گردشگری پاییزی اصفهان و جذابیتهای طبیعت
پاییز، به دلیل کوتاه شدن روزها در این فصل و نبود جذابیتهایی برای گردشگری شبانه در اصفهان، فصل کاهش گردشگران است،. با تبلیغ زیباییهای پاییزی طبیعت اصفهان و ایجاد امکانات تفریحی در مناطقی چون ناژوان، میتوان به پررنگ کردن گردشگری پاییزی اصفهان اندیشید.
اصفهان به خاطر جغرافیای ویژه آن و وجود زایندهرود و درختهای کنارش، پتانسیل زیادی درزمینه رنگهای طبیعی دارد که به دلیل تغییر آنها در فصلهای مختلف زیبایی مضاعفی به این شهر میبخشند. بعضی از شهرها با رنگ پاییزی طبیعیشان توریست جذب میکنند و بسیاری از شهرهای مدرن به سمت استفاده از رنگ طبیعت برای زیبایی شهری رفتهاند، چراکه اکنون بازار رقابتی شهرهای مهم دنیا برای جذب گردشگران زیاد است و شهرها به دنبال مزیتها و برتریهایی برای خود هستند. در اصفهان اما چنین نیست، چراکه بسیاری از ما گرچه برای پیادهرویهای عصرهای پاییزی به پارک پردرخت هشتبهشت میرویم، کمتر توریستی دیدهایم که در فصل پاییز به شوق دیدن درختهای رنگی اصفهان به این شهر بیاید.
این در حالی است که اگر جذابیتهای گردشگری برای فصلهای پاییز اصفهان فراهم شود، شاهد رونق بیشتر ورود گردشگران به این شهر تاریخی در این زمان خواهیم بود و ایجاد این جذابیتهای فصلی میتواند با تمرکز بر رخدادهای فرهنگی، تاریخی، تفریحی و طبیعی فصلی و اقلیمی اتفاق بیفتد.
راه ایجاد این جذابیتها اما چیست؟ سیامک تراکمهزاده که از عکاسهای اصفهان است، معتقد است فصل پاییز و عکاسی از آن را از دو زاویه میشود بررسی کرد. او میگوید: «باید توجه کرد که عکاسی، کارکردهای متفاوتی دارد که یکی، عکاسی گردشگری است و اصفهان در این زمینه، پتانسیلهای زیادی دارد.»
ازنظر او، با توجه به فضاسازیهای کنار رودخانه و پاییز بینظیر اصفهان که کمتر در شهرهای کویری دیده میشود، این شهر پتانسیل زیادی درزمینه جذب گردشگر در پاییز و عکاسی از پاییز اصفهان دارد، اما کمتر به این موضوع توجه شده و همیشه در دو زمینه گردشگری و عکاسی، بر معماری اصفهان تمرکز شده است، درحالیکه این شهر، پتانسیل بالایی برای جذب گردشگران به خاطر جاذبههای پاییزی آن دارد.
تراکمهزاده از زاویه دیگری هم به پاییز اصفهان نگاه میکند. این هنرمند عکاس میگوید: «اگر یک هنرمند بخواهد از جنبه انتقادی کار کند، مسئله خشکسالی، حرف نخست را میزند و این سؤال مطرح میشود که با توجه به خشکی زایندهرود، پاییز اصفهان تا کی دوام خواهد داشت، بویژه که پارک ناژوان هم رونق چند سال پیش را ندارد و بسیاری از درختهای حاشیه رودخانه، خشکشدهاند و معلوم نیست مسئله خشکی زایندهرود کی حل میشود، درنتیجه پاییز اصفهان، میتواند موضوع پروژههای درخشانی باشد.»
ازنظر او از پاییز اصفهان برای جذب توریست استفادهنشده است. او تجربه خودش را در این زمینه اینچنین شرح میدهد: «من که در حاشیه «جاده سلامت» پارک ناژوان پیادهروی میکنم، تاکنون هیچ توریستی در این منطقه ندیدهام.»
او توضیح میدهد که البته گردشگران داخلی به ناژوان میآیند، اما هدف آنها از آمدن به این پارک، به دلیل جذابیت پاییز نیست، بلکه به خاطر مکانهایی مثل باغ پرندگان یا آکواریوم میآیند و استقبال از تلهسیژ هم که جنبه طبیعتمحور دارد، کمتر است.
ازنظر تراکمهزاده، یکی از دلایلی که توریستهای خارجی به مناطقی چون ناژوان نمیآیند، این است که امکانات چندانی در این مناطق وجود ندارد، گرچه پتانسیل بالایی دارند. او میگوید: «باید غذاخوریهایی در چنین مکانهایی ساخت، چراکه مکانهایی مثل آکواریوم برای خارجیها جذابیت ندارد، زیرا نمونههای بهتر از آن را در کشور خود تجربه کردهاند، اما جذابیتهای بومی ایرانی چون دستفروشهایی که بلالی، لبو و شلغم میفروشند یا دکههای جگر و کبابفروشی در آن نیست، امکاناتی که میتواند گردشگر به این منطقه جذب کند، حتی به غرفههای فرهنگی معرفی جاذبههای شهر هم میتوان فکر کرد.»
ازنظر این عکاس، نکته اینجا است که گردش مالی در توریسم اهمیت دارد و نهادهایی چون شهرداری و زمینههایی چون عکاسی گردشگری باید به دنبال ایجاد منابعی باشند که بتواند کسب درآمد از طریق گردشگری پاییزی را فراهم کند و جایی وجود داشته باشد که توریستها در آنها پول خرج کنند. به عقیده او، در حال حاضر هیچ منبع کسب درآمد در این زمینه وجود ندارد.
البته نباید فراموش کرد که بهجز نکات مهمی که تراکمهزاده به آنها اشاره میکند، مسائل دیگری هم در این میان دخیل است که یکی از آنها، نبود برنامههای شبانه در اصفهان است. شبهای این کلانشهر، برنامههای خاصی به خود نمیبیند، درحالیکه به دلیل بلند بودن شبها، میتوان به جذابیتهایی فکر کرد که هم شهروندان اصفهانی را از خمودگی فعلی خارج کند و هم به جذب گردشگران بیشتری منجر شود. نکته اینجا است که بنا به منابع موثق، آذرماه، زایچه (تولد) شهر اصفهان است و به این بهانه، میتوان برنامههای شهری گوناگونی تدارک دید. ضمن اینکه اماکن تاریخی اصفهان هم باید از باز بودن در ساعتهای اداری رها یابند. در شرایط فعلی، هتل تاریخی شاهعباس، به دلیل جذابیتهای معماری ویژه آن، طرفدار فراوانی برای وقتگذرانیهای شبانه دارد. مشخص است که فضاهایی چون چهلستون یا عالیقاپو هم میتوانند محل برگزاری برنامههای شبانه جذابی باشند که برای گردشگران هم جالب باشد.