا مردم آگاه شوند به متکدیان کمک نکنند زیرا کمک های آنها دامنه فعالیت متکدیان را گسترده تر می کند.

وی با تاکید بر اینکه محل نگهداری متکدیان باید به صورت اردوگاهی و بیرون از منطقه مسکونی باشد، یادآور می شود: این در حالی است که مرکز فضیلت در دل بافت مسکونی قرار دارد و مشکلاتی را برای ساکنان آنجا به وجود آورده است، ضمن اینکه اعتبارات برای نگهدای متکدیان نیز بسیار اندک است.

صادقی بار دیگر از تعامل بسیار خوب شهرداری اصفهان در امر جمع آوری متکدیان تقدیر و از مردم می خواهد به متکدیان کمک نکنند تا شهری بدون متکدی و آسیب های اجتماعی داشته باشیم.

به هرحال نمی توان منکر این مسئله شد که نوع دوستی شهروندان و پرداخت پول به متکدیان، باعث جذابیت این فعالیت برای آنها شده است و قطعاً موثرترین شیوه ممکن برای کاهش حضور آنها، عدم کمک مردم به این افراد است تا فعالیت متکدیان خارجی برای گروههایی که آنها را جابه جا و هدایت می کنند از سود دهی افتاده و بی خیال آنها شوند. پس «محض رضای خدا به متکدیان کمک نکنید»!