شیراوژن، نمونه‌ای موفق از اشتغال‌زایی هنری با محوریت صنایع‌دستی
یک زوج اصفهانی که با سرمایه‌گذاری 5میلیون‌تومانی موفق به راه‌اندازی یک کارگاه قلم‌زنی در اصفهان شده‌اند توانسته‌اند زمینه اشتغال 26 نفر را به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم فراهم کنند.
به‌گزارش خبرنگار میراث‌آریا، امیرمالک صالحی و مینا علی‌بنا نمونه‌ای هستند از یک زوج هنری موفق که با علاقه و پشتکار خود توانسته‌اند کارگاهی در اصفهان راه‌اندازی کنند که با سرمایه‌گذاری اولیه کم، زمینه اشتغال تعدادی از جوانان هنرمند این شهر را فراهم سازد و حالا محصولات نفیس تولیدی این کارگاه، که با برند «شیراوژن» شناخته می‌شود، در میان مجموعه‌داران کشور به آثاری شناخته‌شده تبدیل شده است.
صالحی، تحصیل‌کرده در رشتۀ مهندسی مواد و کارشناس گرافیک و کارتونیست و تصویرساز باسابقه، هم‌اکنون مدیر این کارگاه و مجموعه هنری است.
او که در گذشته جزو کارشناسان خانه طنز و کاریکاتور حوزه هنری اصفهان هم بوده، درباره شروع فعالیت‌هایش در حوزه صنایع‌دستی می‌گوید: «از سال ۱۳۹۲ به‌واسطه همسرم، مینا علی‌بنا، با هنر قلم‌زنی آشنا شدم و کم‌کم به‌صورت پاره‌وقت و از سر علاقه این کار را انجام می‌دادم. از آنجا که سال‌ها تخصص و رشته اصلی خودم طراحی بود، به طراحی کارهای خلاقانه و نو درقلم‌زنی علاقه‌مند شدم و پس از مدتی به تشویق استاد مهدی یزدانی و با آموزش‌دیدن پیش همسرم، که قلم‌زن حرفه‌ای و کارشناس صنایع‌دستی است، و استاد اکبر صامتی، از اساتید بنام فلزکاری ایران، وارد کار حرفه‌ای قلم‌زنی شدم.»
این هنرمند جوان اضافه می‌کند: «با بهره‌گیری از تسلطمان بر طراحی و مطالعه طرح‌های ایران باستان و طرح‌های مرتبط با حوزه میراثفرهنگی توانستیم آثار فلزی‌ای خلق کنیم که موردتوجه موزه‌داران، مجموعه‌داران و علاقه‌مندان به کارهای فلزکاری نفیس و سنتی قرار گیرد.»
او در مورد نحوه تأسیس کارگاه شیراوژن اظهار می‌کند: «در فروردین‌ماه 1393 با همکاری همسرم و نیز شاپور اکبری (که هم‌اکنون از فلزکاران و قلم‌زنان خوب کشور است و در کارگاه مستقل خود مشغول‌به‌کار است) به راه‌اندازی این کارگاه اقدام کردیم و با گذشت حدود سه سال و نیم از فعالیت این کارگاه و افت‌وخیزهای فراوان، درحال‌حاضر، 6 نفر به‌صورت مستقیم و 20 نفر به‌صورت غیرمستقیم از محل این کارگاه ارتزاق می‌کنند.»
صالحی، با بیان اینکه تاکنون کارگاه و مجموعه هنری شیراوژن آثار مختلف هنری و دست‌سازه تولید و شاگردان و هنرمندان زیادی تربیت کرده، می‌افزاید: «پس از گذشت مدتی از فعالیت کارگاه و نیز یافتن بازار و مساعد شدن اوضاع اقتصادی، با توجه به وجود فضای کافی و وسعت کارگاه و ارتباطات هنری، اقدام به گردهم‌آوری هنرمندانی از رشته‌های مختلف و نیز فعالیت‌های فرهنگی (ازجمله برگزاری نشست‌های مرتبط، شرکت در همایش‌ها و نمایشگاه‌ها) کردیم و هم‌اکنون گروه هنری شیراوژن، در رشته‌های مختلفی با محوریت صنایع‌دستی و هنرهای تجسمی فعالیت می‌کند. از آن جمله می‌توان به ساخت مجسمه‌ها و نقش‌برجسته‌های سنتی و مدرن با فلز و مدیاهای مختلف، جواهرسازی، قلم‌زنی طرح‌های پس از اسلام و سنتی اصفهان، جواهرات نفیس، سازسازی، ساخت دست‌سازه‌های هنری و حتی هنرها و تکنیک‌هایی مدرن‌تر همچون فایبرگلاس و اسکن و پرینت‌های سه‌بعدی اشاره کرد.»
او در اشاره به تخصص هنرمندان فعال در این کارگاه می‌گوید: «عمده همکاران ما از فارغ‌التحصیلان رشته‌های هنری از جمله صنایع‌دستی، طراحی صنعتی، نقاشی و ارتباط تصویری از دانشگاه‌هایی همچون کاشان، یزد، اصفهان و تهران هستند.»
این طراح و قلم‌زن جوان کشورمان، با بیان اینکه درحال‌حاضر تولیدات اصلی کارگاه فلزکاری شیراوژن عبارت است از ساخت پیکره، مجسمه، ظروف نفیس و نیز نقش‌برجسته‌های فلزی سنتی با الهام از میراثفرهنگی ایران باستان، از منحصر بفرد بودن طرح‌ها و نو بودن ایده در کنار اصالت منبع الهام و نیز روش‌ها و تکنیک‌های ساخت سنتی و ظریف، به‌عنوان عاملی یاد می‌کند که محصولات این کارگاه را در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی و در بین هنردوستان و تاجران صنایع‌دستی، پرمشتری و بهره‌مند از خریدار کرده است.
او که با محصولات این کارگاه تجربه حضور در برخی از نمایشگاه‌ها و رویدادهای صنایع‌دستی خارجی در کشورهایی مانند ترکیه و گرجستان را هم در کارنامه دارد، از درخشیدن محصولات تولیدی کارگاه شیراوژن در این کشورها خبر می‌دهد و در مورد بازار فروش محصولات کارگاه اظهار می‌کند: «درواقع، تعداد کمی از محصولات ما در استان اصفهان به‌‌فروش می‌رسد و عمده تولیدات ما را مجموعه‌داران و هنردوستان سایر استان‌ها و نیز واسطه‌ها خریداری می‌کنند و تعدادی نیز توسط رابط خارجی یا به‌صورت مستقیم از کارگاه به کشورهای دیگر ارسال می‌شود.»
او در ادامه، با گلایه از روش‌های کهنه ناکارآمد ساخت و بازاریابی صنایع‌دستی، به عوامل موفقیت این کارگاه اشاره می‌کند و می‌گوید: «به‌نظرم، به‌جز بخت‌یاری ما، باید پیشینه هنری و فنی مؤسسان شیراوژن، مطالعه مداوم، الگوبرداری از نمونه‌های موفق داخلی و خارجی، خلاقیت در استفاده از تجهیزات، نوآوری در تکنیک‌ها، ساخت لوازم و ابزار کارآمد در فلزکاری ایرانی و استفاده از طرح‌های نو ولی منطبق با میراثفرهنگی و ایران باستان، توجه به امر بازرگانی هنر و توجه به کار گروهی و آموزش به‌عنوان رکن پیشرفت گروهی را مهم‌ترین عوامل موفقیت شیراوژن دانست.»
امیرمالک صالحی، در پایان، اضافه می‌کند: «من و همسرم، در کنار خودآموزی و بِروزرسانی خودمان، کوشیده‌ایم آموخته‌ها و حتی تجربیات خود را بدون توجه به حس رقابت، در اختیار شاگردان و دوستان هنرمند دیگر نیز قرار دهیم، چراکه اعتقاد داریم با آموزش و تبادل اطلاعات هر چه بیشتر بین هنرمندان و انتشار فنون و تجربیات می‌توان شاهد گسترش و پیشرفت هنر کشورمان، تربیت افراد شایسته‌تر در این رشته باستانی و توسعه و رونق کار جمعی بود و آثاری ماندگار برای آیندگان به میراثفرهنگی کشورمان افزود.»